SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Literatura dziecięca - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Literatura dziecięca
Kod przedmiotu 05.1-WP-EEiTP-LD
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Edukacja elementarna i terapia pedagogiczna
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów podyplomowe
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2016/2017
Jednostka obsługująca przedmiot Wydział Nauk Społecznych
Informacje o przedmiocie
Liczba punktów ECTS do zdobycia 2
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. Ewa Pasterniak-Kobyłecka, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład - - 5
(w tym jako e-learning)
0,33
(w tym jako e-learning)
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - - 10
(w tym jako e-learning)
0,67
(w tym jako e-learning)
Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Podstawowe wiadomości z zakresu odmian i sposobów istnienia literatury adresowanej do dzieci. Umiejętność wykorzystywania tendencji psychologicznych, pedagogicznych, socjologicznych znajdujących odbicie w twórczości dla dzieci. Osiągnięcie takiej kompetencji czytelniczej, by przekaz wiedzy uczniom z klas I-III był merytorycznie poprawny.

Wymagania wstępne

Podstawy gramatyki języka polskiego i wiedzy o literaturze.

Zakres tematyczny

Natura i znaczenie literatury dla dzieci. Teksty dziecięce i teksty dla dzieci – dobór książek dla młodego czytelnika. Miejsce literatury w kulturze. Literatura dla dzieci na tle literatury ogólnej. Literatura dla dzieci i jej obiegi. Znaczenie tekstów folkloru a percepcja dziecka. Folklor a folklorystyka. Literatura ludowa a literatura dla dzieci: język, bohater, obyczaje, zwyczaje itd. Kryteria oceny utworu literackiego a swoiste cechy literatury „osobnej”. Wyznaczniki dzieła literackiego. Podstawowe pojęcia teoretycznoliterackie. Tendencje pedagogiczne i ich odbicie w twórczości dla młodego odbiorcy. Dziecko w literaturze a pedagogika – tendencje, zjawiska, przemiany. Znaczenie baśni w życiu dziecka i jej wartości poznawcze, wychowawcze, ludyczne, emocjonalne i estetyczne baśni. Przyroda, jako tworzywo dzieła literackiego i jej funkcje w dziele literackim. Wartości literatury dla dzieci i młodzieży. Sposoby wyrażania wartości w utworach dla młodego czytelnika. Od Konopnickiej do Białoszewskiego. Odbiorca i nadawca w utworach poetyckich. Zabawy językowe. Zmiany modelu periodyku dziecięcego na przestrzeni wieków. Rola czasopisma dla dzieci w wychowaniu.

Metody kształcenia

Wykład konwencjonalny, pogadanka, praca z książką, metoda tekstu przewodniego, metoda projektu.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie wykładów: Wykłady kończą się egzaminem. Metodą weryfikacji efektów kształcenia jest egzamin ustny z zagadnień programowych ćwiczeń i wykładów opracowanych w formie pytań. Warunkiem zaliczenia egzaminu jest uzyskanie 60% poprawnych odpowiedzi na wybierane losowo pytania (student losuje 3 pytania z punktowanymi odpowiedziami).

Zaliczenie z ćwiczeń kończy się zaliczeniem z oceną: Efekty kształcenia będą weryfikowane trzema sposobami: poprzez systematyczną kontrolę wykonania zadań przewidzianych programem, w razie konieczności okresowe sprawdziany (wejściówki) oraz wykonanie projektu (indywidualnie). 70% oceny końcowej stanowi ocena z projektu. Pozostałe 30% stanowić będą pozostałe – wskazane oceny cząstkowe.

Projekt zajęć: Zgodność z tematem, struktura pracy, poprawny język, odpowiedni dobór literatury, twórczy sposób wykorzystania literatury dla dzieci i przedmiotowej.

Ocena końcowa: Ocena końcowa stanowi średnią ważoną – 60% oceny z wykładu i 40% oceny z ćwiczeń.

Literatura podstawowa

  • BALUCH A., Książka jest światem. O literaturze dla dzieci małych oraz dzieci starszych i nastolatków, Kraków 2005, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
  • BETTELHEIM B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni. Przeł. i przedmową opatrzyła Danuta Danek, t. I-II, Warszawa 1985, Państwowy Instytut Wydawniczy.
  • CIEŚLIKOWSKI J., Literatura i podkultura dziecięca, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • CIEŚLIKOWSKI J., Literatura osobna. Wybór Ryszard Waksmund, Warszawa 1985, Nasza Księgarnia.
  • JONCA M., Enfants terribles. Dzieci złe, źle wychowane w literaturze polskiej XIX wieku, Wrocław 2005, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • KĄTNY M., Przyroda w polskiej prozie dla dzieci i młodzieży, Kielce 2002, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
  • Kultura literacka dzieci i młodzieży u progu XXI stulecia. Pod red. Joanny Papuzińskiej i Grzegorza Leszczyńskiego, Warszawa 2002, Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Edukacyjnej.
  • ŁUGOWSKA J., Bajka w literaturze dziecięcej, Warszawa 1988, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza.
  • Makowiecki T., Funkcje motywu przyrody w dziele literackim. „Sprawozdanie Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 1951 [wydano: 1953], nr 5, z. 1-4, s. 113-120.
  • Poezja dla dzieci. Antologia form i tematów. Opracował Ryszard Waksmund, Wrocław 1999, Wydawnictwo Wacław Bagiński i Synowie.
  • WAKSMUND R., Literatura pokoju dziecinnego, Warszawa 1986, Nasza Księgarnia.
  • WAKSMUND R., Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej (tematy – gatunki – konteksty), Wrocław 2000, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • WRÓBLEWSKA V., Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej, Toruń 2003, Wydawnictwo Adam Marszałek.
  • ZAJĄC M., Promocja książki dziecięcej. Podręcznik akademicki, Warszawa 2000, Wydawnictwo Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich.
  • ŻURAKOWSKI B., Literatura – wartość – dziecko, Kraków 1999, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Literatura uzupełniająca

  • BALUCH A., Archetypy literatury dziecięcej, Wrocław 1993, Wydawnictwo Wacław Bagiński i Synowie.
  • Baśń i dziecko. Wstęp, wybór i opracowanie wypowiedzi Halina Skrobiszewska, Warszawa 1978, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
  • BIAŁEK J. Z., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918-1939. Zarys monograficzny. Materiały, Warszawa 1987, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
  • FRYCIE S., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1970. Warszawa 1978, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, t. I – Proza, t. II – Baśń i bajka, poezja, książki dla najmłodszych, utwory sceniczne, grafika, czasopiśmiennictwo, krytyka literacka,
  • HARDWIG-SOSNOWSKA J., Wyobraźnia bez granic, Warszawa 1987, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza.
  • HESKA-KWAŚNIEWICZ K., Tajemnicze ogrody. Rozprawy i szkice z literatury dla dzieci i młodzieży, Katowice 1996, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • JONCA M., Sierota w literaturze polskiej dla dzieci w XIX wieku, Wrocław 1994, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • KANIOWSKA-LEWAŃSKA I., Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864. Zarys monograficzny. Materiały, Warszawa 1983, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
  • Książka dla dziecka wczoraj, dziś i jutro. Pod red. Krystyny Heskiej-Kwaśniewicz i Ireny Sochy, Katowice 1998, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • KULICZKOWSKA K., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1918. Zarys monograficzny. Materiały, Warszawa 1983, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
  • PAPUZIŃSKA J., Zatopione królestwo. O polskiej literaturze fantastycznej XX wieku dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1989, Nasza Księgarnia.
  • Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej. Pod red. Barbary Tylickiej i Grzegorza Leszczyńskiego, Wrocław-Warszaw-Kraków 2002, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Wartości literatury dla dzieci i młodzieży. Wybrane problemy. Pod red. Joanny Papuzińskiej i Bogusława Żurakowskiego, Warszawa-Poznań 1985, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • WORTMAN S., Baśń w literaturze i w życiu dzieci. Co i jak opowiadać? Warszawa 1958, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich.
  • ŻURAKOWSKI B., W świecie poezji dla dzieci, Kraków 1999, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr Jarosław Wagner (ostatnia modyfikacja: 21-11-2016 09:24)