SylabUZ
Nazwa przedmiotu | Wybrane zagadnienia profilaktyki niedostosowania społecznego młodzieży |
Kod przedmiotu | 05.7-WP-PPOW-PNSM |
Wydział | Wydział Nauk Społecznych |
Kierunek | Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza |
Profil | ogólnoakademicki |
Rodzaj studiów | podyplomowe |
Semestr rozpoczęcia | semestr zimowy 2016/2017 |
Semestr | 1 |
Liczba punktów ECTS do zdobycia | 4 |
Typ przedmiotu | obowiązkowy |
Język nauczania | polski |
Sylabus opracował |
|
Forma zajęć | Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) | Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) | Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) | Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) | Forma zaliczenia |
Wykład | - | - | 10 (w tym jako e-learning) |
0,67 (w tym jako e-learning) |
Egzamin |
Ćwiczenia | - | - | 10 (w tym jako e-learning) |
0,67 (w tym jako e-learning) |
Zaliczenie na ocenę |
Cel główny: Słuchacz zdobędzie wiedzę na temat niedostosowania społecznego oraz założeń i sposobów przeciwdziałania zjawisku.
Cele szczegółowe: słuchacz: 1) posiada wiedzę na temat zjawiska niedostosowania społecznego i jego interpretacji naukowej w różnorodnych koncepcjach teoretycznych. 2) zna przyczyny i przejawy niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży (ze szczególnym uwzględnieniem agresji), sposoby funkcjonowania osób niedostosowanych i zagrożonych niedostosowaniem w środowisku rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym. 3) potrafi wyjaśnić pojęcie profilaktyki społecznej i szkolnej, zna poziomy i strategie profilaktyczne, 4) potrafi uzasadnić ideę i zasady wprowadzenia programów profilaktycznych do szkół i placówek opiekuńczo-wychowawczych, 5) zna sposoby diagnozowania uczniów w zakresie niedostosowania, 6) zna sposoby strategie budowania programów profilaktycznych w szkole i środowisku lokalnym.
Ogólna orientacja w problemach patologii społecznych, podstawowa wiedza z zakresu psychologii rozwojowej i zaburzeń w zachowaniu dzieci.
Niedostosowanie społeczne dzieci i młodzieży - wyjaśnienia terminologiczne. Rodzaje niedostosowania i jego objawy Charakterystyka jednostki niedostosowanej. Etapy i stadia niedostosowania.
Przyczyny niedostosowania społecznego nastolatków - wpływ czynników biopsychicznych, przyczyny tkwiące w środowisku rodzinnym, rówieśniczym, szkolnym. Społeczne uwarunkowania niedostosowania (m.in. bezrobocie, bezdomność, ruchliwość społeczna rodziny, sieroctwo społeczne)
Agresja jako podstawowy przejaw niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży – definicje, rodzaje agresji. Rodzinne, szkolne i środowiskowe uwarunkowania agresji. Środki masowego przekazu a agresja. Stan badań nad zachowaniami agresywnymi dzieci i młodzieży. Uzależnienie od alkoholu – działania profilaktyczne w szkole. Współuzależnienie – problemy emocjonalne rodziny z problemem alkoholowym. Wskazówki do pracy z rodziną (z dziećmi) objętą współuzależnieniem. Uzależnienie od narkotyków – działania profilaktyczne. Profilaktyka subkultur.
Profilaktyka społeczna - definicje, koncepcje, kierunki i zadania profilaktyki społecznej. Profilaktyka a wychowanie. Poziomy profilaktyki (charakterystyka), modele, strategie profilaktyczne.
Czynniki ryzyka (podział na grupy wg. J. Szymańskiej) i czynniki chroniące.
System opieki i profilaktyki nad dzieckiem niedostosowanym społecznie.
Profilaktyka szkolna - podstawy prawne tworzenia szkolnych programów profilaktyki
Zasady i etapy konstruowania szkolnych programów profilaktycznych. Standardy programów profilaktycznych. Podstawowe składniki programów profilaktycznych (pojęcie i rodzaje umiejętności życiowych) jako wyznaczniki skuteczności oddziaływań profilaktycznych. Wykorzystanie diagnozy do projektowania programów i realizacji działań
profilaktycznych.
Programy wczesnej interwencji. Podstawowe składniki programów profilaktyki i wczesnej interwencji.
Działania nauczycieli-wychowawców w zapobieganiu niedostosowaniu społecznemu dzieci i młodzieży (przykłady praktycznego działania)
Budowanie środowiskowego programu profilaktycznego
Wykład problemowy, wykład dyskusyjny
Ćwiczenia – dyskusja, pokaz, metody problemowe
Opis efektu | Symbole efektów | Metody weryfikacji | Forma zajęć |
Egzamin po zakończeniu zajęć. Wykonanie samodzielnej pracy polegającej na diagnozie i analizie określonego przypadku
Wykorzystanie wiedzy teoretycznej w projektowaniu pracy profilaktycznej – indywidualnej i grupowej.
Gaś Z. Profilaktyka w szkole. Warszawa 2006, WSiP
Kuberska-Gaca K., Gaca A. Profilaktyka niedostosowania społecznego w szkole. Warszawa 1986
Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna. Warszawa 2000.
Szymańska J. Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki. Warszawa 2002
Każdorazowo aktualizowana przez prowadzącego.
Gaś Z. Szkolny program profilaktyki. Istota, konstruowanie, ewaluacja. Warszawa 2003, MENiS
Kamińska-Buśko B., Szymańska J. Profilaktyka w szkole. Warszawa 2005, CMPPP
Kostynowicz J. Problemy profilaktyki w reformie oświaty; „Problemy Opiekuńczo - Wychowawcze” styczeń 1999
Konopnicki J., Niedostosowanie społeczne. Warszawa 1972
Kosińska E., Mądrze i skutecznie. Zasady konstruowania szkolnego programu profilaktyki. Kraków 2002
Kuberska-Gaca K., Gaca A.,. Profilaktyka niedostosowania społecznego w szkole. Warszawa 1986
Paziowie B., G., Szkoła, która ochrania. Szkolny program profilaktyki. Kraków 2002
Porzak R. Interwencja profilaktyczna. „Remedium” 2004 nr 11
Simm M., Węgrzyn-Jonek E., Budowanie szkolnego programu profilaktyki. Kraków 2002
Sowa J., Piotrowski E., Rejman J. (red.), Wychowanie, profilaktyka, resocjalizacja, Rzeszów 2003
Wojcieszek K. Wygrać życie. Szkolny program profilaktyki. Kraków 2002, Rubikon
Wroczyński R., Pedagogika społeczna. Warszawa 1976
Zajączkowski K., Profilaktyka zachowań dewiacyjnych dzieci i młodzieży. Toruń 1998.
Ziemska M., Funkcjonowanie rodziny a problemy profilaktyki społecznej i resocjalizacji. Warszawa 1982.
brak
Zmodyfikowane przez dr hab. Grażyna Gajewska, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 28-12-2016 13:47)