SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Anatomia - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Anatomia
Kod przedmiotu 12.0-WL-LEK-ANA
Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu
Kierunek Lekarski
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów jednolite magisterskie sześcioletnie
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2018/2019
Informacje o przedmiocie
Semestr 2
Liczba punktów ECTS do zdobycia 8
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. n. med. Agnieszka Ziółkowska, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 15 1 15 1 Egzamin
Ćwiczenia 75 5 75 5 Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Celem kształcenia jest nauczenie studenta mianownictwa anatomicznego, znajomości budowy narządów i układów oraz ich wzajemnych stosunków topograficznych. Wiedza ta ma stanowić podstawę do nauki przedmiotów klinicznych. W procesie dydaktyki klinicyści odnosić się będą do anatomii radiologicznej, z uwzględnieniem obrazów rentgenowskich, tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego.

Wymagania wstępne

Wiedza z zakresu anatomii człowieka na poziomie szkoły średniej.

Zakres tematyczny

Anatomia topograficzna, systemowa i kliniczna grzbietu, klatki piersiowej, kończyny górnej, kończyny dolnej, jamy brzusznej, miednicy oraz głowy i szyi, ośrodkowy układ nerwowy, a w szczególności:

Mianownictwo anatomiczne. Pozycja anatomiczna, osie i płaszczyzny ciała.Mianownictwo kierunków i położenia w przestrzeni. Budowa ogólna szkieletu. Typy połączeń międzykostnych. Mianownictwo charakteryzujące ruchy w stawach.

Układ sercowo-naczyniowy.

Budowa i pochodzenie szkieletu osiowego. Budowa kręgu, cechy charakterystyczne kręgów szyjnych, piersiowych, lędźwiowych i kości krzyżowej. Rozwój ontogenetyczny krzywizn kręgosłupa. Prawidłowe i patologiczne krzywizny kręgosłupa.Budowa żeber i mostka.

Połączenia pomiędzy kręgami, połączenia kręgów i żeber oraz żeber i mostka. Mechanika i zakres ruchów kręgosłupa i klatki piersiowej.

Topografia grzbietu. Ograniczenia trójkąta lędźwiowego, trójkąta osłuchiwania i trójkąta podpotylicznego. Powięzie i mięśnie powierzchowne grzbietu: przyczepy, czynność i unerwienie.

Pasmo przyśrodkowe i boczne mięśni głębokich grzbietu: przyczepy, unerwienie, czynność. Przyczepy, unerwienie i czynność mięśni podpotylicznych. Budowa i przebieg gałęzi tylnych nerwów rdzeniowych.

Budowa kanału kręgowego i jego zawartość. Sploty żylne kręgowe wewnętrzne i zewnętrzne. Opony rdzenia kręgowego. Przestrzenie: nadtwardówkowa, podtwardówkowa i podpajęczynówkowa, płyn mózgowo-rdzeniowy. Miejsce nakłucia lędźwiowego i znieczulenie nadoponowego.

Budowa, położenie i unaczynienie rdzenia kręgowego. Budowa i gałęzie nerwów rdzeniowych.

Budowa ściany klatki piersiowej. Topografia klatki piersiowej, punkty kostno-mięśniowe oraz linie orientacyjne, rzutowanie brzegów płuc oraz granic serca na ściany klatki piersiowej. Elementy badania fizykalnego: miejsce osłuchiwania płuc i zastawek serca. Opukiwanie płuc i serca, stłumienie względne i bezwzględne serca. Unerwienie skóry klatki piersiowej. Budowa, topografia, unaczynienie i obrazowanie gruczołu piersiowego.

Przyczepy, unerwienie i czynność mięśni powierzchownych i głębokich klatki piersiowej. Położenie, przebieg i gałęzie naczyń i nerwów międzyżebrowych.

Budowa i podział śródpiersia. Zawartość śródpiersia górnego i przedniego. Topografia, budowa, rozwój i unaczynienie grasicy. Pochodzenie, przebieg i zakres unerwienia nerwu przeponowego. Topografia naczyń odchodzących od łuku aorty. Tętnica podobojczykowa - przebieg, odgałęzienia. Naczynia piersiowe wewnętrzne, topografia, znaczenie kliniczne. Dopływy żyły głównej górnej. Węzły chłonne śródpiersiowe przednie – obszar spływu chłonki i znaczenie kliniczne.

Szkielet klatki piersiowej. Okolice topograficzne, punkty kostno-mięśniowe oraz linie orientacyjne klatki piersiowej. Rzutowanie brzegów płuc oraz granic serca na ściany klatki piersiowej. Stłumienie względne i bezwzględne serca. Osłuchiwanie serca. Unerwienie skóry klatki piersiowej.

Mięśnie powierzchowne i głębokie klatki piersiowej - przyczepy, unerwienie,

czynność. Naczynia i nerwy międzyżebrowe - przebieg, gałęzie. Udział mięśni klatki piersiowej w oddychaniu.

Ograniczenia, podział, zawartość i połączenia śródpiersia.

Budowa, topografia, unaczynienie i unerwienie tchawicy. Budowa płuc oraz podział drzewa oskrzelowego (bronchoskopia i bronchografia). Węzły chłonne dróg oddechowych. Drogi odpływu chłonki z płuc. Krążenie płucne. Opłucna ścienna i trzewna. Jama opłucnej i jej zachyłki (pneumothorax, hydrothorax, hemothorax).

Rozwój kończyny górnej. Kości i stawy kończyny górnej. Obrazy rentgenowskie.

Naczynia i nerwy kończyny górnej.

Mięśnie odcięte kończyny górnej, mięśnie ramienia, przedramienia i ręki.

Jama (dół) pachowa - ograniczenia i zawartość. Węzły chłonne pachowe - grupy i drogi spływu i odpływu chłonki

Ograniczenia jamy brzusznej. Topografia narządów jamy brzusznej. Rzutowanie trzew na przednią ścianę jamy brzusznej. Podział brzucha na kwadranty i okolice topograficzne.

Unaczynienie i unerwienie narządów jamy brzusznej.

Otrzewna i jej zachyłki, jama otrzewnowa i przestrzeń zaotrzewnowa – ograniczenia i zawartość.

Części składowe, topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie narządów płciowych wewnętrznych żeńskich i męskich.

Topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie pęcherza moczowego i

odbytnicy oraz odcinka miednicznego moczowodów.

Krocze – ograniczenia, podział. Mięśnie dna miednicy. Powięzie miednicy. Dół kulszowo- odbytniczy i kanał zasłonowy. Węzły chłonne miednicy.

Narządy płciowe zewnętrzne żeńskie i męskie – budowa, unaczynienie i unerwienie. Cewka moczowa.

Kości oraz połączenia kości kończyny dolnej. Mięśnie i powięzie obręczy biodrowej i kończyny dolnej - przyczepy, unerwienie, unaczynienie, czynność. Naczynia i nerwy kończyny dolnej, spływ chłonki.

Ogólna budowa czaszki. Kości mózgoczaszki. Doły czaszki. Miejsca przejścia nerwów czaszkowych. Kości twarzoczaszki, przestrzenie twarzoczaszki.

Połączenia kości czaszki. Ciemiączka. Staw skroniowo-żuchwowy.

Okolice topograficzne i punkty kostno-mięśniowe głowy i szyi. Unerwienie skóry głowy i szyi. Żyły powierzchowne szyi. Splot szyjny - budowa, topografia i odgałęzienia.

Topografia narządów, naczyń i nerwów szyi.

Nerwy czaszkowe.

Unaczynienie mózgowia i rdzenia kręgowego. Bariera krew-mózg.

Budowa i rozwój ośrodkowego układu nerwowego: kresomózgowie, międzymózgowie, śródmózgowie, pień mózgu, móżdżek i rdzeń kręgowy.  

Metody kształcenia

1.        Ćwiczenia w liczbie 150 godzin w semestrze I i II – zajęcia odbywają się w Zakładzie Anatomii Prawidłowej w oparciu o preparaty z ludzkich zwłok i fragmentów ciała. Ponadto wykorzystane będą plansze i fantomy. Grupa ćwiczeniowa stanowi 10 osób. Sala przygotowana jest do samodzielnego poznawania anatomii na preparatach, pod nadzorem prowadzącego zajęcia. W trakcie zajęć przewidziane są systematyczne sprawdziany wiedzy w sposób ustny oraz pisemnie.

2.        Wykłady w liczbie 30 godzin w semestrze I i II - wykłady mają na celu usystematyzowanie szczegółowej wiedzy, która nabywana jest samodzielnie o podczas ćwiczeń. Prowadzone są także przez lekarzy praktyków w poszczególnych specjalizacjach, przez co uwzględniony będzie aspekt praktyczny nabywanej wiedzy.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie przedmiotu odbywa się na podstawie oceny merytorycznego przygotowania studenta do zajęć i uzyskania pozytywnej oceny ze sprawdzianów cząstkowych obejmujących następujące zagadnienia: osteologia,  układ krwionośny, grzbiet, klatka piersiowa, kończyna górna, kończyna dolna, jama brzuszna, miednica, głowa i szyja, neuroanatomia. Katedra zastrzega sobie prawo niezaliczenia przedmiotu studentowi wykazującemu brak postępów w nauce. Próg procentowy wymagany do zaliczenia przedmiotu wynosi 60% ogólnej liczby punktów możliwych do zdobycia w trakcie całego kursu. Do egzaminu końcowego mogą przystąpić jedynie Ci studenci, którzy uzyskali zaliczenie całości materiału. Egzamin końcowy składa się z części teoretycznej i praktycznej. Ocena końcowa jest wystawiana w oparciu o wynik obydwu części składowych egzaminu.

Literatura podstawowa

  1. Woźniak W. Anatomia Człowieka. Urban & Partner, Wrocław 2003, wyd. II.
  2. RL Drake, AW Vogi, AWM Mitchel: Gray, Anatomia. Podręcznik dla studentów tomy 1-3, red. wydania polskiego M. Bruska, B. Ciszek, P.Kowiański, W. Woźniak,  Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010
  3. Sobotta: „Atlas anatomii człowieka”  tom I i II, Wyd. Urban & Partner, Wrocław
  4. Netter: „Atlas anatomii człowieka”, Wyd. Urban & Partner

Literatura uzupełniająca

  1. Bochenek A:  „Anatomia człowieka” tom I-V, Wyd. PZWL
  2. Michael Schunke, Erik Schulte, Udo Schumacher, Markus Voll, Karl Wesker: PROMETEUSZ Atlas anatomii człowieka, MedPharma, 2013
  3. KL Moore, AF Dalley, AMR Agur: Anatomia kliniczna, tomy 1 i 2, red. wydania polskiego J. Moryś, MedPharm Polska, Wrocław 2015
  4. Urbanowicz Z: Podręczny słownik mianownictwa anatomicznego, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004
  5. Krechowiecki, F. Czerwiński: „Zarys Anatomii Człowieka”, Wyd. VIII, PZWL Warszawa, 2006.
  6. Atlas anatomii człowieka. R.D. Sinielnikow.
  7. P. Kopf-Maier „Atlas anatomii człowieka”.

Uwagi


Zmodyfikowane przez mgr Beata Wojciechowska (ostatnia modyfikacja: 29-05-2018 13:06)