SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Patofizjologia - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Patofizjologia
Kod przedmiotu 12.9-WL-LEK-PATO
Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu
Kierunek Lekarski
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów jednolite magisterskie sześcioletnie
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2018/2019
Informacje o przedmiocie
Semestr 4
Liczba punktów ECTS do zdobycia 7
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. n. med. Magdalena Gibas-Dorna, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 30 2 30 2 Egzamin
Seminarium 45 3 45 3 Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Poznanie i zrozumienie mechanizmów odpowiedzi komórek i tkanek na bodźce patologiczne oraz zmian i zaburzeń czynności poszczególnych układów organizmu w czasie choroby.

Wymagania wstępne

Znajomość anatomii, fizjologii, histologii i cytofizjologii.   

Zakres tematyczny

I. Patofizjologia chorób układu oddechowego

  1.  Podmiotowe objawy w chorobach układu oddechowego, kaszel, duszność, sinica- patomechanizm i in., objawy przedmiotowe.
  2. Zaburzenia wymiany gazowej w płucach, zaburzenia dyfuzji pęcherzykowo-włośniczkowej, upośledzenie wentylacji i/lub perfuzji płuc, zaburzenia transportu gazów oddechowych.
  3. Niewydolność oddychania, hipoksemiczna niewydolność oddychania, hiperkarkapniczna niewydolność oddychania, hiperwentylacja, zaburzenia oddechowe typu 1 i typu 2, ostra i przewlekła niewydolność oddechowa oraz metody ich kompensacji.
  4. Podstawy gazometrii i pulsoksymetrii.
  5. Choroby obturacyjne i restrykcyjne, POCHP, astma oskrzelowa , stan astmatyczny, rozstrzenie oskrzeli, mukowiscydoza, choroby śródmiąższowe płuc.
  6.  Zburzenia krążenia płucnego, nadciśnienie płucne, niekardiogenny obrzęk płuc .
  7. Zaburzenia mechaniki oddychania, neurogenne przyczyny niewydolności oddechowej (choroby nerwowo-mięśniowe).

II. Patofizjologia czynności nerek i regulacja objętości płynów ustrojowych

  1. Poliuria, oliguria, anuria, białkomocz, glikozuria – patomechanizmy.
  2. Patofizjologiczne podłoże objawów chorób układu moczowego: niewydolność nerek ostra i przewlekła, nadciśnienie tętnicze nerko-pochodne, zespół wątrobowo-nerkowy.
  3. Zapalenia nerek kłębuszkowe i śródmiąższowe. Kamica układu moczowego. Zespół nerczycowy.
  4. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Odwodnienie, przewodnienie, obrzęki.
  5. Zaburzenia elektrolitowe: hipo- i hiperkaliemia, hipo- i hipernatremia, hipo- i hiperkalcemia, hipo- i hipermagnezemia, hipo- i hiperfosfatemia
  6. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej. Wskaźniki zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej (pH krwi, pCO2, stężenie wodorowęglanów, zasady buforujące, luka anionowa)
  7. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej podział etiopatogeneza mechanizmy kompensacyjne ogólne zasady wyrównywania zaburzeń oddechowych i metabolicznych.

III. Patofizjologia układu sercowo-naczyniowego

  1. Podstawy elektrokardiografii – powtórzenie. Patomechanizmy objawów chorób układu krążenia (ból, duszność, sinica, obrzęki, omdlenia).
  2. Patomechanizmy zaburzeń rytmu serca. Podział zaburzeń rytmu serca.
  • Zaburzenia rytmu zatokowego.
  • Pobudzenia przedwczesne komorowe i nadkomorowe.
  • Częstoskurcze nadkomorowe i komorowe.
  • Migotanie/trzepotanie przedsionków i komór.
  • Bloki zatokowo-przedsionkowe, bloki przedsionkowo-komorowe, bloki śródkomorowe.
  • Zespoły preekscytacji.
  • Zespół Morgagniego-Adamsa-Stokesa.
  • Wpływ elektrolitów na czynność serca i zapis EKG.

       3. Choroba niedokrwienna serca. Miażdżyca – patomechanizm.

  • Patomechanizm niedokrwienia mięśnia serca.
  • Podział choroby niedokrwiennej serca.
  • Cechy niedokrwienia w EKG.
  • Strefy zawału mięśnia serca z rejestracji nasierdziowej.
  • Ewolucja zawału mięśnia serca.
  • Zaburzenia hemodynamiczne w zawale mięśnia serca.

      4. Ostra i przewlekła niewydolność krążenia. Podział. Patofizjologia.

  • Mechanizmy kompensacyjne uruchamiane w niewydolności krążenia.
  • Niewydolność serca prawo- i lewokomorowa.
  • Obrzęk płuc. Wstrząs (oligowolemiczny, kardiogenny, dystrybucyjny).

      5. Kardiomipoatie (rozstrzeniowa, przerostowa, restrykcyjna) – patogeneza i zaburzenia hemodynamiczne.

      6. Nadciśnienie tętnicze.

      7. Wady serca wrodzone i nabyte.

IV. Patofizjologia układu pokarmowego

  1. Patofizjologia zaburzeń czynności przełyku (choroba refluksowa, achalazja przełyku, skurcz przełyku)
  2. Zapalenia błony śluzowej żołądka. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Zespół Zollingera-Ellisona
  3. Patofizjologia trzustki
  4. Żółtaczki. Zapalenie i marskość wątroby. Kamica żółciowa.
  5. Celiakia, nieswoiste zapalenia jelit, zespół złego wchłaniania - patogeneza i obraz kliniczny
  6. Biegunki; etiopatogeneza. Przyczyny biegunek ostrych. Przyczyny biegunek przewlekłych.
  7. Zaparcia czynnościowe.

V. Etiologia i patogeneza procesu nowotworowego

  1. Definicja nowotworu, warunki które muszą być spełnione by rozwinął się nowotwór.
  2. Kancerogeneza  - geny biorące udział w kancerogenezie: protoonkogeny, geny supresorowe.
  3. Cykl życiowy komórki.
  4. Zespół Li-Fraumeni, Zespół Ataksje-Teleangiektazje, zespół Nijmegen
  5. Apoptoza, definicja, przebieg, etapy apoptozy, indukcja zewnątrz- i wewnątrzkomórkowa. Rola białka p-53
  6. Rak jako utrata kontroli nad genami – siatkówczak i teoria Knudsona
  7. Nowotwory dziedziczne - zespół Lyncha,  rodzinna polipowatość gruczolakowata jelit, BRCA 1, MEN2
  8. Wirusy jako przyczyna nowotworzenia

 

VI. Patofizjologia wieku podeszłego;

Patofizjologia starzenia

  1. Zmiany w wyglądzie zewnętrznym.
  2. Zmiany w narządach zmysłów (zmiany starcze i schorzenia narządu wzroku, głuchota starcza i starcze zawroty głowy).
  3. Wpływ starzenia się na poszczególne układy – odrębności przebiegu wybranych patologii w starości:
  • układ sercowo-naczyniowy (miażdżyca, hipotonia ortostatyczna, niewydolność żylna, izolowane nadciśnienie skurczowe)
  • układ krwiotwórczy (niedokrwistość, zespół mielodysplastyczny)                                                                                           
  • układ wydzielania wewnętrznego (cukrzyca, choroby tarczycy)
  • układ oddechowy (zapalenie płuc, choroby obturacyjne, rozedma, zatorowość płucna)
  • układ pokarmowy (zaparcia, biegunka, niedokwaśność starcza, przepukliny)
  • układ moczowy (nietrzymanie moczu, zakażenia układu moczowego, odwodnienie)
  • układ rozrodczy
  • układ mięśniowo-szkieletowy (osteoporoza, choroby zwyrodnieniowe stawów, sarkopenia)
  • układ nerwowy (otępienie, udar mózgu, choroba Parkinsona)

      4. Wielkie zespoły geriatryczne.

Metody kształcenia

  1. Wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, przykłady rozwiązywania problemów.
  2. Seminaria są realizowane w formie 6 bloków tematycznych z wykorzystaniem dostępnej aparatury badawczej. Analiza przypadków klinicznych.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykład – egzamin przeprowadzony w formie pisemnej, zawiera 60 pytań zamkniętych (testowych) i 4 pytania otwarte – rozwiązanie problemu. Uzyskanie 60% możliwych do zdobycia punktów jest warunkiem zdania egzaminu. Do egzaminu student jest dopuszczany na podstawie zaliczenia ćwiczeń.

Seminaria - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich zajęć, przewidzianych do realizacji w ramach programu. Ocenie podlegają: kolokwia sprawdzające wiedzę przed lub po każdym bloku tematycznym – ocena pozytywna powyżej 50% uzyskanych punktów, test praktycznych umiejętności, przedstawienie wyników doświadczeń/obserwacji w formie sprawozdania. W przypadkach nieobecności, Student powinien uzupełnić braki w terminie uzgodnionym z prowadzącym zajęcia.

Ocena końcowa to średnia arytmetyczna wszystkich form przewidzianych do realizacji przedmiotu. Wyniki średniej arytmetycznej ustala się zgodnie z zasadą: średnia 3,25 stanowi ocenę końcową 3,5; średnia 3,75 stanowi ocenę końcową 4,0; średnia 4,25 stanowi ocenę końcową 4,5; średnia 4,75 stanowi ocenę końcową 5,0.

Literatura podstawowa

  1. Patofizjologia. I. Damjanov. wyd. I polskie, red. A. Bręborowicz, P.J. Thor, M.M. Winnicka, Edra Urban&Partner, 2010
  2. Patofizjologia: podręcznik dla studentów medycyny. Maśliński S, Ryżewski J. Wyd. Lekarskie PZWL Warszawa 2020.
  3. Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. T.Grodzicki, J.Kocemba, A.Skalska. Via Medica, 2007
  4. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne. K. Wieczorowska-Tobis, D.Talarska. PZWL, 2019

 

Literatura uzupełniająca

  1. Patofizjologia kliniczna. Podręcznik dla studentów medycyny. wyd. II, B. Zahorska-Markiewicz, E. Małecka-Tendera, M. Olszanecka-Glinianowicz, J. Chudek. Edra Urban&Partner, 2017
  2. Testy spiroergometryczne w praktyce klinicznej. Straburzyńska-Migaj E. Wyd. lekarskie PZWL Warszawa 2010.
  3. Geriatria – wybrane zagadnienia. K. Galus. Urban&Partner, 2010
  4. Choroby wieku podeszłego. T. Kostka, M. Koziarska-Rościszewska, PZWL 2009
  5. Geriatria. T. Rosenthal, Czelej, 2009
  6. Czasopisma i e-booki dostępne w Bibliotece Uniwersyteckiej UZ, cyfrowe bazy danych – nauki medyczne i nauki o zdrowiu; http://www.bu.uz.zgora.pl/

Uwagi


Zmodyfikowane przez mgr Beata Wojciechowska (ostatnia modyfikacja: 03-03-2020 14:43)