SylabUZ
Nazwa przedmiotu | Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia II |
Kod przedmiotu | 14.4-WP-PSChM-PRCwCŻ2 |
Wydział | Wydział Nauk Społecznych |
Kierunek | Psychologia |
Profil | ogólnoakademicki |
Rodzaj studiów | jednolite magisterskie |
Semestr rozpoczęcia | semestr zimowy 2019/2020 |
Semestr | 3 |
Liczba punktów ECTS do zdobycia | 4 |
Typ przedmiotu | obowiązkowy |
Język nauczania | polski |
Sylabus opracował |
|
Forma zajęć | Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) | Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) | Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) | Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) | Forma zaliczenia |
Wykład | 30 | 2 | - | - | Egzamin |
Zapoznanie ze specyfiką okresu dorosłości, z poszczególnymi etapami dorosłego życia wraz z ukazaniem doświadczeń związanych z realizacją zadań rozwojowych, wyzwań i przeżywanych kryzysów, wyznaczających normatywny i pozanormatywny rozwój dorosłego człowieka. Wiedza ta ma wspomóc w rozumieniu uwarunkowań i przebiegu rozwoju jednostek we wczesnej, średniej i późnej dorosłości.
Podstawowa wiedza z psychologii ogólnej.
W prezentacji problematyki wczesnej średniej i późnej dorosłości ukazane będą wymagania i normy społeczne odnoszące się do dorosłości, a także wewnętrzne uwarunkowania dylematów, przed którymi staje dorosła jednostka. Analizie poddane zostaną źródła potencjalnych kryzysów oraz sposoby radzenia sobie z nimi. Spośród ról społecznych szczególny nacisk zostanie położony na role rodzinne i psychiczne konsekwencje dla członków rodziny wkraczania młodych dorosłych w samodzielne życie. Omówione będą także sposoby adaptacji osób późnej dorosłości do okresu emerytalnego. Uwzględnione zostaną zjawiska tzw. bumerangu i efekt pokolenia sandwichowego. Rozbudowany będzie problem generatywności.
Program
Temat 1: Dorosłość jako okres rozwojowy.
Uwarunkowania badań nad dorosłością. Problem granic wiekowych wczesnej, średniej i późnej dorosłości - pojęcie wieku subiektywnego. Zadania rozwojowe w dorosłości w myśl koncepcji Havighursta. Koncepcja fałszywych przekonań Goulda.
Temat 2: Teoretyczne orientacje w podejściu do dorosłości.
Teoria orientacji czasowej. Orientacja równowagi. Orientacje możliwości rozwojowych i generatywności. Podstawowe założenia koncepcji psychospołecznego rozwoju człowieka.
Temat 3: Generatywność we wczesnej, średniej i późnej dorosłości.
Starożytne korzenie koncepcji generatywności. Rodzaje generatywności wg Kotre. Zintegrowany model generatywności wg McAdamsa.
Temat 4: Empiryczne studia nad generatywnością
Analiza studiów przypadku. Badania nad różnymi kohortami wiekowymi. Generatywność w kursie życia – badania podłużne. Skala Loyola. Czynniki społeczne a generatywność. Koncepcja społecznej punktualności Neugarten.
Temat 5: Perspektywa czasowa w podejściu do dorosłości.
Koncepcja biegu życia Ch.Buhler. Pojęcie ekspansji i restrykcji. Biologiczny i biograficzny schemat życia. Subiektywne tendencje życiowe. Produkty wytworzone przez człowieka.
Temat 6: Teorie równowagi w dorosłości.
Rozwój wg Junga. Fazy indywiduacji. Koncepcja struktury życia Levinsona.
Temat 7: Adaptacja do wyzwań społecznych. Optymalne warunki życia w dorosłości. Dobrostan psychiczny: podejście hedonistyczne i eudajmonistyczne. Struktura osobowości a dobrostan. Koncepcje miłości.
Temat 8: Koncepcja dobrostanu Keyesa i Waterman.
Rodzaje dobrostanów, jego wymiary i dymensje. Dobrostan osobowościowy, społeczny i emocjonalny. Zastosowanie dobrostanu w badaniach nad dorosłością.
Temat 9: Czynniki warunkujące optymalny rozwój w dorosłości.
Status materialny, status małżeński i rodzinny, relacje społeczne, wiek, płeć, zdrowie i inne czynniki.
Temat 10: Koncepcje rozwoju w dorosłości.
Systemowy Model Selektywnej Optymalizacji z Kompensacją (SOC) Baltesa. Koncepcja rozwoju w średniej dorosłości wg Staudinger i Bluck. Trajektorie rozwojowe w dorosłości.
Temat 11: Kryzysy wczesnej, średniej i późnej dorosłości, punkty zwrotne i wydarzenia życiowe.
Koncepcja punktów zwrotnych a kryzys średniego wieku. Przyczyny punktów zwrotnych. Role zawodowe i płeć a punkty zwrotne.
Temat 12: Rodzina i role rodzicielskie w średniej dorosłości.
Postawy rodzicielskie jako podejście do badań ról pełnionych przez rodziców. Pełne gniazdo, puste gniazdo, odchodzenie i powroty dorosłych dzieci. Zjawisko bumerangu. Syndrom pustego gniazda u kobiet i mężczyzn.
Temat 13: Style życia w dorosłości.
Aktywny styl życia vs bierność w okresie dorosłości. Rodzina w obliczu starzejących się rodziców. Chory współmałżonek. Rozpad rodziny i rozwód. Wdowieństwo. Rola dziadków i relacje z wnukami.
Temat 14: Problem wczesnej, średniej i późnej dorosłości w kulturze i sztuce.
Wykład: wykład konwencjonalny, wykład problemowy.
Opis efektu | Symbole efektów | Metody weryfikacji | Forma zajęć |
Egzamin.
Psychologia rozwoju człowieka (2011). Red. J. Trempała. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
1. Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo. (fragmenty)
2. Erikson, E. (2002). Dopełniony cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
3. Pietrasiński, Z. (1990). Rozwój człowieka dorosłego. Warszawa: Wiedza Powszechna.
4. Wojciechowska, L. (2005). Teoria dobrostanu w badaniach rozwojowych nad rodziną: dobrostan rodziców w stadium pustego gniazda. Psychologia Rozwojowa, 10, 4, 35-45.
5. Każdorazowo ustalana przez prowadzącego.
Zmodyfikowane przez dr Jarosław Wagner (ostatnia modyfikacja: 07-05-2019 16:54)