SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Wstęp do kulturoznawstwa - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Wstęp do kulturoznawstwa
Kod przedmiotu 08.9-WH-KP-WDK-S16
Wydział Wydział Humanistyczny
Kierunek Kulturoznawstwo
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów pierwszego stopnia z tyt. licencjata
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2019/2020
Informacje o przedmiocie
Semestr 1
Liczba punktów ECTS do zdobycia 5
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. Dorota Angutek, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Ćwiczenia 30 2 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

  Wprowadzenie studentów w podstawowe zagadnienia kulturoznawstwa na poziomie teorii oraz wiedzy empirycznej. Materiał wykładów i ćwiczeń obejmuje głównie: (a) podstawowe pojęcia i zadania poznawcze dyscypliny. (b) Związki kulturoznawstwa z innymi naukami i filozofią, a zwłaszcza epistemologią nauk społecznych (c) Uświadomienie  kulturowego  dorobku Europy: przełomowe wydarzenia w dziejach kultury euro-atlantyckiej, które ukształtowały również współczesność i oddziałują na kierunek rozwoju kultury nowoczesnej i ponowoczenej. (d) Wprowadzenie wiedzy o charakterystycznych zjawiskach kulturowych w skali całej kultury euro-atlantyckiej oraz globalnej ekumeny.Kształtowanie umiejętności integralnego traktowania różnych aspektów wydarzeń historyczno-kulturowych i funkcjonalnych (e) Doskonalenie umiejętności swobodnego wypowiadania się, dyskutowania, wysuwania hipotez, wygłaszania własnych ocen i opinii oraz właściwego argumentowania poprzez pracę w zespole.Opanowanie jezyka nauki poprzez dyskusję i prace pisemne.  

Wymagania wstępne

Brak

Zakres tematyczny


 

  1. Dzieje pojęcia kultury i cywilizacji od starożytności do czasów współczesnych. Typologia definicji kultury.Opozycja "natura/kultura" w epokach historyczno/kulturowych i współczesnie. Kultura wysoka/niska, elitarna/ plebejska, tradycja wielka/tradycja mała

  2.  Przedmiot kulturoznawstwa i najważniejsze specjalistyczne pojęcia.

    (a) Związki   kulturoznawstwa z filozofią i innymi naukami humanistycznymi i społecznymi  (b)Najważniejsze ukierunkowania teoretyczne i poznawcze  polskich i europejskich ośrodków naukowych (c) transdyscyplinarność kulturonawstwa (d) różnice miedzy kulturoznawstwem a studiami kulturowymi.

  3. Idea "współczynnika humanistycznego" Znanieckiego. Rozumienie podejścia podmiotowego i przedmiotowego w badaniach.  

  4. Naturalizm nauk przyrodniczych i antynaturalizm nauk społecznych. Strategie lunety i radaru.

  5. Semiologia Rolanda Barthesa i semiotyka komunikowania niewerbalnego

  6. Najważniejsze przełomowe wydarzenia w historii kultury euro-atlantyckiej w perspektywie teorii kultury. Kulturowo-historyczne przeobrażenia form symbolicznych  (rodzaje tropów i powiązanych z nimi funkcji społecznych)  a)Narodziny archaicznej filozofii greckiej i początek myślenia pojęciowego- monizm i dualizm, (b) Klasyczny okres średniowiecznego chrześcijaństwa (XI-XII wiek) (c) Okres odkryć geograficznych i narodziny europocentryzmu, podział świata na centrumi peryferię.(d)Drugie "odczarowanie świata" w okresie Reformacji i początki racjonalizmu zachodnioeuropejski (e)wtórny feudalizm w krajach Europy środkowo-wschodniej i rozwój kultury ziemiańskiej i włościańskiej (f) Sekularyzacja światopoglądu w okresie oświecenia i początek ery nowożytnej – główne dee modernizmu. (g) ponowoczesność w kulturze euro-atlantyckiej w diagnozach Lyotarda, Baudrillarda, F Foucalta, Vattimo.

  7. Kulturowe podstawy, wzorce osobowości i treści socjalizacji w okresie nowożytnym, nowoczesnym i ponowoczesnym:a) osobowość wewnątrzsterowna i zewnątrsterowna oraz kody edukacji kolekcji i integracji według Riesmana i B. Bersteina.(b) osobowość postfiguratywna, kofiguratywna, prefiguratywna wg Margaret Mead ,osobowość faustowska (e) kryzys społecznego aspektu "ja" według Elliotta i Fromma (f) koncepcja osobowości jako projektu  otwartego według Giddensa (g) ciało jako ostatni bastion i podstawa ekspresji jednostki w kulturze ponowoczesnej.

  8. Najważniejsze, alternatywne koncepcje globalizacji. Zjawiska towarzyszące wielokulturowości.i transkulturowości.

  9. Ludyczny charakter kultury popularnej : karnawalizacja kultury   na podstawie analizy Winobrania w Zielonej Górze. Wycieczka do Muzeum Wina i  po starym mieście.

Metody kształcenia

 

Ćwiczenia: dyskusja, dyskusja panelowa, praca z tekstem źródłowym; opis wyjaśniający -:za pomocą rysunku, plakatu, schematu, wykresu,  

praca ze źródłami cyfrowymi, prace pisemne (esej, recenzja).

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Praca pisemna w formie eseju .

Recenzja wydarzenia z obszaru kultury wysokiej

Punkty za aktywność na zajęciach

Literatura podstawowa

 

 

  1. Kulturo-znawstwo. Dyscyplina bez dyscypliny?, red. W. Burszta, M. Januszkiewicz, Warszawa 2010.
  2. G. Godlewski, Luneta i radar, Warszawa 2016.
  3. G. Dziamski, Kulturoznawstwo czyli wprowadzenie do kultury ponowoczesnej, Gdańsk 2016
  4.  F. Znaniecki, Wstęp do socjologii, Warszawa 1988.
  5. D. Angutek, Kulturowe wymiary krajobrazu, Poznań 2013.
  6. Ch. Barker, Studia kulturowe. Teoria i praktyka, przeł. A. Sadza,WUJ, Kraków 2003, (podręcznik)
  7. E. Baldwin, B. Longhurst i in., Wstęp do kulturoznawstwa, przeł. M. Kaczyński i in, Zysk i S-ka, Poznań 2007, s.
  8. D. Angutek, Epistemologiczne problemy badań interdyscyplinarnych, Studia Europaea  Gnesnensia nr 4, 2013.
  9. D. Angutek, Magiczna wizja filozofii greckiej, Bydgoszcz 2003.
  10. D. Angutek, Tradycje wytworzone rodzącej się ponowoczesności w Polsce, Bydgoszcz 2018.
  11. J.F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna, przeł. J. Migasiński i in., KR, Warszawa 1997.
  12. J. Baudrillard, Symulacje i symulakry, Warszawa 2005.
  13. A. Elliott, Koncepcje "ja", przeł . K. Królak, Sic!, Warszawa 2007.
  14. A. Giddens,Nowoczesność i tożsamość, PWN, Warszawa 2010.
  15. I. Wallerstein, Koniec świata jaki znamy, przeł. M. Bilewicz i in, Scholar, Warszawa 2004.
  16. U. Hannerz, Powiązania transnarodowe, przeł. K. Franek, WUJ, Kraków 2006.
  17. S. Huntington, Zderzenie cywilizacji, przeł. J. Jankowska, Muza, Warszawa 2005.
  18. Dylematy wielokulturowości, red. W. Klaga, Universitas, Kraków 2007.
  19. Teksty nieopublikowane autorki zajeć.

Literatura uzupełniająca

 

 1.  Z Bauman, Globalizacja i co z tego dla ludzi wynika, przeł. E. Klekot, PIW, Warszwa 2000.

2. . S. Pietraszko, Kultura. Studia teoretyczne i metodologiczne, Wrocław 2012.

3. E. Cassirer, Esej o człowieku, rozdz. Mit, Czytelnik, Warszawa 1988

 4. . A.P. Kowalski, O wyobrażeniu metafory i doświadczeniu magicznym, W: J. Kmita (red.), Czy metamorfoza magiczna może zrekompensować brak symbolu ?, Poznań 2001

5. K. Moraczewski i in. red, Historia mówiona polskiego kulturoznawstwa, Gdańsk 2017.

6. K. Moraczewski i in., red., Antologia tekstów polskiego kulturoznawstwa, Gdańsk 2017.
.


 

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr hab. Dorota Angutek, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 21-07-2019 19:40)