SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Socjologia i metodologia badań społecznych - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Socjologia i metodologia badań społecznych
Kod przedmiotu 04.4-WZS-TiRP-SMBS
Wydział Wydział Nauk Biologicznych
Kierunek Turystyka i rekreacja
Profil praktyczny
Rodzaj studiów pierwszego stopnia z tyt. licencjata
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2020/2021
Informacje o przedmiocie
Semestr 1
Liczba punktów ECTS do zdobycia 4
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr Agnieszka Gandecka
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 30 2 18 1,2 Egzamin
Ćwiczenia 20 1,33 12 0,8 Zaliczenie na ocenę
Warsztaty 10 0,67 6 0,4 Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest stworzenie możliwości uzyskania wiedzy , która umożliwia prawidłowe posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu socjologii i będzie podstawą orientacji w zakresie głównych kierunków w historii myśli socjologicznej i współczesnej socjologii. Dodatkowym zamiarem jest stworzenie warunków do nabycia umiejętności dostrzegania różnych zjawisk i procesów zachodzących w społeczeństwie oraz umiejętności ich diagnozowania i analizowania. Celem kształcenia jest: zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami, metodami i kierunkami rozwoju socjologii; kształtowanie „wyobraźni" socjologicznej i umiejętności podstawowej analizy współcześnie zachodzących w przestrzeni społecznej zdarzeń; kształtowanie postaw odpowiedzialności za stan społeczeństwa oraz uświadomienie konieczności zachowania zasad etyki w badaniach społecznych.

Wymagania wstępne

Podstawowa znajomość wiedzy o społeczeństwie na poziomie szkoły średniej

Zakres tematyczny

WYKŁAD

1. Socjologia i inne nauki społeczne: etapy rozwoju socjologii, socjologia wśród nauk społecznych, przedmiot badań socjologicznych, główne teorie socjologiczne, funkcje socjologii.

2. Podstawowe kategorie pojęciowe socjologii: natura a kultura, wpływ kultury na życie społeczne, socjalizacja i wychowanie, instytucje wychowania, socjologiczne ujęcie osobowości (składniki osobowości społecznej).

3. Kształtowanie się więzi społecznych: podstawy życia społecznego, aspekt społeczno-geograficzny życia zbiorowego ludzi, podstawowe komponenty więzi społecznej, instytucje społeczne i system kontroli społecznej.

4. Zbiorowości i grupy społeczne: zbiorowość społeczna i jej rodzaje, grupa społeczna jako przedmiot zainteresowania socjologii, komponenty grupy społecznej, rodzaje grup społecznych.

5. Rodzina jako przedmiot badań socjologicznych: rodzina jako grupa i instytucja społeczna, etapy rozwoju rodziny, typologie rodzin, funkcje i dysfunkcje rodziny. Style życie rodzin polskich.

6. Społeczeństwo w ujęciu strukturalnym: z czego składa się społeczeństwo? Typy społeczeństw – różne koncepcje teoretyczne.

7. Makrostruktura społeczna: dynamika zmian struktury społecznej, klasyczne koncepcje ujmowania struktury społecznej, źródła konfliktów społecznych – formy walki i rozwiązywania konfliktów.

8. Socjologia narodu i konfliktów etnicznych: co to jest naród? Proces narodotwórczy, tożsamość i tradycja narodu, nacjonalizm, konflikty etniczne. Państwo narodowe w dobie globalizacji.

9. a) Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, b) Wieś – ramy społeczne i treści kultury.

10. Europa regionów: kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska a Europa w dawnym i nowym świecie, społeczności lokalne i regionalne a ład kontynentalny i globalny. Państwa i regiony w Unii Europejskiej.

11. Metody i techniki badań socjologicznych: specyfika i cele empirycznych badań socjologicznych. Procedura projektowania badań socjologicznych. Pojęcie metody i zasady jej wyboru do badań. Metody badawcze i ich charakterystyka.

ĆWICZENIA  

1. Człowiek w społeczeństwie: istota życia społecznego, koncepcja pojmowania jednostki ludzkiej. Kulturowe, społeczne i psychospołeczne czynniki różnicujące ludzi. Mentalność indywidualna i społeczna, mentalność jako przejaw normatywności, mentalność jako bariera rozwoju społeczeństwa.

2. Osobowość społeczna: socjologiczna koncepcja osobowości, temperament jako podstawa wyróżniania typów osobowości, typologie osobowości.

3. Dynamika zachowań społecznych człowieka (potrzeby – wartości – postawy): koncepcje potrzeb, wartości i ich rodzaje. Postawy i ich komponenty, rodzaje postaw, uwarunkowania społeczno-kulturowe zmiany postaw. Metody badania postaw społecznych.

4. Kultura i jej wpływ na życie społeczne: definicje i składniki kultury, podmiot kultury, dobro kulturowe, atrybutywne i dystrybutywne aspekty kultury, kultura a cywilizacja – kultura masowa. Metody badań uczestnictwa w kulturze (turystyka jako forma uczestnictwa w kulturze).

5. Komunikacja interpersonalna – komunikowanie społeczne: interakcja jako wymiana intersubiektywna, interakcja społeczna jako komunikacja, teoria interakcji społecznych, komunikacja interpersonalna społeczeństwie informacyjnym, socjologiczne zasady perswazji i ich zastosowanie do budowania relacji grupowych, kultura globalna – modele komunikowania. Nowe media – nowa gospodarka turystyczna.

WARSZTAT (warsztat badawczy w socjologii i jego praktyczne zastosowanie w diagnozowaniu wybranego aspektu życia społecznego)

1. Co powinien zawierać i uwzględniać projekt badań?

2. Co to jest i jaki jest sens poznawczy hipotezy naukowej?

3. Jakie są kryteria podziału technik zdobywania materiałów badawczych? Techniki badawcze (obserwacja, wywiad, ankieta, badanie dokumentów) i właściwe im narzędzia badawcze.

4. Projekt badawczy z zastosowaniem wizualnych technik obserwacji: cel i zakres badania, próba i harmonogram badań, przeprowadzenie i opracowanie wyników badań, opracowanie raportu z badań i jego prezentacja.

Metody kształcenia

Student uczestniczy w wykładach (typu informacyjnego – z wykorzystaniem technik multimedialnych oraz typu problemowego o charakterze interakcyjnym), przygotowuje prezentację dotyczącą wybranego etapu historii myśli socjologicznej, uczestniczy w ćwiczeniach, które mają formę warsztatu badawczego, czyta i analizuje samodzielnie wskazaną literaturę przedmiotu oraz przygotowuje samodzielnie projekt badań sondażowych we wskazanym zakresie.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Ocena ostateczna ustalona jest na podstawie końcowej oceny z ćwiczeń, zajęć warsztatowych i egzaminu pisemnego obejmującego treści wykładu, literatury obowiązkowej oraz umiejętności praktycznych kształtowanych w ramach ćwiczeń i warsztatów. Maksymalna ocena z ćwiczeń wynosi 30 punktów, maksymalna ocena zajęć warsztatowych wynosi 20 punktów (oceniany jest raport). Maksymalna ocena z egzaminu wynosi 50 punktów (minimalna ocena dająca zaliczenie egzaminu to 30 punktów). Ustalenie oceny końcowej możliwe jest tylko w przypadku zaliczenia ćwiczeń oraz zdania egzaminu. Student może uzyskać maksymalnie 100 punktów [≤ 50 = ndst.; 51-60 = dst,; 61-70 dst plus; 71-80 = db; 81-90 = db plus; 91-100 = bdb

Literatura podstawowa

1. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, VN PWN, Warszawa 2003

2. Podgórski R.A., Metodologia badań socjologicznych. Kompendium wiedzy metodologicznej dla studentów, Ofic. Wyd. Branta, Bydgoszcz-Olsztyn 2007

3. Podgórski R.A., Socjologia. Mikrostruktury, Ofic. Wyd. Branta, Bydgoszcz-Olsztyn 2008

4. Podgórski R.A., Socjologia. Wczoraj – dziś – jutro. Kompendium wiedzy socjologicznej, Wyd. Ośw. FOSZE, Bydgoszcz 2006

5. Silverman D., Interpretacja danych jakościowych, WN PWN, Warszawa 2007

6. Sołoma L., Metody i techniki badań socjologicznych, Wyd. WSP, Olsztyn 1999

7. Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003

8. Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wyd. „Znak”, Kraków 2002

9. Turner J.H., Socjologia. Koncepcje i ich zastosowania, Zysk i ska, Poznań 2002

11. Turowski J., Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Wyd. TN KUL, Lublin 1994

12. Walczak-Duraj D., Podstawy socjologii, Omega-Praksis, Łódź 1998

Literatura uzupełniająca

1. Budyta-Budzyńska M., Socjologia narodu i konfliktów etnicznych, WN PWN, Warszawa 2010

2. Bukraba-Rylska I., Socjologia wsi polskiej, VN PWN, Warszawa 2008

3. Clegg F, Po prostu statystyka, WSiP, Warszawa 1994

4. Jałowiecki B., Szczepański M.S., Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, WN Scholar, Warszawa 2002

5. Szlendak T., Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, WN PWN, Warszawa 2010

6. Wesołowski W., Włodarek J. (red.), Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska. Europa. Świat, Wyd. Scholar, Warszawa 2005

Uwagi


Zmodyfikowane przez doc. dr Krzysztof Dzieńdziura (ostatnia modyfikacja: 03-04-2020 11:45)