1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2020/2021
4. Literatura popularna i kreacje światów gier - pierwszego stopnia
5. Historia kultury i literatury popularnej

Wygeneruj PDF dla tej strony

Historia kultury i literatury popularnej - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zdobycie wiedzy na temat ewolucji tekstów mających wpływ na współczesną literaturę popularną.

Zapoznanie się z nowożytną i współczesną literaturą popularną.

Uzyskanie wiedzy na temat podstawowych paradygmatów powieściowych w ramach genologii literatury popularnej.

Poznanie najważniejszych mechanizmów rządzących ewolucją literatury i kultury popularnej oraz masowej.

Znajomość wzajemnych relacji zachodzących pomiędzy kulturą popularną: muzyka, film, komiks, moda a tekstami literatury popularnej.

Poznanie mechanizmów kulturowych i cywilizacyjnych, takich jak wojna, rewolucja, terror, globalizacja, sekularyzacja, posthumanizm i transhumanizm mających wpływ na literaturę popularną.

 

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Studenci powinni posiadać podstawową wiedzę z zakresu historii literatury popularnej, teorii literatury popularnej i popkultury.

Zakres tematyczny

wykłady:

Powstawanie gatunków literatury popularnej. Zasadnicze schematy fabularne.

Ewolucja kultury popularnej, jej zasadnicze mechanizmy oraz związki z literaturą popularną.

Literatura popularna XIX wieku główne nurty i tendencje

Ewolucja powieści fantasy

Ewolucja powieści science fiction

Ewolucja horroru

Ewolucja powieści kryminalnej

Ewolucja  thrillera

Ewolucja romansu

Związki kina i powieści popularnej

Związki gier i powieści popularnych

Polityka i globalizacja w literaturze popularnej

Zmiany w obrębie fikcji spekulacyjnej

 

ćwiczenia:

Zajęcia organizacyjne oraz wprowadzenie do przedmiotu

Fantastyka wieku XIX

Powieść popularna w XIX wieku

Początki i rozwój literatury fantasy

Fantasy: koniec baśni dla dorosłych

„Złota era” fantastyki naukowej

„Nowa Fala” w SF

Rozwój SF i najnowsze trendy

Ewolucja horroru

Od opowiadań detektywistycznych do powieści kryminalnej

Thriller

Telewizja. Rozwój medium. Seriale

Komiks

Historia gier wideo

 

Metody kształcenia

Metody nauczania teoretycznego (elementy wykładu problemowego, objaśnienia – w przypadku wykładów) i praktycznego (dyskusja, analiza tekstu, prezentacja – na ćwiczeniach).

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Systematyczny i aktywny udział w zajęciach, zapoznawanie się ze wskazanymi lekturami i grami, wykład zakończony egzaminem, ćwiczenia zakończone kolokwium oraz pracą semestralną.

Literatura podstawowa

1. Howe S., Niezwykła historia Marvel Comics, tłum. B. Czartoryski, Kraków 2013.
2. Leś M., Fantastyka socjologiczna Poetyka i myślenie utopijne, Białystok 2008.
3. Lemann N., Historie alterantywne i steampunk w literaturze, Łódź 2019.
4. Dunin J., Papierowy bandyta. Książka kramarska i brukowa w Polsce, Łódź 1974.
5. Eco U., Apokaliptycy i dostosowani. Komunikacja masowa a teorie kultury masowej, przeł. P. Salwa, Warszawa 2010.
6. Eco U., Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią, przeł. J. Ugniewska, Warszawa 1996.
7. Gemra A., Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, wampir i Monstrum Frenkensteina w wybranych utworach, Wrocław 2008.
8. Słownik literatury popularnej, pod red. T. Żabskiego, Wrocław 1996.
9. Żabski T., Proza jarmarczna XIX wieku. Próba systematyki gatunkowej, Wrocław 1993.
10. Fiske, J. Zrozumieć kulturę popularną, Kraków 2010.
11. Trębicki G. Fantasy ewolucja gatunku, Kraków 2007.
12. Lasić S. Poetyka powieści kryminalnej, Warszawa 1976.
13. Martuszewska A., „Ta Trzecia” Problemy literatury popularnej, Gdańsk 1997.
14. Martuszewska A., Architektonika literackiego romansu, Gdańsk 2014.
15. Asimov I., Magia i złoto, Poznań 2000.
16. Tolkien J.R.R., O baśniach, [w:] tegoż, Opowieści z Niebezpiecznego Królestwa, Warszawa 2008.
17. Trocha B., Degradacja mitu w literaturze fantasy, Zielona Góra 2009.

Horror

1. M. Shelley, Frankenstein, Warszawa 1987.
2. A.E. Poe, Opowiadania, Warszawa 2009.
3. H.P. Lovecraft, Zew Cthulhu, Toruń 2004.
4. M.R. James, Opowieści starego antykwariusza, Toruń 2005.
5. B. Lumley, Nekroskop, t. 1, Gdańsk 1991.
6. J. Connolly, Nokturny, Toruń 2006.
7. G. Masterton, Manitou, Poznań 2018.
8. Ira Levin, Dziecko Rosemary, Kraków 1988.
9. Anne Rice, Wywiad z wampirem, Poznań 2000.
10. S. King, Lśnienie, Poznań 2009.
11. Mervyn Peake, Tytus Groan, Poznań 2004.
12. Witkor Pielewin, EmpireV, Warszawa 2008.
13. Stephanie Meyer, Zmierzch, Warszawa 2005.
14. Richard Matheson, Jestem legendą, Warszawa 2008.

Kryminał

1. Agata Christie, Tajemnica lorda Listerdale’a, Wrocław 2015.
2. Arthur Conan Doyle, Księga wszystkich dokonań Sherlocka Holmesa, Kolonia Lesznowola 2010.
3. Georges Simenon, Tajemnica komisarza Maigret, Warszawa 1980.
4. Maurice Leblanc, Arsen Lupin, t.2 Arsene Lipin kontra Herlock Sholmes, Warszawa 2009.
5. Raymond Chandler, Kłopoty to moja specjalność, Gdańsk 1990.
6. Tenże, Morderca w deszcze, [:] tegoż, Morderca w deszczu, Warszawa 1990.
7. Dashiell Hammett, Sokół maltański, Warszawa 1988.
8. Mickey Spillane, Ja jestem sądem, Kraków 2008.
9. Ken Bruen, Strażnicy bezprawia, Warszawa 2008.
10. Robert L. Pike, Bullit, Toruń 2001.
11. Alfred Hitchcock, Gry i zabawy morderców, Kraków 1994.
12. Maj Sjöwall, Per Wahlöö, Śmiejący się policjant, Warszawa 1973.
13. Henning Mankell, Piramida, Warszawa 2011.
14. Stieg Larsson, Millenium, Warszawa 2014.
15. Kathy Reichs, Diabelskie kości, Warszawa 2009.
16. Marek Krajewski, Śmierć w  Breslau, Wrocław 1999.

Sensacja, powieść szpiegowska, powieść wojenna

1. Alistair MacLean, Działa Nawarony, Warszawa 1990.
2. Frederic, Forsyth, Negocjator, Warszawa 2009.
3. Ian Fleming, James Bond. Pozdrowienia z Rosji, Warszawa 2008.
4. J. Przymanowski, Czterej pancerni i pies, Warszawa 1973.
5. Ken Follett, Trójka, Warszawa 1991.
6. James Follett, Diabelskie ultimatum, Warszawa 1995.
7. Jack Higgins,  Orzeł wylądował, Poznań 1990.
8. John Le Carre, Ze śmiertelnego zimna, Kraków 1990.
9. Robert Ludlum, Tożsamość Bourne’a, Poznań 1990.

Thriller

1. Steve Berry, Trzecia tajemnica, Katowice 2007.
2. John Grisham, Firma, Warszawa 2009.
3. Frederic Forysyth, Czysta robota, Warszawa 2009.
4. Christopher Reich, Bankier diabła, Warszawa 2009.
5. Michael Byrnes, Święte kości, Katowice 2007.
6. Eliette Abecassis, Skarb świątyni, Warszawa 2006.
7. Dan Brown, Kod Leonarda Da Vinci, Warszawa 2005.
8. Carlo A. Martigli, 999 Ostatni strażnik, Katowice 2011.
9. Steven Savile, Srebro, Warszawa 2010.

Science Fiction

1. J. Verne, 20 000 mil podmorskiej żeglugi, Warszawa 2004.
2. A. Conan Doyle, Zaginiony świat, Warszawa 1956.
3. H.G. Wells, Wehikuł  czasu, Warszawa 1994.
4. Tenże, Wojna światów, Warszawa 1987.
5. I. Jerfemow, Mgławica Andromedy, Warszawa 1963.
6. Clifford Simak, Stacja tranzytowa, Warszawa 1993.
7. Robert A. Heinlein, Władcy marionetek, Warszawa 1991.
8. Tenże, Obcy w obcym kraju, Warszawa 2020.
9. Philip K. Dick, Blade Runner, Poznań 2000.
10. Tenże, Ubik, Kraków 1975.
11. Arthur C. Clarke, Odyseja kosmiczna, t. 1-4, Kraków 2012.
12. Ray Bradbury, 451˚ Fahrenheita, Warszawa 1993.
13. Issac Asimov, Fundacja, Poznań 1987.
14. Neal Gaiman, Dym i lustra, Warszawa 2002.
15. Neal Stephenson, Zamieć, Poznań 1999.
16. William Gibson, Trylogia Ciąg, Warszawa 2015.
17. Frank Herbert, Diuna, Gdańsk 1992.
18. A.i B. Strugaccy, Trudno być bogiem, Warszawa 1983.
19. Poul Anderson, Genesis, Stawiguda 2010.
20. Thomas M. Disch, Na skrzydłach pieśni, Stawiguda 2007.
21. Philip Jose Famer, Najwspanialszy parostatek, Warszawa 1997.
22. Brian Aldiss, Non Stop, Poznań 2002.
23. Robert Silverberg, Czas przemian, Poznań 1992.
24. Ian McDonald, Rzeka bogów, Warszawa 2009.
25. China Mieville, Dworzec Perdidio, Poznań 2003.
26. Paolo Bacigalupi, Nakręcana dziewczyna, Pompa numer sześć, Warszawa 2011.
27. Dan Simmons, Hyperion, Warszawa 2015.
28. John Brunner, Ślepe stado, Warszawa 2016.
29. Ted Chiang, 62 litery, Stawiguda 2010.

Fantasy

1. Lord Dunsany, Córka króla elfów, Warszawa 2009.
2. Robert E. Howard, Conan Barbarzyńca, Warszawa 2009.
3. Poul Anderson, Trzy serca I trzy lwy, Poznań 1995.
4. L. Sprague de Camp, Fletcher Pratt, Żelazne zamczysko, Warszawa 1999.
5. J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Warszawa 1998.
6. Gordon R. Dickson, Smok i Jerzy, Warszawa 1991.
7. R. Zelazny, Dilvish przeklęty i Kraina przemian, Warszawa 1993.
8. Tenże, cykl Amber, Warszawa 1992.
9. Henry Lion Oldi, Heros powinien być jeden, t. 1-2, Lublin 2009.
10. Patricia A. McKillip, trylogia Mistrz zagadek, Warszawa 1999.
11. Tad Williams, trylogia Pamięć, Smutek i Cierń, Poznań 1994.
12. Ursula LeGuin, cykl Ziemiomorze, Gdańsk 1990.
13. S. Lawhead, cykl Pendragon, Poznań 1996.
14. Patrick O’Leary, Dar, Poznań 1999.
15. Georgr R.R. Martin, cykl Pieśń Lodu i Ognia, Poznań 1998.
16. Steven Erikson, cykl Malazańska księga poległych, t. 1-10, Warszawa 1999-2009.
17. M. Swanwick, Córka Żelaznego Smoka,  Warszawa 1998.

Komiksy

1. Rosiński, Van Hamme – Thorgal
2. Gościnny i Uderzo – Przygody Asterixa i Obelixa
3. Mezieres i Pierre Christin - Valerian
4. Papcio Chmiel – Tytus, Romek i Atomek
5. Tadeusz Baranowski – Skąd się bierze woda sodowa
6. Alan Moore – Liga Niezwykłych Dżentelmenów, Strażnicy, V jak Vendetta
7. Garth Ennis – Kaznodzieja
8. Janusz Christa – Kajko i Kokosz
9. Parowski, Polch, Rodek – Funky Koval Spiegelman – Maus
10. Neil  Gaiman – Sandman

Filmy

1. STAR WARS: Nowa nadzieja, reż. i scen.: George Lucas, 1977.
2. Poszukiwacze zaginionej arki, reż. Steven Spielberg, 1981.
3. Kompania braci, reż. Tom Hanks, 2001.
4. Milczenie owiec, reż. J. Demme, 1991.
5. Siedem, reż. D. Fincher 1996.
6. Ptaki, reż. A. Hitchcock, 1963.
7. Nagi instynkt, reż. P. Verhoeven, 1992.
8. Kod Leonarda da Vinci, reż. R. Howard, 2006.
9. Mission: Impossible, reż. B. de Palma, 1996.

Seriale: wybrane odcinki

1. Porucznik Columbo
2. Bonanza
3. Kosmos 1999
4. Kojak
5. Archiwum X
6. Przyjaciele T. Pratchett, Kolor magii, Warszawa 1994.

Literatura uzupełniająca

1. A. Kłoskowska, Kultura masowa. Krytyka i obrona, Warszawa 1980.
2. P. Kowalski, Parterowy Olimp, Wrocław 1988.
3. Czubaj M. Etnolog w Mieście Grzechu Powieść kryminalna jako świadectwo antropologiczne, Gdańsk 2010.
4. Kino nowej przygody, Szyłak J. i inni, Gdańsk 2011.
5. Cegielski T., Detektyw w krainie cudów Powieść kryminalna i narodziny nowoczesności 1841-1941, Warszawa 2015.
6. P. Kowalski, (Nie)bezpieczne światy masowej wyobraźni. Studia o literaturze i kulturze popularnej, Opole 1996.
7. P. Kowalski, Popkultura i humaniści. Daleki od kompletności remanent spraw, poglądów i mistyfikacji, Kraków 2004.
8. Good Fiction Guide, ed. by Jane Rogers, Oxford 2001.
9. Słownik literatury popularnej, red. T. Żabski, Wrocław 2006.
10. Komiks i jego konteksty, red. I. Kiec, M. Traczyk, Poznań 2014.
11. Gąsowska L., Fan Fiction Nowe formy opowieści, Kraków 2015.
12. Aarseth E., Cybertekst Spojrzenia na literaturę ergodyczną, tłum. M. Pisarski i inni, Kraków 2014.
13. Reynolds S., Retromania Jak popkultura żywi się własną przeszłością, tłum. F. Łobodziński, Warszawa 2018.
14. Kraska M., Prosta szuka zabijania Figury czytania kryminału, Gdańsk 2013.
15. Mazurkiewicz A., Z problematyki cyberpunku, Łódź 2014.          
16. Has-Tokarz A., Horror w literaturze wspólczesnej i filmie, Lublin 2011.
17. Clute J., The Illustrated Encyclopedia of SF, London 1995.
18. Clute J., Grant. J., The Encyclopedia of Fantasy, New York 1999.
19. Graaf V., Homo futurus, Warszawa 1975.
20. Jameson F., Archeologie przyszłości Pragnienie zwane utopią i inne fantazje naukowe, Kraków 2011.
21. Dziadkowiak K., Tolkienowska koncepcja fantasy mitopoetycznej. Próba badania teologicznego. Anatomia Fantastyki nr 16, 2011.
22. Fulińska A., Dlaczego literatura popularna jest popularna, Teksty Drugie nr 4, 2003.
23. Martuszewska A., Kłopoty z terminologią genologiczną współczesnej prozy narracyjnej, Lit i Kult Pop, tom 6, 1997.
24. Martuszewska A., Ta trzecia. Problemy literatury popularnej, Gdańsk 1997.
25. Sapkowski A., Rękopis znaleziony w..., Warszawa 2001.
26. Tucker R., Mordobicie, Warszawa 2018.
27. Fantastyczność i cudowność, red. T. Ratajczak, B. Trocha (wybrane tomy i artykuły).
28. A. Kłoskowska, Kultura masowa. Krytyka i obrona, Warszawa 1980.
29. J. Jastrzębski, Czas relaksu. O literaturze masowej i jej okolicach, Wrocław 1982.
30. P. Kowalski, Papierowy Olimp, Wrocław 1988.

Uwagi

brak

Zmodyfikowane przez dr Krystian Saja (ostatnia modyfikacja: 13-03-2021 18:45)