SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Historia wychowania i opieki - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Historia wychowania i opieki
Kod przedmiotu 05.7-WP-ARTEP-HW
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Arteterapia
Profil praktyczny
Rodzaj studiów pierwszego stopnia z tyt. licencjata
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2021/2022
Informacje o przedmiocie
Semestr 1
Liczba punktów ECTS do zdobycia 2
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr Edyta Bartkowiak
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 15 1 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest zapoznanie słuchaczy z wybranymi zagadnieniami z zakresu historii wychowania 

Wymagania wstępne

Podstawowa znajomość zagadnień historii powszechnej i polskiej.

Zakres tematyczny

Historia wychowania jako dyscyplina naukowa – jej geneza, przedmiot, cele i zadania. Początki wychowania w społeczeństwie pierwotnym i jego rozwój w czasach antycznych. Praktyka opiekuńcza w cywilizacjach starożytnych. Rola rodziny w kulturze rzymskiej. Początki aktywności Kościoła chrześcijańskiego na polu opieki. Szpitalnictwo kościelne. Oświata i wychowanie w epoce średniowiecza.

Nowe tendencje w oświacie, wychowaniu i opiece w dobie renesansu. Początki zorganizowanej opieki publicznej i pomocy dzieciom zaniedbanym, wykolejonym. Pierwsze próby nauczania dzieci głuchych, niewidomych, niepełnosprawnych intelektualnie. Wpływ reformacji i reformy katolickiej oraz Oświecenia na formułowanie postulatów i projektów opieki nad ubogimi, żebrakami i podrzutkami. Pierwsze instytucje opiekuńczo – wychowawcze i ich rozwój (zakład księdza Piotra Gabriela Baudouina, Dom Poprawy). Narodziny ruchu stowarzyszeniowego i zakonnego o charakterze opiekuńczym. Początki instytucji opieki zastępczej i rodzicielstwa zastępczego. Szpitalnictwo i szpitale zakonne.

Edukacja w czasach baroku.

Przemiany w oświacie europejskiej w dobie Oświecenia. Reformy szkolne w Rzeczypospolitej w XVIII wieku. Komisja Edukacji Narodowej.

Oświata, opieka i wychowanie pod zaborami. Narodziny i rozwój ochronek. Zakonna opieka zakładowa. Zakłady i szkoły dla dzieci głuchych, niewidomych i niepełnosprawnych intelektualnie.

Główne tendencje przemian oświatowych w Europie w XIX wieku. Rozwój opieki przedszkolnej i edukacji elementarnej. Rozkwit szkolnictwa średniego, oświaty dorosłych i edukacji akademickiej. Rozwój opieki pedagogicznej nad dziećmi biednymi, osieroconymi i opuszczonymi. Narodziny i rozwój szkolnictwa 

specjalnego i opieki pedagogicznej nad dziećmi głuchymi, niewidomymi, upośledzonymi oraz przewlekle i psychicznie chorymi.

„Nowe wychowanie” i jego wpływ na oświatę i szkolnictwo.

Oświata, opieka i wychowanie w niepodległej Polsce. Reformy szkolne. Początki pedagogiki opiekuńczej jako dyscypliny naukowej. Nowe formy opieki instytucjonalnej. Szkolnictwo specjalne i pedagogika specjalna w XX wieku.

Tajna oświata i opieka w latach II wojny światowej i okupacji.                           

Najważniejsze tendencje w rozwoju szkolnictwa i opieki nad dzieckiem po II wojnie światowej. 

Metody kształcenia

Wykład konwencjonalny.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady

Warunkiem zaliczenia wykładów jest uzyskanie oceny pozytywnej ze sprawdzianu pisemnego. Zaliczenie – 60% poprawnych odpowiedzi.

Ocena końcowa

Ocena końcowa z przedmiotu jest oceną z wykładów. Zaliczenie – 60% poprawnych odpowiedzi.

 

Literatura podstawowa

1.     Lepalczyk I. (1998) Źródła do pedagogiki opiekuńczej, Tom I -II, Warszawa, PWN.

2.     Kot S. (1994) Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, Cz. I -III, Warszawa, Wydawnictwo „Żak”.

3.     Możdżeń S. (1993) Teksty źródłowe do dziejów wychowania, Cz. I- VIII. Kielce, Dom Wydawniczy Strzelec.

4.     Wołoszyn S. (1998) Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, Tom I - IV. Kielce, Dom Wydawniczy Strzelec

Literatura uzupełniająca

1.     Balcerek M. (1981) Rozwój wychowania i kształcenia dzieci upośledzonych umysłowo, Warszawa, WSiP.

2.     Badora S. (1998) Uczucia i profesjonalizm. O formach opieki zastępczej, Częstochowa, WSP.

3.     Bartkowiak E. (2009), Formacje zakonne wobec problemu dzieci pozbawionych opieki w  Polsce w latach 1918 – 1939, Zielona Góra, UZ.

4.     Bartnicka K., Szybiak I. (2001) Zarys historii wychowania, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

5.     Dąbrowski Z, Kulpiński .F (2009) Pedagogika opiekuńcza, historia, teoria, terminologia, Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego.

6.     Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej (red. S. Mauersberg) (1990), Warszawa, PWN.

7.     Historia wychowania (red. L. Kurdybacha) (1965-1968), Tom I-II, Warszawa,  PWN.

8.     Historia wychowania – wiek XX (red. J. Miąso) (1984), Tom I-II. Warszawa, PWN.

9.     Kalinowski M, Pełka J. (2003) Zarys dziejów resocjalizacji nieletnich, Warszawa, Wydawnictwo Akademii pedagogiki Specjalnej.

10.   Kot S. (1984) Historia wychowania. Zarys podręcznikowy, Tom I-II, Warszawa, Wydawnictwo „ Żak”.

11.   Krasuski J. (1985) Historia wychowania, Warszawa, WSiP.

12.   Litak S. (2004) Historia wychowania, Tom I-II. Kraków, Wydawnictwo WAM.

13.   Maciaszkowa J. (1991) Z teorii i praktyki pedagogiki opiekuńczej, Warszawa, WSiP.

14.   Możdżeń S. (1992) Zarys historii wychowania, Cz. I-II. Kielce, Wydawnictwo Stachurski.

15.   Węgierski Z, (2006) Opieka nad dzieckiem osieroconym. Teoria i praktyka, Toruń, Wydawnictwo „Akapit”.

16.   Wołoszyn S. (1964) Dzieje wychowania i myśli pedagogicznej w zarysie. Warszawa, PWN.

17.   Wołoszyn S (1998)., Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym, Kielce, Dom Wydawniczy Strzelec.

18.   Wroczyński R.(1996) Dzieje oświaty polskiej, Cz. I-II, Warszawa, PWN.

Żołądź – Strzelczyk D. (2002) Dziecko w dawnej Polsce, Poznań, Wydawnictwo

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 20-04-2021 20:04)