1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Arteterapia - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Problemy niepełnosprawności i rehabilitacji w edukacji

Wygeneruj PDF dla tej strony

Problemy niepełnosprawności i rehabilitacji w edukacji - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu teorii i praktyki edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami z uwzględnieniem dzieci/uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Uzyskane zaliczenie z przedmiotów: teoretyczne podstawy wychowania, psychologia rozwoju człowieka w ciągu życia.

Zakres tematyczny

Wielowymiarowość procesu rehabilitacji osób z niepełnosprawnością oraz współczesne systemy ich kształcenia; istota, zadania, cele rehabilitacji; rola osoby z niepełnosprawnością w procesie rehabilitacji;

Modele niepełnosprawności, ich konsekwencje dla polityki społecznej, kształcenia i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami;

Proces normalizacji i społecznej integracji osób z niepełnosprawnościami; założenia, koncepcje, zasady, uwarunkowania, możliwości i formy realizacji;

Segregacyjne i niesegregacyjne kształcenie osób z niepełnosprawnościami; Koncepcje edukacji włączającej. Problemy włączania uczniów z niepełnosprawnościami i o specjalnych potrzebach w przestrzeń ogólnodostępnej edukacji;

Mapa problemów w dyskursie na temat społecznej i edukacyjnej integracji, inkluzji osób z niepełnosprawnością w Polsce; Założenia Konwencji o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami oraz Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami w Polsce 2020-2030 jak też projektu edukacji włączającej.. 

Zasady systemowego, proekologicznego ujmowania procesu edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością oraz możliwości ich wielozakresowego wspierania w tym procesie;

Współczesne cywilizacyjne zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi, jako swoiste wyzwanie dla procesu rehabilitacji i edukacji osób z niepełnosprawnościami, o zróżnicowanych potrzebach.

Metody kształcenia

Wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, praca w grupach, dyskusja panelowa.

Ćwiczenia: praca w grupach, dyskusja wielokrotna.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Ćwiczenia (zaliczenie na ocenę) – aktywność studenta na zajęciach: opracowanie i prezentacja w czasie ćwiczeń zagadnień, problemów przewidzianych w programie przedmiotu (metody kształcenia: praca w grupach, z tekstem i dyskusja problemowa),

Narzędzie weryfikacji: przygotowane, adekwatnie do danego tematu zajęć zagadnienia problemowe;

przykładowe problemy dyskutowane na zajęciach podejmujących kwestie niepełnosprawności:

• koncepcje, modele niepełnosprawności człowieka (biologiczny i społeczny),
• rozwiązania w procesie rehabilitacji i edukacji osób z niepełnosprawnością w kontekście danego modelu niepełnosprawności,
• populacja osób z niepełnosprawnością, jej zróżnicowanie ze względu na przyczyny, czas wystąpienia, rodzaj czy stopień niepełnosprawności itp.,
• charakterystyka możliwości i ograniczeń osób z różnymi rodzajami i stopniem niepełnosprawności (cechy wspólne i swoiste),
• upodmiotowienie dziecka/osoby z niepełnosprawnością w procesie rehabilitacji i kształcenia.

Wykłady - egzamin ustny z zagadnień programowych wykładów opracowanych w formie pytań (student losuje 3 pytania); warunkiem zaliczenia jest 60% poprawnych odpowiedzi na pytania (punktowane: 1-5 pkt.). Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywna ocena ćwiczeń.

Ocena końcowa - na ocenę z przedmiotu składa się ocena z ćwiczeń (50%) i z egzaminu (50%). Warunkiem zaliczenia przedmiotu są pozytywne oceny z ćwiczeń i egzaminu.

Literatura podstawowa

1. Janiszewska-Nieścioruk Z., Grzegorzewska I., Herberger J. i in. (2015) Człowiek wobec wyzwań i zagrożeń współczesności. Rozwój-rodzina-edukacja, Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ
2. Kowalik S. (2018) Stosowana psychologia rehabilitacji, Warszawa, Scholar
3. Kowalik S.,(2007) Psychologia rehabilitacji, Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne
4. Ossowski R. (1999) Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji. Bydgoszcz, WSP
5. Gałkowski T. Pisula E. (red.) (2006) Psychologia rehabilitacyjna. Wybrane zagadnienia, Warszawa, Wyd. Instytutu Psychologii PAN
6. Zeidler W.(red.) (2007) Niepełnosprawność. Wybrane problemy psychologiczne i ortopedagogiczne, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
7. Speck O., (2005) Niepełnosprawni w społeczeństwie, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
8. Sowa J., Wojciechowski F. (2001) Proces rehabilitacji w kontekście edukacyjnym, Rzeszów, Wydawnictwa Oświatowe FOSZE
9. Wojciechowski F. (2007) Niepełnosprawność, rodzina, dorastanie, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”
10. Smith D.D. (2008) Pedagogika specjalna, Warszawa, PWN, t.1 i 2
11. Gajdzica Z. (red.) (2013) Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej. Kraków, Impuls

Literatura uzupełniająca

1. Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.) (2012) Edukacja integracyjna i włączająca w doświadczeniach pedagogów i nauczycieli, Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ
2. Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.) (2010) Uczeń o specjalnych potrzebach w przestrzeni współczesnego systemu edukacji, Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ
3. Twardowski A. (2012) Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami w środowisku rodzinnym, Poznań, UAM
4. Wosińska W. (2010) Oblicza globalizacji, Sopot, Smak Słowa
5. Frąckiewicz L. (red.) (2008) Przeciw wykluczeniu społecznemu, Warszawa, GWSP
6. Olszewski S., Parys K. (2016) Rozumieć chaos. Rzecz o terminach i znaczeniach im nadawanych w pedagogice specjalnej. Kraków, UP
7. Paszkowicz M.A. (2009) Wybrane aspekty funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami, Zielona Góra, UZ

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 21-04-2021 09:36)