1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Pedagogika - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Prawne podstawy opieki

Wygeneruj PDF dla tej strony

Prawne podstawy opieki - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie studentów z podstawowymi przepisami prawa dotyczącego opieki, uzmysłowienie bliskości prawa z procesem dydaktyczno-opiekuńczo-wychowawczym, kształtowanie umiejętności korzystania z przepisów prawa, zapoznanie z procedurami postępowania związanymi z opieką i wychowaniem zgodnymi z obowiązującymi normami prawnymi.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Ogólna znajomość Konstytucji RP

Zakres tematyczny

1) Wstępne wiadomości o prawie (pojęcie prawa, norma prawna i jej budowa, przepis prawny, źródła prawa i ich rodzaje, przestrzeganie i stosowanie prawa, fakty prawne, podmioty, przedmiot i treść stosunku prawnego).  2) Formy opieki prawnej i ich zróżnicowanie (pojęcie i ogólna charakterystyka).  3) Podmiotowość prawna osoby fizycznej/prawnej w prawie cywilnym i administracyjnym a problem opieki (zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych podmiotów prawa cywilnego i administracyjnego, dziecko i osoba dorosła jako podmiot prawa).  4) Cywilno-prawne formy opieki kwalifikowanej (opieka wychowawcza rodziców naturalnych, opieka wychowawcza rodziców przysposabiających, opieka wychowawcza sprawowana przez opiekuna, kuratela).  5) Administracyjno-prawne formy opieki kwalifikowanej (opieka sprawowana przez nauczycieli/wychowawców, opieka sprawowana przez zakłady i placówki opiekuńczo-wychowawcze).  6) Prawne podstawy opieki w szkole i placówce.Obowiązki prawne nauczycieli/wychowawców; uczniów/wychowanków w zakresie bezpieczeństwa (opieka nad uczniami w czasie zajęć i dyżurów, wypadki w szkole, procedury postępowania w ww. zakresach, opieka nad uczniami podczas wycieczek szkolnych).   7.) Procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach trudnych i nadzwyczajnych (działania interwencyjne, metody współpracy szkoły/nauczyciela z policją,  zatrzymanie lub przesłuchanie nieletniego w szkole, procedury postępowania).  8) Opieka nad dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (z niepełnosprawnością, zagrożonych niedostosowaniem społecznym – procedury prawne). 9.) Opieka nad uczniami pozostającymi w trudnej sytuacji materialnej i życiowej. (możliwości prawne wspomagania rodziny i szkoły w tym zakresie). 10.) Odpowiedzialność prawna wychowawców i nauczycieli (rodzaje i zasady generalne).11) Prawne podstawy opieki zastępczej (rodziny zastępcze, placówki opiekuńczo-wychowawcze. 12) Zasiłki i ich funkcja (rodzinny, wychowawczy, opiekuńczy, pogrzebowy, macierzyński – praca własna studenta).

 

Metody kształcenia

Praca z dokumentem źródłowym, praca w grupach, metoda problemowa (rozwiązywanie kazusów), dyskusja.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Ćwiczenia

Poprawne rozwiązanie kazusów  i zinterpretowanie określonych przypadków w oparciu o zdobytą wiedzę z powołaniem się na konkretne normy prawne (praca z dokumentem prawnym). Kolokwium pisemne (lub ustne) – test z progami punktowymi – 60% maksymalnej liczby punktów – ocena dost., 70% dst+;  80% db;  90% db+;  95% - 100% bdb. Ocena wystawiona na podstawie średniej arytmetycznej ocen cząstkowych.

Ocena końcowa

Oceną końcową jest ocena z ćwiczeń.

Literatura podstawowa

1. Ustawy i rozporządzenia dot. prawa oświatowego, administracyjnego i rodzinnego, w szczególności: Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Ustawa o pomocy społecznej, Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, Ustawa o systemie oświaty, Ustawa Prawo oświatowe, Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
2. Prawo międzynarodowe ratyfikowane w Polsce – Europejska Karta Społeczna, Konwencja o Prawach Dziecka, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela, Konwencja o Prawach Osób Niepełnosprawnych. 

Literatura uzupełniająca

1. Badora S., Uczucia i profesjonalizm. O formach opieki zastępczej, Wyd. WSP, Częstochowa 1998.
2. BielińskiK., Pannert M., Prawo rodzinne,  wyd. 3., C.H.Beck, Warszawa 2019.
3. Głowacka B., Pilch T. (red.), Dzieci gorszych szans, Warszawa 2001.
4. Helios J., Jedlecka W., Diagnoza i ochrona dziecka z traumą rozwojową w polskim systemie prawa, Warszawa 2019.
5. Janowicz A., Opiekunowie rodzinni. Wyzwania i możliwości wsparcia, Warszawa 2019.
6. Kolankiewicz M.(red.), Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki, WSiP S.A., Warszawa 1998.
7. Krajewska B., Instytucje wsparcia dziecka i rodziny. Zagadnienia podstawowe, Kraków 2009.
8. Kustra Cz., Fopka-Kowalczyk M., Bandura A. (red.), Opieka i wsparcie jako zadanie całożyciowe. Studia z pedagogiki opiekuńczej, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń 2017.
9. Wosik-Kawala D. (red.), Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Wyd. UMCS, Lublin 2011.

Uwagi

Wykaz podstawowych dokumentów prawnych dotyczących omawianych zagadnień otrzymuje student na pierwszych zajęciach.

Zmodyfikowane przez dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 30-04-2021 22:48)