1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Socjologia - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Metodologia nauk społecznych

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metodologia nauk społecznych - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zaznajomienie studentów z funkcjami nauki, z podstawowymi pojęciami metodologicznymi, specyfiką badań społecznych, procesem kształtowania się różnych sposobów poznania naukowego i ideału wiedzy naukowej, założeniami badań ilościowych i jakościowych. Opanowanie przez studentów umiejętności projektowania własnych badań naukowych, doboru adekwatnego do celu badań paradygmatu, umiejętności doboru lub konstruowania narzędzi badawczych.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

Zakres tematyczny wykładów

1. Różne rodzaje praktyk społecznych, funkcje nauki, współczesna klasyfikacja nauk, źródła wiedzy, wiedza naukowa i potoczna. Pojęcie teorii naukowej, prawa nauki, generalizacje historyczne.
2. Scjentyzm i pozytywistyczna koncepcja nauki; założenia współczesnego konstruktywizmu; konstruktywizm jako orientacja metodologiczna w badaniach socjologicznych.
3. Status nauk humanistycznych i osobliwości nauk społecznych. Ideał socjologii niezaangażowanej w wartości oraz obecność wartości w uprawianiu nauki; pojęcie prawdy w nauce.
4. Paradygmaty w naukach społecznych.
5. Składniki tekstów naukowych: pojęcia, definicje, hipotezy.

Zakres tematyczny ćwiczeń

1. Etapy procesu naukowego.
2. Planowanie i realizacja badań socjologicznych.
3. Konceptualizacja, operacjonalizacja, metody badawcze.
4. Cel badań, problemy badawcze.
5. Hipotezy, zmienne, wskaźniki.
6. Konstruowanie narzędzi badawczych do poszczególnych typów badań - wprowadzenie.

Metody kształcenia

Wykład z prezentacją multimedialną;

Ćwiczenia z formułowania hipotez, konstruowania planu badań i narzędzi badawczych; praca z tekstem źródłowym, dyskusja, zastosowanie mobilnych metod edukacji w formie gier symulacyjnych.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Warunki zaliczenia wykładu:

Zaliczenie na ocenę w formie kolokwium pisemnego.

Warunki zaliczenia ćwiczeń:

Przygotowanie projektu procesu badawczego na wybrany temat. Zgodność z tematem, poprawna struktura pracy, język, rzetelność, samodzielność wykonania pracy, odpowiedni dobór literatury przedmiotu. Ocenę z ćwiczeń stanowić będzie ocena z przygotowanego projekt

 

Ocena końcowa z przedmiotu to średnia arytmetyczna ocen z ćwiczeń i wykładu.

Literatura podstawowa

1. Amsterdamski S., Między historią a metodą. Spory o racjonalność nauki, Wydawnictwo PIW, Warszawa 1983.
2. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
3. Elementy koncepcji badawczej i założenia metodologiczne, Krzysztof Lisowski, Młodzież w czasach nieufności. Studenci zielonogórscy o sobie i innych / red. nauk. Maria Zielińska, Dorota Szaban . - Zielona Góra: Fundacja Obserwatorium Społeczne Inter Alia, 2016 - s. 16—23.
4. Hajduk E., Hipoteza w badaniach społecznych, Wydawnictwo WSP, Zielona Góra 1998.
5. Lubuski Sondaż Społeczny - założenia, cele i problemy badań zachodniego pogranicza, Krzysztof Lisowski, Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Pogranicza Polski w integrującej się Europie / pod red. nauk. Marii Zielińskiej, Beaty Trzop, Krzysztofa Lisowskiego . - Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Naukowe, 2007 - s. 349—353.
6. Metodologiczne problemy w badaniach pokoleń. Wybrane zagadnienia, Maria Zielińska, Dorota Szaban, Rocznik Lubuski: zrozumieć społeczeństwo, zrozumieć pokolenia. Młodzież, młodość i pokoleniowość w analizach socjologicznych . - 2011, Tom 37, część 2, s. 33--47
7. Nowak S., Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1985.
8. Ossowski S., O osobliwościach nauk społecznych, wyd. 4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001;
9. Sady W, Spór o racjonalność naukową od Poincarégo do Laudana; Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej. Wydawnictwo „Funna”, Wrocław 2000.
10. Zybertowicz A, Konstruktywizm jako orientacja metodologiczna w badaniach społecznych, „ASK”. Społeczeństwo, Badania, Metody”, nr 8,/1999, ss. 7-28.

Literatura uzupełniająca

1. Kotarbiński T., Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1986.
2. Kryzys i schizma: antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej, wyboru dokonał i wstępem opatrzył Edmund Mokrzycki, T. 1 i 2, Wydawnictwo PIW, Warszawa 1984.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Justyna Nyćkowiak (ostatnia modyfikacja: 12-04-2021 18:18)