SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metody badań ilościowych - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Metody badań ilościowych
Kod przedmiotu 14.2-WP-SOCP-MBI
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Socjologia
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów pierwszego stopnia z tyt. licencjata
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2021/2022
Informacje o przedmiocie
Semestr 2
Liczba punktów ECTS do zdobycia 6
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr Krzysztof Lisowski
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 30 2 - - Egzamin
Ćwiczenia 30 2 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Intencją prowadzącego jest zapoznanie studentów z wiedzą z zakresu metod ilościowych, wskazanie wad i zalet poszczególnych metod badawczych stosowanych w socjologii, przekazanie wiedzy o warunkach stosowania określonych metod ilościowych. Celem jest przyswojenie przez studentów wiedzy o strukturze procesu badawczego i takich technikach jak: badania ankietowe, wywiady kwestionariuszowe, badania panelowe, badania porównawcze; poznanie zasad tworzenia narzędzi badawczych, dobierania prób, stosowania procedur terenowych, przygotowania zbiorów danych.

 

Celem ćwiczeń jest przygotowanie projektu badawczego przez studentów w oparciu o wiedzę źródłową. Zadaniem prowadzącego jest zapoznanie studentów z zasadami formułowania problemów badawczych, stawiania hipotez, doboru odpowiednich zmiennych i ich wskaźników. Zadaniem studentów jest przygotowanie własnego projektu badań ilościowych (konceptualizacja problematyki badawczej jej eksplikacja, definicja populacji, dobór próby, wybór technik, konstrukcja narzędzi badawczych, zaprojektowanie procedur terenowych).

 

Wymagania wstępne

Brak

Zakres tematyczny

 

Wykłady:

Socjologia jako nauka empiryczna. Badania ilościowe i jakościowe – podstawowe różnice.

Etapy procesu badawczego w badaniach ilościowych.

Typy badań ilościowych – przekrojowe, podłużne, panelowe, porównawcze.

Techniki badań ilościowych – ankiety (audytoryjne, rozdawane, CAWI, pocztowe); wywiady kwestionariuszowe, PAPI, CAPI, CATI).

Problem pomiaru - od pytań badawczych do pytań kwestionariuszowych (konceptualizacja, operacjonalizacja) 

Kwestionariusz jako podstawowe narzędzie badań ilościowych – struktura i zasady konstruowania kwestionariuszy.

Rodzaje pytań kwestionariuszowych, zasady formułowania pytań kwestionariuszowych.

Błędy pytań kwestionariuszowych.

Budowa indeksów, skal pomiarowych, typologii.

Problem reprezentatywności badań ilościowych – dobór prób badawczych.

Procedury terenowe badań ilościowych – przykład Europejskiego Sondażu Społecznego i Lubuskiego Sondażu Społecznego.

Zasady realizacji badań ilościowych w terenie - przygotowanie zespołu do fazy terenowej projektu.

Opracowanie materiału empirycznego. Podstawowe zasady przygotowania bazy danych.

 

Ćwiczenia:

Założenia do przygotowania ilościowego projektu badawczego (omówienie struktury projektu).

Formułowanie problemów badawczych – naukowe i społeczne przesłanki.

Problem, hipoteza, zmienne, wskaźniki, przykłady operacjonalizacji w badaniach ilościowych.

Wstępna prezentacja koncepcji badawczych studentów.

Zasady konstrukcji kwestionariuszy (struktura tematyczna, logiczna, psychologiczna).

Pytania kwestionariuszowe - zasady poprawnego formułowania różnych typów pytań kwestionariuszowych (otwarte, zamknięte, półotwarte, tabelaryczne, skale, dyferencjał semantyczny, szeregowanie alternatyw).

Wady pytań kwestionariuszowych (wady strukturalne, wady niedostosowania, pytania trudne i drażliwe, pytania sugerujące).

Jak działa kwestionariusz, forma pytania i jego umiejscowienie w kwestionariuszu jako źródło zmienności odpowiedzi ankietowych.

Społeczne uwarunkowania sytuacji wywiadu kwestionariuszowego (wpływ i efekt ankieterski, wpływ osób trzecich, odpowiedzi trudno powiedzieć, odmowy udzielenia wywiadu).

Przygotowanie założeń do próby badawczej.

Zasady prowadzenia wywiadu kwestionariuszowego (aranżacja, odczytywanie pytań, zapisywanie odpowiedzi, motywowanie respondentów).

Badania pilotażowe - ostateczna weryfikacja poprawności przygotowanych narzędzi i procedur.

Kosztorys badań - przygotowanie kosztorysu realizacji projektu. 

Etyka prowadzenia badań społecznych (Program Kontroli Jakości Pracy Ankieterów PKJPA).

Omówienie przygotowanych przez studentów projektów badawczych. Zaliczenie przedmiotu.

 

Metody kształcenia

Wykład:

Wykład konwencjonalny, prezentacja w Power Point.

Ćwiczenia:

Praca z tekstem, praca z dokumentami źródłowymi (kwestionariuszami), praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, dyskusja, ćwiczenie umiejętności konstruowania narzędzi badawczych i prób badawczych. 

 

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Ćwiczenia będą zaliczane na podstawie przygotowanego przez studentów projektu badawczego (60%) i kolokwium pisemnego (40%). 

Ocena z egzaminu to ocena z wykładu.

Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen z wykładu i ćwiczeń.

Literatura podstawowa

Babbie E., (2003), Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa.

Oppenheim. A.N., (2004), Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, Zysk i S-ka, Poznań.

Szreder M., (2004), Metody i techniki sondażowych badań opinii, PWE, Warszawa.

Lutyński J. (2000), Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia. Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.

Badania empiryczne w socjologii, red. M. Malikowski, M. Niezgoda, tom 2, (1997), Tyczyn.

Lutyńska K., (1993) Surveye w Polsce. Spojrzenie socjologiczno – antropologiczne, IFiS PAN, Warszawa.

Frankfort - Nachmias Ch. i Nachmias D. (2001), Metody badawcze w socjologii, Zysk i S-ka, Poznań.

Gruszczyński L. A., (1999), Kwestionariusze w socjologii. Budowa narzędzi do badań surveyowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Sułek A., (2001), Sondaż polski, IFiS PAN, Warszawa.

Sztabiński P.B., Sztabiński F., Sawiński Z. [red.], (2005), Fieldwork jest sztuką, IFiS PAN, Warszawa.

Becker H. S., (2018), Triki badawcze w socjologii. Jak w pełni wykorzystać potencjał badań społecznych. PWN, Warszawa.

 

Literatura uzupełniająca

Churchill G.A. (2002), Badania marketingowe. Podstawy metodologiczne, PWN Warszawa

Sułek A., (2002), Ogród metodologii socjologicznej, Scholar, Warszawa.

Sztabiński P.B., Sztabiński F., Sawiński Z. [red.], (2004), Nowe podejścia badawcze w naukach społecznych, IFiS PAN, Warszawa

Leszkowicz -Baczyńska Ż., Szaban D., (red.), (2012), Lubuszanie w pierwszej dekadzie XXI wieku. Portret socjologiczny, Zielona Góra

Sztabiński P. B., Ankieterzy i ich respondenci. Od kogo zależą wyniki badań ankietowych, IFiS PAN, Warszawa.

Uwagi

Brak


Zmodyfikowane przez dr Krzysztof Lisowski (ostatnia modyfikacja: 25-04-2021 17:03)