1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Psychologia - jednolite magisterskie
5. Psychopatologia rozwoju

Wygeneruj PDF dla tej strony

Psychopatologia rozwoju - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Przedstawienie zjawisk patologicznych na tle normy rozwojowej. Opis zaburzeń rozwoju u dzieci i młodzieży wraz z ich możliwymi przyczynami i odległymi następstwami. Wskazanie zmienności procesów patologicznych w ciągu życia, a także możliwości profilaktyki i postępowania terapeutycznego.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Wiedza z zakresu rozwoju człowieka w cyklu życia oraz biologicznych podstaw zachowania.

Zakres tematyczny

Specyfika psychopatologii rozwojowej: Przedmiot zainteresowań psychopatologii rozwojowej i jej powiązania z innymi obszarami psychologii.  Nowe trendy w psychopatologii rozwoju. Kryteria diagnostyczne a dymensjonalne ujęcie zaburzeń u dzieci.

Wielorakie uwarunkowania zaburzeń rozwoju: czynniki biologiczne, środowisko rodzinne, sytuacje traumatyczne. Rozpoznawanie i interpretacja zaburzeń u dzieci i młodzieży w kontekście historii indywidualnego rozwoju. Ciągłość rozwoju – związek miedzy doświadczeniami dzieciństwa a zaburzeniami w późniejszych okresach rozwojowych.

Eksternalizacja i internalizacja zaburzeń u dzieci i młodzieży.

Dziecko w środowisku rodzinnym: pozytywny i negatywny wpływ systemu rodzinnego na rozwój dzieci i młodzieży (m.in. zaburzenia rozwoju przywiązania we wczesnym dzieciństwie, rozwód rodziców, uzależnienie rodziców, narodziny młodszego dziecka w rodzinie, rywalizacja z rodzeństwem). Reakcje rodziny na przewlekłą chorobę u dziecka.

Doświadczenia urazowe i ich konsekwencje dla rozwoju dzieci: przemoc wobec dzieci – maltretowanie fizyczne i molestowanie seksualne, separacja od rodziców, utrata rodziców, doświadczenie katastrofy.

Procesy adaptacji i dezadaptacji i ich rola w rozwoju. Odporność i zaburzenia w świetle psychopatologii rozwojowej.

Kryzysy w rozwoju: kryzys tożsamości, kryzys wieku średniego, niezdolność do realizacji zadań rozwojowych, tendencje samobójcze, reakcje na utratę i żałobę, kryzys później dorosłości.

Całościowe zaburzenia rozwoju. Eksternalizacja i internalizacja problemów u dzieci i młodzieży. Uwarunkowania, objawy, mechanizmy zaburzeń, konsekwencje dla funkcjonowania dziecka.

Specyficzne problemy w przebiegu rozwoju: dzieci rodziców przewlekle chorych, z zaburzeniami psychicznymi, uzależnionych.

Psychopatologia rozwojowa w kontekście profilaktyki i terapii.

Metody kształcenia

Wykład konwencjonalny. Pogadanka, metoda przypadków, praca z książką, prezentacja, praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, dyskusja wielokrotna.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykład kończy się zaliczeniem z oceną. Metodą weryfikacji efektów kształcenia będzie sprawdzian. Warunkiem zaliczenia sprawdzianu jest 60% poprawności uzyskanych wyników. Sprawdzian może składać się z pytań zamkniętych i/lub  pytań otwartych  ocenianych według następujących kryteriów: bardzo dobry – odpowiedź wyczerpująca, zgodna z programem, swobodne operowanie faktami i dostrzeganie związków między nimi, wykazując jednocześnie własne przemyślenia i oceny dobry – odpowiedź zasadniczo poprawna, zawiera większość wymaganych treści, poprawna pod względem terminologii, brak  błędów merytorycznych, nie wyczerpuje zagadnienia w sposób bardzo dobry,  dostateczny – student zna najważniejsze fakty, umie je zinterpretować, występują nieliczne błędy merytoryczne  niedostateczny-brak odpowiedzi na większość pytań, braki w wiadomościach koniecznych, błędy merytoryczne

Ćwiczenia kończą się zaliczeniem z oceną. Warunkiem zaliczenia jest przygotowanie pracy pisemnej i/lub prezentacji oraz kolokwium. 

Ocena końcowa będzie średnią arytmetyczną z przedstawionych powyżej form sprawdzenia wiedzy w ramach wykładów i ćwiczeń.

Literatura podstawowa

• Grzegorzewska I., Cierpiałkowska L., Borkowska A.R. (2020). Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży. warszawa: PWN

• Białecka-Pikul M. (2011). Psychopatologia rozwojowa jako dziedzina badań nad rozwojem atypowym, „Psychologia Rozwojowa”, tom 16, nr 3, s. 15-25.

• Cierpiałkowska L., Grzegorzewska I. (2016). Dzieci alkoholików w perspektywie klinicznej i rozwojowej. Wyd. UAM

• Cierpiałkowska L., Sęk H. (2016) Psychologia kliniczna. PWN

• James B. (2003). Leczenie dzieci po urazach psychicznych. Warszawa: PARPA.

• Kendall Ph. (2004), Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: GWP.

• Meyer R. (2003), Psychopatologia. Jeden przypadek- wiele teorii, Sopot: GWP.

• Namysłowska I. (red,) (2004), Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: PZWL.

• Oleszkowicz A. (2006). Bunt młodzieńczy: uwarunkowania, formy, skutki . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.

• Oleś P.(2010) , Psychologia przełomu połowy życia, Lublin: TN KUL.

• Pfiffner L. (1996). Wszystko o ADHD. Poznań: Zysk i S-ka.

• Pomirska Z. (red.) (2010) , Wokół dysleksji. Wydawnictwo Difin.

• Radziwiłłowicz W. (2010), Depresja u dzieci i młodzieży. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

• Radziwiłłowicz W, Sumiłą A. (red.) (2006), Psychopatologia okresu dorastania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

• Wolańczyk T, Komender J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: PZWL.

Literatura uzupełniająca

• Cierpiałkowska L. (2007), Psychopatologia. Warszawa: Scholar.

• Conway J. (2010), Dorosłe dzieci prawnie lub emocjonalnie rozwiedzionych rodziców, Oficyna Wydawnicza Logos.

• Daniels S., Piechowski M.M.(red.) (2009). Living with intensity. Understanding the Sensitivity, Excitability, and Emotional Development of Gifted Children, Adolescents, and Adults . Scottsdale: Great Potential Press.

• Grzegorzewska. I. (2013). Odporność psychiczna dzieci alkoholików. Warszawa: WN SCHOLAR.

• Łoś Z. (2010). Rozwój psychiczny człowieka w ciągu całego życia. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

• Olechnowicz H. (1997). Opowieści terapeutów. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

• Parker J., Randall P. (2010). Autyzm. Jak pomóc rodzinie. Gdańsk: GWP.

• Rosenhan D., Seligman M., Walker E. (2020), Psychopatologia. Zysk i S-ka.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr inż. Anna Góralewska-Słońska (ostatnia modyfikacja: 25-04-2021 16:57)