SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Pedagogika w pracy nauczyciela psychologa - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Pedagogika w pracy nauczyciela psychologa
Kod przedmiotu 14.9-WP-PSCh-PwPNP
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Psychologia
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów jednolite magisterskie
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2021/2022
Informacje o przedmiocie
Semestr 9
Liczba punktów ECTS do zdobycia 4
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 15 1 - - Egzamin
Ćwiczenia 15 1 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Poznanie podmiotu i przedmiotu pedagogiki, jej subdyscyplin, historii i metod badań, powiązań z innymi naukami oraz podstawowych pojęć nauk o wychowaniu (nawiązanie do programu przedmiotu: Pedagogika dla psychologów). Analiza polskiego systemu edukacji – zasady i podstawy prawne, organizacja, funkcje i cele, alternatywne formy edukacji, edukacja publiczna i prywatna. Zarządzanie i kierowanie edukacją na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. Analiza reform w systemie edukacji w kontekście procesu społecznej integracji i inkluzji dzieci, młodzieży i osób dorosłych z niepełnosprawnościami i o szczególnych potrzebach. Poznanie zasad i metod pracy wychowawczej i terapeutycznej nauczyciela-psychologa, organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole, możliwości indywidualizacji i personalizacji pracy z uczniami, jak też wspierania uczniów i ich rodzin oraz współpracy z profesjonalistami i innymi podmiotami w szkole i lokalnym środowisku.

Wymagania wstępne

Wiedza z zakresu przedmiotów: Pedagogika dla psychologów, Podstawy socjologii, Psychologia kliniczna, Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia.

Zakres tematyczny

Pedagogika jako nauka – system podstawowych pojęć, podmiot i przedmiot zainteresowań, historia myśli pedagogicznej – główni przedstawiciele, subdyscypliny, metody badań, pedagogika teoretyczna i praktyczna, użyteczność psychologii w wyjaśnianiu kwestii wychowawczych, organizacji działań profilaktyczno-terapeutycznych w przestrzeni szkoły w kooperacji z rodziną i lokalnym środowiskiem (wprowadzenie przez nawiązanie do programu przedmiotu: Pedagogika dla psychologów).

Organizacja i podstawy prawne systemu edukacji w Polsce (szkoły publiczne i prywatne); regulacje dotyczące praw człowieka, dziecka, ucznia, w tym z niepełnosprawnościami, zarządzania i kierowania edukacją, podstawy programowej, działań i rozwiązań profilaktyczno-terapeutycznych. Praktyki społecznej stratyfikacji uczniów czy tzw. ukrytego programu szkoły.

Edukacja alternatywna – prawne podstawy i zasady funkcjonowania, możliwości i ograniczenia, motywacja wyboru danej formy edukacji dla dziecka; charakterystyka edukacji domowej, specyfika funkcjonowania i nauczania w przedszkolach i szkołach Montessori, steinerowskich, leśnych, demokratycznych, daltońskich itp.  

Ocena funkcjonowania szkoły, jako (samo)uczącej się organizacji; komunikacja i kooperacja wszystkich podmiotów praktyki edukacyjnej, optymalizacja i doskonalenie procesu nauczania-uczenia się, urealnienie wpływu wszystkich członków społeczności szkolnej na kreowanie życia szkoły, rozwój komunikacji społecznej przez dialog i dyskusję angażujących się w proces edukacji podmiotów.

Kwestia społecznego i kulturowego kapitału szkoły, jego znaczenie dla funkcjonowania i organizacji życia szkolnego we współpracy z lokalnym środowiskiem. Rola nauczyciela-psychologa w kreowaniu kultury szkoły, tworzonej przez kulturę jej podmiotów – uczniów, nauczycieli, innych specjalistów czy pracowników, tzw. niepedagogicznych oraz rodziców. Kreowanie kapitału społecznego w klasach i szkole oraz poprzez otwarcie się szkoły na współpracę z lokalnym środowiskiem.

Kwestia działań i rozwiązań w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w systemie edukacji. Regulacje prawne a oczekiwania uczniów i rodziców w tym zakresie. Krytyczna analiza dotychczasowych form wspierania uczniów o szczególnych potrzebach czy z niepełnosprawnościami  i ich rodziców w procesie proinkluzyjnej edukacji. Kompetencje nauczyciela-psychologa w kontekście zróżnicowanych możliwości i potrzeb uczniów; także ich rodziców.

Profesjonalne przygotowanie kadr do pracy w systemie edukacji; pozytywna selekcja do zawodu, znaczenie kompetencji miękkich w relacji z uczniami i personelem szkoły. Kwestie prawne i etyczne oraz obciążeń, w tym zdrowotnych związanych z zawodem nauczyciela-psychologa. Znaczenie kompetencji zróżnicowanej specjalnościowo kadry dla jakości funkcjonowania szkoły.

 

 

Metody kształcenia

Praca indywidualna i w grupach, praca z tekstem, dyskusja problemowa.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Aktywność studenta na zajęciach – opracowanie i prezentacja w czasie ćwiczeń zagadnień, problemów przewidzianych w programie przedmiotu (metody kształcenia: praca w grupach, z tekstem i dyskusja problemowa)

narzędzie weryfikacji: przygotowane, adekwatnie do danego tematu zajęć zagadnienia problemowe; przykładowe problemy dyskutowane na zajęciach podejmujących kwestie edukacji:

  • charakterystyka systemu edukacji, jego regulacji prawnych; edukacja alternatywna – walory i słabości
  • problem ukrytego programu w szkole; praktyki społecznej stratyfikacji uczniów,  konsekwencje dla biografii uczniów
  • funkcjonowanie szkoły, jako uczącej się organizacji; konieczne zmiany w organizacji i funkcjonowaniu wszystkich podmiotów edukacyjnych oraz możliwości współpracy szkoły z lokalnym środowiskiem
  • możliwe pola współpracy pedagoga i psychologa w systemie edukacji w zakresie wspierania uczniów o zróżnicowanych potrzebach

Skala ocen za aktywność: ndst (0 pkt.), dostateczny (3,0 pkt.), dostateczny plus (3,5 pkt.), dobry (4,0 pkt.), dobry plus (4,5 pkt.), bardzo dobry (5,0 pkt.);

Egzamin pisemny - z zagadnień programowych wykładów opracowanych w formie pytań (studenci losują po 3 pytania dla każdej grupy); warunkiem zaliczenia jest 75% poprawnych odpowiedzi na pytania (punktowane: 1-5 pkt.). Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywna ocena ćwiczeń.

Skala ocen za egzamin pisemny: ndst (0 pkt.), dostateczny (3,0 pkt.), dostateczny plus (3,5 pkt.), dobry (4,0 pkt.), dobry plus (4,5 pkt.), bardzo dobry (5,0 pkt.);

Ocena końcowa - na ocenę z przedmiotu składa się ocena z ćwiczeń (50%) i z egzaminu (50%). Warunkiem zaliczenia przedmiotu są pozytywne oceny z ćwiczeń i egzaminu.

 

 

Literatura podstawowa

  1. Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (red.) (2008) Wychowanie. Pojęcia-Procesy-Konteksty, Gdańsk, GWP
  2. Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.) (2010) Uczeń o specjalnych potrzebach w przestrzeni współczesnego systemu edukacji, Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ
  3. Dudzikowa M.i in. (2011) Kapitał społeczny w szkołach różnego szczebla. Diagnoza i uwarunkowania, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls T.2.
  4. Dudzikowa M., Jaskulska S. (red.) (2016) Twierdza. Szkoła w metaforze militarnej. Co w zamian?, Wolters Kluwer Warszawa.
  5. Czerepaniak-Walczak M. (2015), Kultura szkoły – o jej złożoności i wielowymiarowości, „Pedagogika Społeczna”, nr 3(57), s. 77-87.
  6. Kleiner A., Roberts C.,Senge P.M.,Smith B.J.(2013), Piąta dyscyplina. Materiały dla praktyka, Wolters Kluwer, Warszawa.
  7. Mikiewicz, P. (2014). Kapitał społeczny i edukacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  8. Robinson K., Aronika L. (2015), Kreatywne szkoły. Oddolna rewolucja która zmienia edukację, tłum. A. Baj, Wydawnictwo Element, Kraków.
  9. Szczurek--Boruta, A. i Chojnacka-Synaszko, B. (red.) (2015) Szkoła – kultura – środowisko lokalne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek
  10. B. Śliwerski, Z. Melosik (red.) (2013) Edukacja alternatywna w XXI wieku, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”
  11. B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.) (2019) Pedagogika, Warszawa, PWN (wydanie poprawione i rozszerzone)

 

Literatura uzupełniająca

  1. Maria Czerepaniak-Walczak (2015) Kultura szkoły – o jej złożoności i wielowymiarowości, Pedagogika Społeczna, nr 3.
  2. Janiszewska-Nieścioruk Z., Grzegorzewska I., Herberger J., i in. (2015), Człowiek wobec wyzwań i zagrożeń współczesności. Rozwój – rodzina – edukacja, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
  3. D. Klus-Stańska (red.) (2008) Dokąd zmierza polska szkoła?, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”
  4. Potulicka, E. (2012). Kształtowanie kapitału społecznego w szkole – wprowadzenie do problemu. Studia Edukacyjne, nr 22, s. 97-107.
  5. D.D. Smith (2008) Pedagogika specjalna, Warszawa, PWN, t.1 i 2.
  6. Sternberg R.J., Jarvin L., Grigorenko E.L. (2018), Mądrość, inteligencja i twórczość w nauczaniu, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  7. Szlendak, T. (2010). Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa, PWN.

Uwagi

Oferta dla chętnych: opracowanie IPET-u.


Zmodyfikowane przez dr inż. Anna Góralewska-Słońska (ostatnia modyfikacja: 22-03-2024 18:13)