1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Filologia polska - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Pdw: Istoty nadnaturalne w literaturze i kulturze popularnej

Wygeneruj PDF dla tej strony

Pdw: Istoty nadnaturalne w literaturze i kulturze popularnej - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

1. Poszerzenie wiedzy studenta w zakresie kognitywnego przetwarzania informacji.
2. Poszerzenie umiejętności analitycznego myślenia, za sprawa próby odtworzenia aktu kognitywnej kreacji działa kultury w każdej ze znanych przestrzeni (fizycznych oraz mentalnych).
3. Samodoskonalenia umiejętności kognitywnych studenta poprzez ćwiczenia skojarzeniowe.
4. Po ukończeniu kursu student wzbogaci się o praktyczną umiejętność samodzielnego przeprowadzenia analizy i interpretacji kognitywnej w zakresie funkcjonowania oraz emanacji postaci nadprzyrodzonych w kulturze popularnej (literatura, film, malarstwo, gry komputerowe).

 

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

1. Wieloaspektowość świadomości oraz jej znaczenie w kreacji postaci literackiej (świadomość maszyn, zwierząt, hybryd gatunkowych, monstrów i potworów).
2. Wieloaspektowość kultury (kultura ludzka, kultura zwierzęca, popkultura, kultura masowa, kultura popularna) i jej odzwierciedlenie w przestrzeni kognitywnej.
3. Emanacje kulturowe – powtarzalność i mutacja wzorców kulturowych na wybranych przykładach.
4. Opowieści grozy na przestrzeni wieków oraz ich rozwój poznawczy.
5. Groza w sztukach plastycznych i jej znaczenie kognitywne.
6. Demony i potwory średniowiecza oraz ich emanacje współczesne (Beowulf, Edda poetycka, potwory morskie z dzieł kartograficznych, demonologia Japonii oraz Chin).
7. Emanacja postaci wampira na przestrzeni dziejów (wampiry europejskie oraz chińskie).
8. Emanacje postaci diabła na przestrzeni dziejów (wizerunek biblijny, Faust Johann Wolfgang von Goethe, Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata, Mnich, Pani Twardowska oraz Dziady, cz. III Adama Mickiewicza, Tomasz Mann Doktor Faustus, Charles Baudelaire Litania do Szatana, diabeł Boruta [Władysław Wóycicki Klechdy, Lucjan Rydel Zaczarowane koło], diabeł Rokita w legendach i bajkach).
9. Emanacja postaci hybryd gatunkowych na przestrzeni dziejów (hybrydy greckie, H.G. Wells, Wyspa doktora Moreau, współczesne dzieła filmowe).
10. Demoniczne zwierzęta w literaturze (Dracula i Pogrzeb szczurów Brama Stockera, Pies Baskerville’ów Arthura Conana Doyle’a itp.).
11. Słowiańska groza: od demonologii ludowej po Legendy Polskie Allegro - emanacja kulturowa.
12. Dualizm ludzkie natury: Doktor Jekyll i pan Hyde oraz jego współczesne emanacje (Hulk); Portret Doriana Graya oraz jego współczesne emanacje (Dorian Gray, Liga niezwykłych dżentelmenów).
13. Wzorce oraz mutacje potworów w grach komputerowych (Doom, Quake, Resident Evil).
14. Strach przed maszynami: od Frankensteina do Terminatora oraz emanacje późniejsze (AI, teoria symulacji, matematyczność Wszechświata, robotyka i cybernetyka w literaturze i sztuce filmowej).

Metody kształcenia

Wykład informacyjny, analityczny, syntetyczny, konwersatoryjny, problemowy, burza mózgów, dyskusja, prezentacja, praca z tekstem źródłowym lub innym dziełem kultury.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

podstawą zaliczenia przedmiotu jest aktywny udział w zajęciach, pozytywne zaliczenie prezentacji/pracy pisemnej.

Literatura podstawowa

Literatura podmiotowa:

1. Bürger G. A., Lenora, [w:] Niemiecka ballada romantyczna, Wrocław 1963.             
2. Goethe J.W., Narzeczona z Koryntu, [w:] Janion M., Wampir. Biografia symboliczna, Gdańsk 2002.
3. Le Fanu J. S., Carmilla, przeł. M. Kozłowski, Kraków 1974.
4. Meyer S., Zmierzch, przeł. J. Urban, Wrocław 2007.
5. Mickiewicz A., Ucieczka, [w:] Mickiewicz A., Dzieła, t. I, Warszawa 1955.
6. Pilipiuk A., Wampir z M-3, Lublin 2011.
7. Pokój na wieży. Opowieści wampiryczne, Warszawa 1991.
8. Polidori J. W., Wampir, [w:] Janion M., Wampir. Biografia symboliczna, Gdańsk 2002.
9. Rice A., Wywiad z wampirem, przeł. T. Olszewski, Poznań 1992.
10. Shelley M., Frankenstein, przeł. H. Goldmann, Poznań 1989.
11. Stevenson R. L., Doktor Jekyll i pan Hyde, przeł. T. J. Dehnel, Warszawa 1985.
12. Stoker B., Dracula, przeł. A. Myśliwy, Kraków 2013.
13. Tolkien J. R. R., Hobbit, czyli tam i z powrotem. przeł. M. Skibniewska, Warszawa 2011.
14. Tolkien J. R. R., Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia przeł. M. Skibniewska, Warszawa 2011.
15. Walpole H., Zamczysko w Otranto, przeł. M. Przymanowska, Kraków 1976.
16. Wilde O., Portret Doriana Graya, przeł. M. Feldmanowa, Czerwonak 2015.
17. Asimov I., Ja, robot, przeł. Z. A. Królicki, Poznań 2013.
18. Asimov I., Roboty i Imperium, przeł. P. Braiter-Ziemkiewicz, Poznań 2014.
19. Čapek K., R. U. R., Praha 2016.

Literatura przedmiotowa:

1. Baranowski B., W kręgu upiorów i wilkołaków, Łódź 1981.
2. Campbell J., Bohater o tysiącu twarzy, przeł. A. Jańkowski, Kraków 2013.
3. Czamańska I., Dracula. Wampir, tyran czy bohater?, Poznań 2013.
4. Gemra A., Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, wampir i monstrum frankensteina w wybranych utworach, Wrocław 2008.
5. Gieysztor A., Mitologia Słowian, Warszawa 1982.
6. Has-Tokarz A., Motyw wampira w literaturze i filmie grozy [w:] Wokół gotycyzmów. Wyobraźnia, groza, okrucieństwo, red. G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik, Kraków 2002.
7. Innes B., Granice śmierci, przeł. M. Bernacki, E. Krzak-Ćwiertnia, Warszawa 1999.
8. Janion M., Wampir. Biografia symboliczna, Gdańsk 2002.
9. Kufel S., Wprowadzenie do literaturoznawstwa kognitywnego, Zielona Góra 2011.
10. Lecouteux C., Tajemnicza historia wampirów, przeł. B. Spieralska, Warszawa 2007.
11. Lurker M., Leksykon bóstw i demonów, przeł. J. Prokopnik, R. Stiller, Warszawa 1999.
12. Petoia E., Wampiry i wilkołaki. Źródła, historia, legendy od antyku do współczesności, przeł. A. Pers, Kraków 2012.
13. Turney J., Ślady Frankensteina, przeł. M. Wiśniewska, Warszawa 2001.
14. Saja K., Wampir w świecie entropii. Kognitywizm subsymboliczny w literaturoznawstwie, Krakow 2017.
15. De la Metrrie J. O., Człowiek - maszyna, przeł. S. Rudniański, Warszawa 1984.
16. Kochanowska E., Romantyczna literatura wobec nauki. Henryk Ofterdingen Novalisa i Genezis z ducha Slowackiego, Wrocław 2002.

Filmy:

1. Blade - Wieczny łowca [Film], reż. Stephen Norrington, 1998.
2. Dorian Gray [Film], reż. Oliver Parker, 2009.
3. Dracula [Film], reż. Francis Ford Coppola,1992.
4. Gniew tytanów [Film], reż. Jonathan Liebesman, 2012.
5. Hotel Transylwania [Film], reż. Genndy Tartakovsky, 2012.
6. Hulk [Film], reż: Ang Lee, 2003.
7. Legendy Polskie Allegro [Film], 2016.
8. Liga niezwykłych dżentelmenów [Film], reż. Stephen Norrington 2003.
9. Nosferatu wampir [Film], reż. Werner Herzog, 1979.
10. Terminator [Film] reż. James Cameron, 1984.
11. Underworld [Film], reż. Len Wiseman, 2003.
12. Wilkołak [Film], reż. Joe Johnston, 2010.
13. Gwiezdne Wojny: Część V, Imperium kontratakuje [Film], reż. Irvin Kershner, 1980.
14. Łowca androidów [Film], reż. Ridley Scott, 1982.
15. Ja, Robot [Film], reż. Alex Proyas, 2004.
16. RoboCop [Film], reż. Paul Verhoeven, 1987.
17. A.I. Sztuczna inteligencja [Film], reż. Steven Spielberg, 2001.
18. Obcy – ósmy pasażer Nostromo [Film], reż. Ridley Scott, 1979.

Malarstwo:

1. Francisco Goya
2. Johann Heinrich Füssli
3. Horacy Vernet

 

Literatura uzupełniająca

brak

Uwagi

Jest to przedmiot opcjonalny, wybierany z oferty przedmiotów do wyboru Instytutu Filologii Polskiej; przedmiot zostanie uruchomiony w zależności od potrzeb i zainteresowania w danym semestrze studiów (na podstawie deklaracji studentów/elektronicznego wyboru przedmiotów).

Zmodyfikowane przez dr Krystian Saja (ostatnia modyfikacja: 17-07-2021 13:20)