1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Filologia polska - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Dydaktyka literatury i języka polskiego

Wygeneruj PDF dla tej strony

Dydaktyka literatury i języka polskiego - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Przedmiot ma na celu przygotowanie studentów do wykonywania zawodu nauczyciela języka polskiego w szkole ponadpodstawowej, a w szczególności wyposażenie ich w umiejętności:

1. organizowania lekcji z zakresu podstawowych działów edukacji polonistycznej, tj. nauczania literatury, kształcenia językowego, ćwiczeń w mówieniu i pisaniu oraz edukacji kulturalnej;
2. ewaluacji osiągnięć uczniów. 

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Uzyskanie zaliczenia zajęć z dydaktyki realizowanych w III semestrze.

Zakres tematyczny

Wykład

1. Współczesne kierunki przemian modelu edukacji polonistycznej.
2. Główne koncepcje nauczania literatury w ich rozwoju historycznym.
3. Dydaktyka literatury wobec najnowszych tendencji w badaniach literaturoznawczych (edukacyjne implikacje zwrotu konstruktywistycznego, zwrotu narracyjnego i zwrotu etycznego w badaniach literaturoznawczych).
4. Miejsce historii literatury we współczesnych programach i podręcznikach szkolnych.
5. Objaśnianie tekstów oraz komentarz językowy i merytoryczny.
6. Sylwetki pisarzy na lekcjach języka polskiego.
7. Kształcenie umiejętności wartościowania i oceny dzieła literackiego.
8. Edukacja regionalna na lekcjach języka polskiego.
9. Muzea literackie w pracy polonisty
10. Wykorzystywanie zasobów bibliotecznych i Internetowych w nauczaniu języka polskiego.
11. Ewaluacja osiągnięć uczniów szkół ponadpodstawowych.
12. Nauczyciel polonista jako wychowawca młodzieży.
13. Ukryty program szkoły.
14. Etyka zawody nauczycielskiego. Awans zawodowy nauczyciela.

Ćwiczenia 

1. Wprowadzanie nowych form wypowiedzi w  szkole ponadpodstawowej.
2. Analiza konspektów lekcji poświęconych wprowadzaniu nowych form wypowiedzi w szkole ponadpodstawowej.
3. Nauczanie ortografii i interpunkcji w  szkole ponadpodstawowej.
4. Konstrukcja konspektów lekcji poświęconych nauczaniu ortografii i interpunkcji.
5. Klasyfikacja błędów w uczniowskich wypracowaniach.
6. Poprawa prac klasowych i wypracowań domowych.
7. Sztuki plastyczne i fotografia na lekcjach literatury w  szkole ponadpodstawowej.
8. Analiza konspektów poświęconych omawianiu dzieł plastycznych.
9. Teatr i film w edukacji polonistycznej. Nowe media w pracy polonisty.
10. Analiza konspektów poświęconych omawianiu dzieł filmowych i teatralnych,
11. Przygotowanie uczniów do zdawania egzaminów maturalnych z języka polskiego – egzamin pisemny.
12. Analiza arkuszy egzaminacyjnych dla szkół ponadpodstawowych.
13. Przygotowanie uczniów do zdawania egzaminów maturalnych z języka polskiego – egzamin ustny.
14. Konkursy polonistyczne. Praca z uczniem zdolnym i uzdolnionym.

 

 

Metody kształcenia

Wykład, prezentacja, analiza konspektów, analiza dokumentacji oświatowej, dyskusja.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Opanowanie wiedzy teoretycznej, zaliczenie zadanych konspektów oraz zdanie egzaminu.

Literatura podstawowa

Bortnowski S., Historia czy literatura? (podręcznikowy rekonesans), "Język Polski w Liceum" 2002, nr 2, s. 48-57.

Edukacja regionalna. Dziedzictwo kulturowe w zreformowanej szkole, red. Stefan Bednarek, Wrocław 1999.

Janus-Sitarz A, Komu potrzebne jest ocenianie? Wokół ewaluacji osiągnięć ucznia, [w:] Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004, s. 241-261.

Jazownik L., Godziny polskiego jako szkoła polskości, [w:] idem, W kręgu historii i teorii edukacji polonistycznej. Studia i szkice, Zielona Góra-Warszawa 2011, s. 217-237.

Jazownik L., Objaśnianie słów i rzeczy, [w:] idem, W kręgu historii i teorii edukacji polonistycznej. Studia i szkice, Zielona Góra-Warszawa 2011, s. 331-349.

Jazownik L., Uczeń w roli historyka literatury, krytyka literackiego i »zwykłego« czytelnika", [w:] K. Biedrzycki i A. JanusSitarz (red.), Doświadczenie lektury. Między krytyką literacką a dydaktyką literatury, Kraków 2012, s. 97-106.

Jazownik L., Uwagi o nauce wartościowania i oceny dzieła literackiego, [w:] idem,W kręgu historii i teorii edukacji polonistycznej. Studia i szkice, Zielona Góra-Warszawa 2011, s. 286-308.

Jedliński R., Gatunki publicystyczne w szkole średniej, Warszawa 1984.

Kaniewski J., Koncepcja egzaminu maturalnego a kształcenie polonistyczne: konstrukcja tematów i kryteria oceniania prac pisemnych na tzw. nowej maturze, Poznań 2007.

Kram J., Nauczanie ortografii i interpunkcji w szkole średniej, Warszawa 1991.

Maćkiewicz J., Jak dobrze pisać: od myśli do tekstu, Warszawa 2010.

Madejowa M., Zasady sprawdzania wypracowania szkolnego, [w:] Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.

Marzec A., Rzęsikowski S., Edukacja teatralna, filmowa i radiowa na lekcjach języka polskiego, Kielce 1994.arkiewicz H., Wymiary dzieła literackiego, Kraków 1984.

Nagajowa M.,Nauka o języku dla nauki języka, Kielce 1994.

Polański E., Dydaktyka ortografii i interpunkcji, Warszawa 1987.

Półturzyccy M.J., Muzea literackie w nauczaniu języka polskiego, Warszawa 1978.

Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2005.

Stodolna-Rybczyńska A., Lekcje polskiego w muzeum, Wrocław 2001.

Ślósarz A., Media w służbie polonisty, Kraków 2008.

Uryga Z., Biografia czy biografistyka?, [w:] idem, Godziny polskiego. Z zagadnień kształcenia literackiego, Kraków-Warszawa 1996, s. 194-202.

Zaśko-Zielińska M., Majewska-Tworek A., Piekot T., Sztuka pisania. Przewodnik po tekstach użytkowych, Warszawa 2008.

Żłobicki W., Ukryty program w edukacji: między niewiedzą a manipulacją, Kraków 2002.

Literatura uzupełniająca

Bortnowski S., Jak uczyć poezji?, Warszawa 1991.

Jazownik L., Jak pytać o dzieło literackie w szkole?, Zielona Góra 1999.

Jazownik L, Teoria literatury a wizje edukacji literackiej, Zielona Góra 2003.

Marzec A., Rzęsikowski S., Edukacja teatralna, filmowa i radiowa na lekcjach języka polskiego, Kielce 1994.

Ślósarz A., Media w służbie polonisty, Kraków 2008.

Uwagi

Jest to przedmiot obowiązkowy w ramach specjalności nauczycielskiej.

Zmodyfikowane przez dr hab. Leszek Jazownik, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 11-05-2021 15:22)