1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Pedagogika specjalna - edukacja włączająca - podyplomowe
5. Specjalne potrzeby edukacyjne - niepełnosprawność intelektualna

Wygeneruj PDF dla tej strony

Specjalne potrzeby edukacyjne - niepełnosprawność intelektualna - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie słuchaczy z problematyką rozwoju, edukacji, rehabilitacji, społecznej integracji, inkluzji i normalizacji życia dzieci, młodzieży i dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz zagadnieniami dotyczącymi istoty, koncepcji, etiologii, diagnozy, profilaktyki niepełnosprawności intelektualnej.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Znajomość podstaw pedagogiki specjalnej, psychologii rozwoju oraz psychologii klinicznej. 

Zakres tematyczny

1. Pedagogika osób z niepełnosprawnością intelektualną, jej przedmiot zainteresowań, cele, zadania i rys historyczny. Przemiany w społecznych postawach wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną i możliwości ich edukacji, rehabilitacji, integracji, inkluzji czy normalizacji warunków życia. Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną w kontekście Założeń Konwencji o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami. Założenia Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2020-2030 oraz edukacji włączającej; aktualne propozycje rozwiązań.
2. Współczesne interpretacje istoty niepełnosprawności intelektualnej, koncepcje i perspektywy badawcze z uwzględnieniem koncepcji inteligencji wielorakiej. Analiza ujęć istoty i kryteriów diagnostycznych tej niepełnosprawności w klasyfikacjach ICD-10  i ICD-11(Międzynarodowej Klasyfikacji Statystycznej Chorób i Problemów Zdrowotnych WHO), DSM-5 (Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych APA), ICF (Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia WHO) oraz AAiDD (Amerykańskiego Towarzystwa Niepełnosprawności Intelektualnej i Rozwojowej). Charakterystyka osób z niepełnosprawnością intelektualną z uwzględnieniem charakterystyki procesów orientacyjno-poznawczych, zaburzeń rozwoju sfery intelektualnej, rozwoju mowy itp. Wybrane zespoły zaburzeń genowych i chromosomowych, np. zespół Downa, Williamsa, Aperta.i in.
3. Społeczno-ekologiczny wymiar niepełnosprawności intelektualnej i znaczenie zindywidualizowanego/spersonalizowanego wsparcia dla funkcjonowania osób z niepełnosprawnością intelektualną; problemy diagnozy i określania zakresu wsparcia oraz warunków niezbędnych dla jego udzielania (kwestia ustalania profilu wsparcia)..Etiologia i profilaktyka niepełnosprawności intelektualnej; wiązanie etiologii z zapobieganiem i wsparciem. 
4. Organizacja edukacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, jej wielotorowość i zróżnicowanie (analiza kryteriów owego zróżnicowania, np. ze względu na zakres i miejsce udzielania specjalnego pedagogicznego wsparcia). Krytyczna analiza organizacyjnych rozwiązań w edukacji osób z NI; kwestia realizacji konceptu szkoły, jako (samo)uczącej się organizacji oraz budowy jej kapitału społecznego. Problematyczność inkluzyjnej edukacji osób z NI w kontekście proinkluzyjnych działań i rozwiązań; znaczenie edukacji ustawicznej.
5. Problemy rodzin osób z niepełnosprawnością intelektualną i formy ich wspierania. Funkcjonowanie placówek dla osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną - krytyczna analiza. Analiza wybranych problemów społecznych nierzadko zwielokrotniających niepełnosprawność, np. wielowymiarowego problemu ubóstwa, prekarności, bezrobocia czy NEET.

Metody kształcenia

Wykład problemowy, konwersatoryjny; dyskusja problemowa

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady - zaliczenie na ocenę (sprawdzian pisemny) z zagadnień programowych wykładów opracowanych w formie pytań (słuchacz losuje 3 pytania); warunkiem zaliczenia jest 60% poprawnych odpowiedzi na pytania (punktowane: 1-5 pkt.). Aktywność słuchacza na zajęciach - udział w dyskusji (co najmniej 3-krotny udział w dyskusji - podniesienie oceny za sprawdzian o 0,5 pkt.)

Literatura podstawowa

 

1. Bobińska K., Pietras K., Gałecki K. (red.) (2012), Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia, Wrocław, Wyd. Continuo.
2. Janiszewska-Nieścioruk, Z., Maciarz, A. (2006), Współczesne problemy pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
3. Janiszewska-Nieścioruk Z., Mróz A., Gembara U. (red.) (2018), (Nie)nowe problemy rozwoju, edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza UZ
4. Kościelska, M. (2000), Oblicza upośledzenia, Warszawa: PWN
5. Olechnowicz H. (2019), Terapia dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa: PWN

Literatura uzupełniająca

.

1. Sadowska, S. (2006). Jakość życia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”
2. Smith, D., D. (2008), Pedagogika specjalna, Warszawa: PWN.
3. Speck O. (2015),  Osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Podręcznik dla celów wychowawczych i edukacyjnych, Wydawnictwo Harmonia
4. Zasępa E. (2017),  Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Procesy poznawcze,  Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls
5. Wyczesany, J. (2011), Pedagogika upośledzonych umysłowo, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impu

Uwagi

Oferta dla chętnych: opracowanie IPET-u dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną

Zmodyfikowane przez dr hab. Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 21-04-2021 09:22)