1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Filologia germańska - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Metodologia badań językoznawczych

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metodologia badań językoznawczych - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem cyklu zajęć jest zapoznanie studentów z pluralizmem metodologicznym w zakresie językoznawstwa zarówno w wymiarze diachronicznym jak i synchronicznym. Studentom zostaną dostarczone narzędzia pojęciowo-analityczne niezbędne do analiz lingwistycznych oraz modeli opisu języka.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Orientacja w podstawach dyskursu lingwistycznego i paradygmatach językoznawczych. Znajomość podstawowej terminologii językoznawczej w języku niemieckim.

Zakres tematyczny

Treści nauczania koncentrują się wokół metodologii badań lingwistycznych i dotyczą w głównej mierze przeglądu kierunków i szkół badań lingwistycznych. Należą do nich główne pojęcia i aspekty metod lingwistycznych oraz szkoły językoznawcze. 

Obok lingwistyki historyczno-deskryptywnej omówiony zostanie strukturalizm, funkcjonalizm Szkoły Praskiej, gramatyczno-teoretyczne założenia Noama Chomskiego, przełom pragmatyczny lat 70. Fokus analiz lingwistycznych spoczywa na lingwistyce tekstu, lingwistyce dyskursu. werbalnej interakcji oraz multimodalności. Ważnym aspektem zajęć jest uświadomienie studentom poszczególnych domen, w których analizujemy struktury językowe. Przykładowe analizy dotyczą badań nad językiem w poszczególnych grupach społecznych, języka w sferze gospodarki, języka w instytucjach, medycynie, systemie prawnym, literaturze, religii, polityce etc.

Metody kształcenia

Wykład konwersatoryjny, opis klasyfikujący (prezentacja w "Power Point"), opis wyjaśniający, opis uzasadniający, dyskusja, przeprowadzanie poszczególnych analiz według poznanej metodologii.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Aktywny udział w zajęciach, uzyskanie pozytywnej oceny za przygotowane prezentacje i wygłoszone wypowiedzi. Sprawdzian poziomu wiedzy weryfikuje stopień opanowania materiału, streszczenia i interpretacji przekazywanych treści oraz ich opracowania.

Literatura podstawowa

• J. A. Bär, Hermeneutische Linguistik. Theorie und Praxis grammatisch-semantischer Interpretation. Grundzüge einer Systematik des Verstehens. Berlin / München / Boston, 2015.
• B. Bartschat, Methoden der Sprachwissenschaft. Von Hermann Paul bis Noam Chomsky. Berlin, 1996.
• F. Beresin, Geschichte der sprachwissenschaftlichen Theorien. Leipzig, 1980.
• E. Felder / A. Gardt (Hrsg.) Handbuch Sprache und Wissen. Berlin, 2015.
• B. Rothstein: Wissenschaftliches Arbeiten für Linguisten. Tübingen, 2011.

Literatura uzupełniająca

• J. Albrecht, Europäischer Strukturalismus: ein forschungsgeschichtlicher Überblick. Tübingen, 1988.
• G. Antos / T. Niehr / J. Spitzmüller, Handbuch Sprache im Urteil der Öffentlichkeit, Berlin / Boston, 2019. 
• Geschichte der Sprachwissenschaften. Ein internationales Handbuch zeitgenössischer Forschung. Hrsg. v. Auroux, S. / Koerner, E.F.K. / Niederehe, H.-J. / Versteegh, K. In 3 Bänden. Berlin, 2000-2002.
• G. Grewendorf, F. Hamm, W. Sternefeld, Sprachliches Wissen. Eine Einführung in moderne Theorien der grammatischen Beschreibung, Frankfurt/M., 1996.
• S. Günthner / D. Hüpfer / C. Spieß, Genderlinguistik. Sprachliche Konstruktionen von Geschlechtsidentität. Berlin / Boston, 2012. 
• G. Helbig, Geschichte der neueren Sprachwissenschaft, Leipzig, 1989.
• G. Kleiber. Prototypensemantik: Eine Einführung. Tübingen, 1993.
• N.-M., Klug / H. Stöckl, Handbuch Sprache im multimodalen Kontext, Berlin / Boston, 2016.
• A. Linke, M. Nussbaumer, P. R. Portmann, Studienbuch Linguistik. Tübingen 2004
• J. Meibauer. Einführung in die germanistische Linguistik. Stuttgart, Weimar, 2002.
• Methoden der Diskurslinguistik: sprachwissenschaftliche Zugänge zur transtextuellen Ebene / hrsg. von I. H. Warnke und J. Spitzmüller, Berlin / New York, 2008.
• T. Niehr, Einführung in die linguistische Diskursanalyse. Darmstadt 2014.
• W. Porzig, Das Wunder der Sprache: Probleme, Methoden und Ergebnisse der Sprachwissenschaft. Tübingen, 1986.
• C. M. Riehl, Mehrsprachigkeit. Eine Einführung. Darmstadt, 2014.
• M. Schwarz, Einführung in die kognitive Linguistik. Tübingen, 1996.
• I. Warnke, Handbuch Diskurs, Berlin / Boston, 2018.

Uwagi

Przedmiot realizowany w ramach ścieżki językoznawczej.

Zmodyfikowane przez dr Piotr Krycki (ostatnia modyfikacja: 23-04-2021 18:32)