Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów z budową wyspecjalizowanych komórek w organizmie człowieka z uwzględnieniem funkcji poszczególnych organelli i ich znaczenia dla komórki oraz całego organizmu. Szczególny nacisk położony jest na zintegrowanie wiedzy z zakresu dyscyplin podstawowych z naukami klinicznymi i powiązanie zagadnień biologii komórki z problemami praktycznymi medycyny, w tym ze zrozumieniem komórkowych, subkomórkowych i molekularnych strategii diagnostycznych i terapeutycznych, mechanizmów działania leków i możliwości regeneracyjnych organizmu.
Wymagania wstępne
Student powinien posiadać podstawową wiedzę w zakresie budowy komórki zwierzęcej.
Zakres tematyczny
Cykl komórkowy i jego regulacja, starzenie się komórki, apoptoza
Cykl komórkowy: definicja, przebieg, regulacja i metody badania. Fazy cyklu mitotycznego i mechanizmy jego regulacji. Choroby proliferacyjne.
Wzrost i różnicowanie komórek. Komórki macierzyste (rodzaje, ich potencjalne możliwości i ich aplikacja w medycynie.
Starzenie się komórki: przyczyny i objawy. Progerie.
Śmierć komórki: martwica i apoptoza i autofagia. Ich przebieg, czynniki pobudzające i hamujące oraz znaczenie w medycynie.
Odporność nabyta (swoista) – limfocyty T, B i NK, rola MHC i komórek dendrytycznych (APC), odporność komórkowa i humoralna, pamięć immunologiczna. Znaczenie szczepień ochronnych.
Układ immunologiczny w patologii, m.in. w chorobach alergicznych, autoimmunologicznych, zapalnych i nowotworowych.
Kancerogeneza
Molekularny mechanizm kancerogenezy. Znaczenie zmutowanych genów - protoonkogeny i onkogeny, geny supresorowe, geny mutatorowe i geny regulujące apoptozę.
Czynniki mutagenne i rodzaje mutacji genów. Przykładowe mutacje (Rb i P53) i ich znaczenie.
Podstawowe zaburzenia w komórce nowotworowej. Telomeraza. Klonalny rozwój nowotworu i modelowy przykład rozwoju nowotworu złośliwego (rak jelita grubego).
Obrona immunologiczna a powstawanie nowotworu.
Metody leczenia nowotworów.
Cytofizjologia śródbłonka i mięśnia sercowego. Angiogeneza. Adhezja komórkowa i znaczenie w fizjologii i patologii
Budowa i funkcja endothelium.
Synteza tlenku azotu w komórkach śródbłonka, funkcja endotelin.
Budowa komórek mięśnia sercowego i mechanizm ich skurczu. Sprzężenie elektromechaniczne. Przebudowa komór serca w odpowiedzi na nadmierne obciążenie.
Angiogeneza w stanach fizjologii oraz w procesie nowotworzeni.
Cząsteczki adhezyjne i składniki substancji międzykomórkowej: selektyny, integryny, kadheryny, nadrodzina immunoglobin.
Rola CAM w rozwoju układu nerwowego, w nowotworach i procesie zapalnym.
Zastosowanie badań biologii komórki w medycynie
Przypomnienie budowy i funkcji komórek w celu zastosowania tej wiedzy w diagnostyce medycznej i zaawansowanych formach terapii.
Metody przygotowania komórek do badań: izolacja komórek, homogenizacja, hodowla komórek.
Badania molekularne homogenatów; izolacja kwasów nukleinowych i białek . Badania molekularne in situ: hybrydyzacja kwasów nukleinowych i immunocytochemia białek. Wykorzystanie sond nukleinowych oraz przeciwciał poli- i monoklonalnych oraz sond i poliklonalnych).
Metody specjalne badania DNA i RNA powszechnie stosowane w diagnostyce medycznej i w nauce: sekwencjonowanie, macierze molekularne, PCR i jej warianty (RT-PCR).
Metody specjalne badania białek: ilościowe oznaczania białek: metody RIA i ELISA); znakowanie genetyczne i cytometria przepływowa.
Badania mikroskopowe: mikroskopy świetlny i elektronowy oraz ich rodzaje.
Metody kształcenia
Seminaria prowadzone z wykorzystaniem sieci komputerowo-mikroskopowej, zsynchronizowanej z obrazem mikroskopowym, schematami i zagadnieniami do rozwiązania – student samodzielnie w interakcji z prowadzącym rozwiązuje przedstawione problemy. Zagadnienia wprowadzające przedstawiane są w postaci prezentacji multimedialnych i są wprowadzeniem teoretycznym do wybranych zagadnień, a następnie studenci samodzielnie analizują i rozwiązują zadania problemowe.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Sprawdzenie osiągnięcia założonych efektów kształcenia odbywa się za pomocą zróżnicowanych form oceniania studentów:
Punktacja za każde seminarium i przygotowanie do zajęć. W czasie zajęć Student może uzyskać od 0 do 2 punktów, które są przyznawane w oparciu o:
teoretyczne przygotowanie studenta do zajęć
dyskusję opartą na rozwiązywaniu zadań problemowych, samodzielne rozwiązywanie aktywizujących zadań łączących wybrane zagadnienia z zakresu cytofizjologii z jednostkami chorobowymi
obserwację studenta analizującego i rozwiązującego zagadnienia problemowe
2. Punktacja za test zaliczeniowy składający się z 60 pytań jednokrotnego wyboru, za który Student może 60 punktów
3. Maksymalna liczba punktów, którą Student może uzyskać wynosi 72 punkty.
Zaliczenie przedmiotu odbywa się na podstawie osiągnięcia co najmniej 60% możliwych punktów z seminariów i 60% z testu zaliczeniowego.
Ocenę końcową wylicza się na podstawie sumy punktów z seminarium i testu zaliczeniowego. Uzyskane punkty są przeliczane na stopnie wg skali:
90-100% = 5,0
83-89% = 4,5
74-82% = 4,0
67-73% = 3,5
60-66% = 3,0
0-59% = 2,0
Usprawiedliwione nieobecności Student powinien skonsultować z prowadzącym zajęcia i nadrobić je w ciągu do 14 dni, nie później jednak niż do dnia testu zaliczeniowego.
Za każdą nieobecność nieusprawiedliwioną odejmuje się 6 pkt. od całkowitej punktacji, a zaliczenie materiału należy uzgodnić z prowadzącym zajęcia. .W przypadku 2 nieobecności nieodrobionych koordynator powiadamia o zaistniałym fakcie Dziekana, który podejmuje decyzje odnośnie kontynuowania bądź niezaliczenia zajęć obowiązkowych z przedmiotu.
Regulacje dotyczące warunków zaliczenia odpowiadają warunkom zaliczania bezpośredniego, z zastrzeżeniem możliwości wprowadzenia zmian w przypadku konieczności przejścia na zaliczanie zdalne w czasie regulaminowym, przed rozpoczęciem sesji.
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.
