1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Biologicznych
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Biologia / Biologia nauczycielska - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Trening komunikacji interpersonalnej

Wygeneruj PDF dla tej strony

Trening komunikacji interpersonalnej - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest wzrost wiedzy teoretycznej z obszaru komunikacji interpersonalnej oraz ćwiczenie umiejętności komunikacyjnych koniecznych, by skutecznie porozumiewać się z innymi ludźmi podczas studiów, w pracy nauczyciela, a także życiu codziennym.

Zajęcia prowadzone są w formie warsztatowej (ćwiczeniowej), z naciskiem na praktyczne ćwiczenia i refleksje studentów. Dzięki czemu możliwe będzie przeżycie różnych form kontaktu interpersonalnego oraz sprawdzenie wynikających z nich konsekwencji w obszarze interpersonalnym. Ponad to umożliwi to uczenie się nowych zachowań przez doświadczenie własne.

Ważnym aspektem treningu jest również umożliwienie studentom samooceny umiejętności istotnych w kontaktach interpersonalnych poprzez proponowanie praktycznych ćwiczeń. Rozwój świadomości doświadczanych emocji oraz budowanie zdolności do komunikowania własnych stanów afektywnych przeżywanych w relacjach z innymi. Rozpoznawanie własnych wzorców funkcjonowania w interakcjach indywidualnych i grupowych oraz budowanie umiejętności nawiązywania i podtrzymywania relacji interpersonalnych. 

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Podstawy pedagogiki i psychologii.

Zakres tematyczny

1. Wprowadzenie w tematykę komunikacji interpersonalnej, omówienie treningu i warunków zaliczenia.
2. Zawieranie kontraktu grupowego (reguły i zasady) regulującego przebieg treningu i funkcjonowania uczestników w grupie. Zapoznanie z członkami grupy oraz przedstawienie się.
3. Pojęcie, rodzaje i poziomy komunikacji. Komunikacja werbalna i niewerbalna. Spójność komunikatów werbalnych i niewerbalnych. Aktywne słuchanie. Typowe błędy komunikacyjne. Mocne i słabe strony własnych kompetencji komunikacyjnych.
4. Wprowadzenie w koncepcje analizy transakcyjnej Erica Berne’a i jej praktyczne zastosowanie: model funkcjonalny, ekonomia znaków rozpoznania, typy transakcji, koncepcja gier psychologicznych, pojęcie skryptu i ról skryptowych (trójkąt dramatyczny).
5. Komunikacja jedno- i dwu kierunkowa. Komunikaty typu „Ja” i „Ty”. Metoda FUKO.
6. Rozwój kompetencji społecznych w zakresie komunikacji interpersonalnej. Trening pokonywania barier komunikacyjnych. Umiejętność czytelnego komunikowania się i odbierania komunikatów oraz udzielania i odbierania pozytywnych i negatywnych informacji zwrotnych.
7. Kontakt indywidualny i grupowy w warunkach pracy zdalnej / on-line: zyski i ograniczenia. Wypracowanie efektywnych sposobów komunikowania się w sytuacji nauki zdalnej.

Metody kształcenia

Metoda ćwiczeniowa, metoda warsztatowa, praca w grupach. Metody aktywne: praca w kręgu, praca w parach i trójkach, praca z tekstem. Wykład wprowadzający.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Warunki zaliczenia: nieobecność na więcej niż 2 zajęciach skutkuje nie zaliczeniem przedmiotu. Ocena wystawiana jest na podstawie: 1.) aktywnego uczestnictwa studenta w zajęciach oraz ćwiczeniach i doświadczeniach – (ocena w skali od 5 do 2, gdzie 2 oznacza brak aktywności), 2.) ocena formująca – rozmowy na temat aktualnie zachodzących procesów w grupie z odniesieniem do indywidualnego w nim udziału każdej/każdego z uczestników treningu. 

Literatura podstawowa

Wybrane rozdziały poniższych pozycji: 

1. Argyle, M., (2001). Psychologia stosunków międzyludzkich. Warszawa: PWN
2. Cermak, T., L.,  Rutzky, J. (1998). Czas uzdrowić swoje życie. Przewodnik do pracy nad sobą. Warszawa: PARPA.
3. Efron, P., R. (2020). Życie ze złością. Odzyskaj spokój i kontrolę nad swoim życiem. Gdańsk: GWP.
4. Egan, G. (2001). Uczestnictwo w treningu psychologicznym i rozwój interpersonalny. Warszawa: PTP SPP
5. Frączek, A. (2020). Psychoterapia indywidualna adolescentów w analizie transakcyjnej. W: I. Grzegorzewska, L. Cierpiałkowska, A. R. Borkowska (red.), Psychologia Kliniczna dzieci i młodzieży (s. 879 – 898). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
6. Harris, T., (2009). Ja jestem OK – ty jesteś OK. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
7. Johnson, D., (1992). Podaj dłoń. Warszawa: Wydaw. Instytutu Psychologii Zdrowia i Trzeźwości PTP.
8. Larsen, E. (2000). Od gniewu do przebaczenia. Od gniewu do przebaczenia. Jak przezwyciężyć toksyczne emocje, by żyć w zgodzie ze sobą? Gdańsk: GWP.
9. Mellibruda,  J. (1999). Pułapka nie wybaczonej krzywdy. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
10. Miller, R., S. (1999). Niepewność i zakłopotanie. Gdańsk: GWP.
11. Stewart, I., Jones, V. (1996/2016). Analiza Transakcyjna dzisiaj: nowe wprowadzenie. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
12. Sztander, W. (1999). Rozmowy które pomagają. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
13. Aktualna literatura z obszaru tematycznego przedmiotu, podawana bezpośrednio przez prowadzących zajęcia.

Literatura uzupełniająca

1. Barens, D., (1988). Nauczyciel i uczniowie. Od porozumiewania się do kształcenia. Warszawa: WSiP,
2. Bierach, A., J. (1996). Za maską człowiek. Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
3. Bradshaw, J. (1995). Powrót do swego wewnętrznego domu. Warszawa: Medium.
4. Chełpa S., Witkowski T., Psychologia konfliktów. WSiP, Warszawa 1995.
5. Corey, M., Corey G. (2000). Grupy. Zasady i techniki grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa: IPZiT PTP.
6. Czerska, B., (2001). Porozumiewanie się nauczyciela z uczniem; zniewalanie czy wyzwalanie. [W:] J. Danilewska (red.) Granice wolności i przymusu w edukacji szkolnej. Kraków: Wydawnictwo UJ.
7. Forward, S., Frazier, D. (2000). Szantaż emocjonalny. Jak się obronić przed manipulacją i wykorzystaniem. Gdańsk: GWP.
8. Golińska, L. (1996). Tajemnica silnej woli. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
9. Grzesiuk, L., Trzebińska, E., (1983). Jak ludzie porozumiewają się? Warszawa: Nasza Księgarnia.
10. Grzesiuk, E., Janicka-Szyszko R., Steblecka M. (2005). Komunikacja w szkole. Gdańsk: GWP.
11. Herman, J., L. (1998). Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: GWP.
12. Rosenberg, M. (2003). Porozumienie bez przemocy. O języku serca. Warszawa: Wyd. Jacek Santorski & Co.
13. Sills, CH., Fish, S., Lapworth, P. (1999). Pomoc psychologiczna w ujęciu Gestalt. Warszawa: Instytut Psychologii zdrowia.
14. Steward, J. (2007). Jak sobie radzić ze złością, treningi dla nastolatków. Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna.
15. Wegscheider-Cruse, S. (2000). Nowa szansa. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
16. Yapko, M. (1999). Kiedy życie boli. Strategiczna terapia krótkoterminowa. Gdańsk: GWP.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Katarzyna Dancewicz (ostatnia modyfikacja: 22-01-2024 13:25)