1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Filologia polska - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Wiedza o kulturze

Wygeneruj PDF dla tej strony

Wiedza o kulturze - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zasadniczym celem zajęć jest ukazanie wybranych problemów recepcji i oddziaływania tekstów kultury z punktu widzenia różnych dziedzin wiedzy, w szczególności zaś: a/ logiki  i metodologii  nauk (budowa logiczna i wartość poznawcza interpretacji humanistycznej),b/ literaturoznawstwa/ filmoznawstwa/teatrologii („język” poszczególnych dzieł sztuki i sposoby jego oddziaływania), c/ kulturoznawstwa (kulturowe uwarunkowania odbiorczego uczestnictwa w praktyce artystycznej), d/ socjologii (zagadnienia tzw. socjologii odbioru) oraz e/ psychologii (psychologiczne mechanizmy recepcji i oddziaływania utworów artystycznych). Zjawiska recepcji wytworów artystycznych próbuje się rozpatrywać zarówno na płaszczyźnie synchronicznej, jak też na płaszczyźnie diachronicznej (problemy historycznej zmienności sposobu odbioru dzieł sztuki).

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Dysponowanie wiedzą uzyskaną  w ramach przedmiotu "mity i religie świata".

Zakres tematyczny

1. Pojęcie "kultury". Dziedziny kultury.
2. Sfery kultury. Historyczny charakter układu sfer i dziedzin kultury.
3. Pojęcie "uczestnictwa w kulturze".
4. Wybrane metodologiczne problemy badań nad kulturą i uczestnictwem w kulturze.
5. Miejsce światopoglądu w kulturze. Jego przemiany w świetle Weberowskiej koncepcji "odczarowania świata".
6. Magia-religia-filozofia.
7. Sztuka jako dziedzina kultury. Waloryzacyjne funkcjonowanie dzieła sztuki.
8. Artystyczne i estetyczne wartości dzieła sztuki.
9. Przemiany sztuki w procesie "odczarowania świata".
10. Sztuka-metasztuka-parasztuka.
11. Nauka jako dziedzina kultury.
12. Scjentyzm-antyscjentym-metasjcentyzm.
13. Nauka i sztuka w dobie przełomu postmodernistycznego.
14. Ochrona dziedzictwa kulturowego.

Metody kształcenia

Wykład, wykład konwersatoryjny, prezentacja.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Poprawne referowanie treści (streszczanie) wcześniejszych wykładów. Zdanie końcowego egzaminu testowego

Literatura podstawowa

Burzyńska A., Kulturowy zwrot teorii, w: Kulturowa teoria literatury, red. M. P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006, s. 41–91.

Bronk A, SVD, Krajobraz postmodernistyczny, "Ethos" 1996, nr 1–2, s. 79–100.

Grad J., Obyczaj w perspektywie kulturoznawczej, [w:] Nauki humanistyczne i społeczne wobec problemów wspólczesnego świata, Poznań 2015, s. 365–384.

Kmita J,, Destrukcja społecznej przestrzeni dzieła sztuki, [w:] Przemiany współczesnej praktyki artystycznej. Próby interpretacyjne, red. A. Zeidler-Janiszewska, Warszawa 1991.

Kmita J., Epistemologia w oczach kulturoznawcy, „Studia Filozoficzne” 1985, nr 4, s.17–36.

Kmita J., Magiczne źródło kultury, "Odra" 1984, nr 2, s. 24–30.

Kmita J., Póżny wnuk filozofii: wprowadzenie do kulturoznawstwa (rozdz. II-IV), Poznań 2007.

Kmita J., Scjentyzm i antyscjentyzm, [w:] Poznanie, umysł, kultura, red. Cackowski Z., Lublin 1992, s. 140–186.

Kmita J., Z metodologicznych problemów interpretacji humanistycznej (rozdz. I), Warszawa 1971.

Kobylińska E., Narodziny sztuki jako efekt „odczarowania” świata, „Studia Metodologiczne” 1991, t. 26, s. 25–45.

Kowalski A.P., Mit a piękno. Z badań nad pochodzeniem sztuki (rozdz. I i II), Bydgoszcz 2013.

Pałubicka A., Gramatyka kultury europejskiej, Bydgoszcz 2013 (rozdz. I).

Literatura uzupełniająca

Chmielecki K., Widzenie przez kulturę : wprowadzenie do teorii kultury wizualnej, Gdańsk 2018.

Kmita J,, Dziedzictwo magii w nauce, [w:] Racjonalność – nauka – społeczeństwo, red. H. Kozakiewicz, E. Mokrzycki, M. J. Siemek, Warszawa 1989, s. 55–66.

Kmita J., Edukacyjne funkcje dyscyplin humanistycznych a spór o ich model metodologiczny [w:] Między sensem a genami, red. B. Tuchańska, Warszawa 1992, s. 26–45.

Sztuka i jej poznawanie, red. T. Kostyrko, J. Grad, Poznań 2008.

Meyer R., What was contemporary art?, Cambridge 2013.

Uwagi

brak

Zmodyfikowane przez dr hab. Leszek Jazownik, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 06-05-2022 15:30)