1. SylabUZ
2. Wydział Mechaniczny
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Bezpieczeństwo i higiena pracy - pierwszego stopnia z tyt. inżyniera
5. Bezpieczeństwo transportu towarów niebezpiecznych

Wygeneruj PDF dla tej strony

Bezpieczeństwo transportu towarów niebezpiecznych - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Cel główny, to zapoznanie przyszłych inżynierów bhp z podstawowymi informacjami dotyczącymi organizacji transportu towarów niebezpiecznych. Doradztwem z zakresu ADR. Oznakowania jednostek transportowych oraz rodzaju dokumentacji transportowej. Zapoznanie z zasadami ustalania warunków przewozu towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym i kolejowym.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Wiedza nt. analizy i oceny zagrożeń fizykochemicznych, charakteryzujących substancje  i mieszaniny występujące w obrocie gospodarczym. Słuchacz powinien posiadać wiedzę z toksykologii oraz podstaw technicznego bezpieczeństwa pracy. Wiedza z zakresu analizy ryzyka.

Zakres tematyczny

Zakres tematyczny wykładów

W1: Wprowadzenie w problematykę przedmiotu. Towar niebezpieczny jako przedmiot regulacji transportowych; podstawy klasyfikacji transportowej towarów niebezpiecznych.

W2: Charakterystyka podstawowych wymagań transportowych dla sklasyfikowanych towarów niebezpiecznych. Zasady klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Procedura klasyfikacyjna, tabela pierwszeństwa zagrożeń. Klasy towarów niebezpiecznych i kryteria klasyfikacyjne.

W3: Ogólne sposoby przewozu. Stosowanie opakowań, wymagania konstrukcyjne. Instrukcje pakowania, okresy używania, badanie opakowań. Oznakowanie i umieszczanie nalepek ostrzegawczych. Oznakowanie i umieszczanie nalepek ostrzegawczych na sztukach przesyłki.

W4: Stosowanie cystern oraz kontenerów. ADR i RID. Wyposażenie jednostki transportowej. Dokument przewozowy, instrukcje pisemne, certyfikat pakowania.

W5: Multimodalny transport towarów niebezpiecznych. Dobór bezpiecznych tras przewozu.

W6:  Karta Charakterystyki i karta bezpieczeństwa jako źródło informacji w transporcie.

W7: Podsumowanie i zaliczenie przedmiotu.

Projekt

P1-2: Wprowadzenie do problematyki projektu z zakresu szczegółowej instrukcji bezpieczeństwa transportu towarów niebezpiecznych. Omówienie podstaw projektu "Transportowa Karta Bezpieczeństwa".

P3-4: Wypadki drogowe i ich przyczyny. Bezpieczeństwo czynne i bierne w transporcie. Zagrożenia podczas transportu towarów niebezpiecznych. Indywidualne opracowania projektowe na zadany temat i wystąpienia ustne studentów.

P5-6: Rozpoznanie wybranych technicznych źródeł czynników powodujących wypadek w odniesieniu do drogowego transportu towarów niebezpiecznych. Indywidualne opracowania projektowe na zadany temat i wystąpienia ustne studentów.

P7-8: Rozpoznanie wybranych technicznych źródeł czynników powodujących wypadek w odniesieniu do kolejowego transportu towarów niebezpiecznych. Indywidualne opracowania projektowe na zadany temat i wystąpienia ustne studentów.

P9-11: Projektowanie Transportowej Karty Bezpieczeństwa w transporcie drogowym.

P12-14: Projektowanie Transportowej Karty Bezpieczeństwa w transporcie kolejowym.

P15: Podsumowanie końcowe pracy studentów i końcowa ocena projektów.

Metody kształcenia

W - wykład konwencjonalny z wykorzystaniem pomocy audiowizualnych.

Projekt - metoda tekstu przewodniego, analiza i synteza legislacji z zakresu ADR/ RID, praca z dokumentem źródłowym. Projekt i pokaz.

Prezentacja projektu z zakresu "Karty bezpieczeństwa" transportu drogowego lub kolejowego. Wystąpienie studenta na zajęciach.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Obowiązkowe przygotowanie przez studenta projekcji na zajęciach z zakresu transportowej karty bezpieczeństwa, opartej na problematyce ADR lub RID.

Praca kontrolna - zaliczeniowa z wykładu. Ocena końcowa ustalana jest na podstawie średniej z oceny z zajęć projektowych i oceny z pracy kontrolnej z jednakową wagą.

Zasady oceniania prac projektowych i kontrolnych

Ocena: 

2,0 - praca z poważnymi błędami lub brakami (w tym niedostarczenie pracy w wymaganym terminie).

3,0 - praca słaba, zaledwie zgodna z zadanym zakresem zadania, dopuszczalne niewielkie błędy/braki.

3,5 - praca przeciętna, wykonana poprawnie ale w sposób szablonowy.

4,0 - praca dobra, zauważalnie wykraczająca poza szablon - opis zadania (treść, zakres i oryginalność).

4,5 - praca ponad dobra, znacznie wykraczająca poza szablon - opis zadania (treść, zakres i oryginalność).

5,0 - praca wyjątkowa, wyróżniająca się spośród pozostałych, wykonana na profesjonalnym poziomie koncepcyjnym i merytorycznym.

Literatura podstawowa

1. Bielecki P., Przewóz towarów niebezpiecznych. Tarbonus. Kraków – Tarnobrzeg 2012.
2. Grzegorczyk K., Buchcar R., Towary niebezpieczne – transport w praktyce, ADeR, Błonie 2011.
3. Oświadczenie Rządowe z dnia 28.05.2013 r. w sprawie wejścia w życie zmian do załączników A i B Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957.
4. Rybakowski M., Drogowe wypadki przy pracy i ich opiniowanie. OW Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2011.
5. Starkowski D., Bieńczak K., Zwierzycki W., „Samochodowy Transport Krajowy i Międzynarodowy. Kompendium Wiedzy Praktycznej”, Wydawnictwo SYSTHERM, 2010.
6. Umowa europejska RID 2020 - 2022.
7. Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) - European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road (ADR), Genewa 2010, ECE/TRANS/185, Vol. I and II.
8. Ustawa z dnia 06.09.2001 r. o transporcie drogowym.
9. Ustawa z dnia 19.08.2013 r. o przewozie towarów niebezpiecznych.
10. Wytyczne odnośnie europejskiej dobrej praktyki w zakresie mocowania ładunków w transporcie drogowym - Komisja Europejska Dyrekcja Generalna ds. Energii i Transportu.
11. Zalecenia ONZ dotyczące transportu towarów niebezpiecznych. Przepisy Modelowe - Recommendations on the Transport of Dangerous Goods. Model Regulations, Genewa 2011, ST/SG/AC.10/1/Rev.17.

Literatura uzupełniająca

1. ATEST.
2. Transport.
3. Safety and Security.
4. Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka.
5. Umowa ADR. Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) - European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road (ADR), Genewa 2010, ECE/TRANS/185, Vol. I and II, Kodeks IMDG. Instrukcje IATA/ICAO.
6.  „Zasady postępowania ratowniczego 2004. Poradnik dla ratowników na potrzeby   pierwszej fazy akcji ratowniczej podczas zdarzeń z materiałami niebezpiecznymi” Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, FIREX, Warszawa 2005.
7. “Drogowy przewóz towarów niebezpiecznych. Poradnik dla strażaków OSP”, Praca  zbiorowa, SA PSP Kraków 2005.

Uwagi

Obowiązkowe przygotowanie indywidualnego projektu i wystąpienia tematycznego na zajęciach projektowych na temat zadany przez prowadzącego. Projekt własny Transportowej Karty Bezpieczeństwa.

Pozostałe warunki uczestnictwa i zaliczenia przedmiotu określa Regulamin Studiów UZ.

Zmodyfikowane przez dr inż. Marek Rybakowski, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 16-04-2022 16:31)