1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2016/2017
4. Pedagogika / Informatyka szkolna i edukacja medialna - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Metody i techniki badań pedagogicznych

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metody i techniki badań pedagogicznych - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Poznanie podstawowych pojęć z zakresu metod i technik badań pedagogicznych, typów badań społecznych oraz struktury procesu badawczego, ze szczególnym uwzględnieniem metod i technik badań. Opanowanie umiejętności formułowania problemów badawczych, doboru zmiennych, metod i technik badań, konstruowania wybranych narzędzi badawczych oraz sposobów prezentowania i analizy wyników badań.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

Wykłady

Typy badań społecznych: poznawcze, dla potrzeb praktyki. Typologia badań ze względu na cel, przedmiot, procedurę. Metody badań pedagogicznych: sondaż diagnostyczny, monografia, metoda indywidualnych przypadków, eksperyment. Charakterystyka procesu badawczego. Sposoby doboru próby do badań. Składniki tekstu naukowego: definicje, klasyfikacje i typologie, hipotezy, generalizacje historyczne, prawa nauki, regularności empiryczne. Zmienne i wskaźniki. Hipotezy badawcze. Kryteria poprawności hipotez. Pomiar w badaniach pedagogicznych. Indeksy i skale pomiarowe. Rzetelność i trafność skal pomiarowych.  Badania jakościowe w naukach społecznych. Teoretyczne podstawy badań jakościowych: fenomenologia, hermeneutyka, interakcjonizm symboliczny.

Ćwiczenia

Formułowanie celu badań i problemów badawczych. Metody, techniki i narzędzia w badaniach pedagogicznych. Obserwacja. Zasady i typy obserwacji, systematyzacja obserwacji, pozycja obserwatora. Wywiad. Typy wywiadu. Czynniki zakłócające. Wartości i ograniczenia. Ankieta. Budowa kwestionariusza i jego konstruowanie. Błędy pytań kwestionariuszowych. Kodowanie danych. Metody badań stosowane w badaniach jakościowych: badania etnograficzne, studium przypadku – metoda biograficzna. Specyfika danych jakościowych i techniki analizy. Socjometria i jej zastosowania. Analiza danych w tabelach i na wykresach.

Metody kształcenia

Wykłady – wykład prowadzony metodą podającą z elementami dyskusji z prezentacją slajdów i prezentacją multimedialną.

Ćwiczenia – dyskusja, praca w małych grupach (formułowanie problemów badawczych, konstruowanie pytań ankietowych), praca z materiałem źródłowym, metody oparte na działaniu praktycznym (np. próbka obserwacji), prezentacja problematyki przez studentów.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady

Warunkiem zaliczenia wykładów jest uzyskanie powyżej 50% punktów możliwych do uzyskania na końcowym egzaminie z całości nauczanych treści.

Ćwiczenia

Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest uzyskanie powyżej 50% punktów z możliwych do uzyskania. Punkty za ćwiczenia można uzyskać: za kolokwium, za wykonanie zadań na ćwiczeniach związanych z realizacją projektu i przygotowaniem narzędzia badawczego. Istnieje możliwość zwolnienia z egzaminu osób szczególnie zaangażowanych w realizację zadań w ramach ćwiczeń na wniosek prowadzącego ćwiczenia.

Ocena końcowa

Ocena końcowa z przedmiotu ustalana jest na podstawie sumy punktów uzyskanych na ćwiczeniach (50%) i egzaminie (50%). Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zaliczenie ćwiczeń i wykładów. Ocena końcowa wyznaczana jest następująco: powyżej 50% dostateczny, powyżej 60% dostateczny plus, powyżej 70% dobry, powyżej 80% dobry plus, powyżej 90% bardzo dobry.

Literatura podstawowa

1.     Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003.

2.     Hajduk E., Hipoteza w badaniach pedagogicznych, Zielona Góra 1993, 1994, 1996.

3.     Hajduk E., Hipoteza w badaniach społecznych, Zielona Góra 2006.

4.     Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Kraków 2007.

5.     Pilch T., Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 1995.

6.     Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa 2001.

7.     Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008.

8.     Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 1995.

Literatura uzupełniająca

1. Brzeziński J., Metodologia badań psychologicznych, Warszawa 1996, 1997, 1999, 2002 – dodruk.
2. Denzin N.K., Lincoln Y.S., Metody badań jakościowych, t. 1 i 2, Warszawa 2009.
3. Kmita J., O kulturze symbolicznej, Warszawa 1982 (rozdz. II).
4. Lutyńska K., Wywiad kwestionariuszow: przygotowanie i sprawdzenie narzędzia badawczego, 1984.
5. Mayntz R., Holm K., Hubner P., Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, Warszawa 1985.
6. Frankfort-Nachmias Ch. i Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001.
7. Kubinowski D., Jakościowe badania pedagogiczne: filozofia – metodyka – ewaluacja, Lublin 2010.
8. Oppenheim A.N., Kwestionariusze, wywiady, pomiar postaw, Poznań 2004.
9. Paprzycka E., Kobiety żyjące w pojedynkę, Toruń 2008.
10. Silverman D., Prowadzenie badań jakościowych, Warszawa 2008.
11. Silverman D., Interpretacja danych jakościowych, Warszawa 2008.

Każdorazowo ustalana przez prowadzącego.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 16-07-2016 19:28)