1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2016/2017
4. Pedagogika / Informatyka szkolna i edukacja medialna - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Gatunki dziennikarskie

Wygeneruj PDF dla tej strony

Gatunki dziennikarskie - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie z terminami i zakresem pojęć dotyczących rodzajów dziennikarskich; elementarną wiedzę dotyczącą gatunków dziennikarskich.

Nabycie specjalistycznych umiejętności z zakresu: poprawnego realizowania strategii komunikacyjnych przy wykorzystaniu gatunków dziennikarskich, planowania i oceny efektywności działań dziennikarskich.

Nabycie kompetencji społecznych: realizacja zadań z poszanowaniem prawa autorskiego, ukształtowanie postawy odpowiedzialności i szacunku dla cudzej własności intelektualnej, stosowanie różnych rodzajów dziennikarskich w mediach społecznościowych w PR i reklamie.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Podstawowa wiedza z zakresu: socjologii, technologii informacyjnych, edytorstwa komputerowego, komunikacji społecznej.

Zakres tematyczny

1.    Gatunki dziennikarskie:  geneza i ewolucja. 
2.    Rodzaje dziennikarskie: rodzaj informacyjny (Wzmianka- flash,news, notatka, infografia, zapowiedź, fait divers, sprawozdanie, relacja, raport, korespondencja, życiorys, sylwetka, przegląd prasy, reportaż fabularny-pisany i feature, radiowy, telewizyjny, fotoreportaż); rodzaj publicystyczny (artykuł, artykuł wstępny, felieton, komentarz, recenzja, esej, reportaż problemowy); gatunki pogranicza (wywiad, debata- dyskusja; hipertekst);
3.    Gatunki informacyjne
-    Informacja a  publicystyka;
-    Cechy informacji: aktualność, wierność,  zrozumiałość, zwięzłość ścisłość i jednoznaczność, obrazowość; 
-    Zasady konstrukcji informacji- uzyskanie odpowiedzi na pytania, odwrócona piramida informacyjna separowanie faktów od komentarza;
-    Podstawowe formy informacji wiadomość, wzmianka, notka lub notatka, zajawka, komunikat, biogram, sprostowanie, wyjaśnianie.
4.    Wywiad terminologia i geneza
-    Wywiad -cechy gatunkowe;
-    Odmiany (ze względu na sposób przekazu): bezpośredni przed audytorium,  prasowy,  radiowy i telewizyjny, wywiad wmontowany w inną wypowiedź dziennikarską, wywiad montaż, wywiad z samym sobą, wywiad bez wyodrębnionych pytań, wywiad rzeka;
-    Stylistyka i treść pytań;
-    Interakcje w wywiadzie: dziennikarz –pośrednik, pośrednik –pomocnik, autorytet- uczeń, partner-ekspert, partner reprezentant opinii publicznej;
-    Patologia w wywiadzie: ustawienie rozmówcy pod z góry zamierzoną tezę, ton mentorski, klimat przesłuchania prokuratorskiego.
5.    Nagłówki i elementy graficzne w prasie
-    Funkcja nagłówków;
-    Budowa: nadtytuł, tytuł główny, podtytuł;
-    Podział nagłówków:  nagłówki jednoczłonowe, nagłówki wieloczłonowe; ze względu na kształt grafiki: jednołamowe, wielołamowe, nagłówek grzbietowy, nagłówek afiszowy: zwarty, rozbity (rozbita struktura), nagłówek rozcięty;
-    Typy układów: statyczny, dynamiczny.
-    Funkcje fotografii prasowej.
-    Typologia wg. źródła: - fotografia własna,  fotografia agencyjna,  materiał wiązany,  fotografia prywatna. 
-    Typologia wg. tematyki lub okoliczności w jakiej zdjęcie zostało zrobione: fotografia o aktualności jednorazowej, zdjęcia rodzajowe, zdjęcia o charakterze, reportażowym, zdjęcia sportowe;
-    Typologia wg. miejsca i sposobu publikacji: fotografia samotna, fotografia z tekstem, fotoreportaż, fotomontaż, montaż fotograficzny albo faktomontaż, fotografia okładkowa;
-    Fotografia a podpis. 
6.    Gatunki publicystyczne
-    Cechy publicystyki: przystępność, aktualność, systematyka wewnętrzna, różnorodność stylistyczna, tendencyjność,  obrazowość,  impresyjność, dociekliwość, ścisłość;
-    Kryteria klasyfikacyjne gatunków publicystycznych;
-    Odmiany artykułu publicystycznego komentarz, artykuł  redakcyjny, artykuł dyskusyjny, artykuł. Polemiczny
-    Felieton. Cechy felietonu: nie istnieje bez przyczyny, nieograniczona swoboda w doborze tematu i elementów formy, wielowątkowość, dygresyjność, synkretyczność, skrajny subiektywizm,  skłonność do parodii, programowa nieoficjalność, perswazyjność, sugestia, demagogia,  zażyłość z odbiorcą.
-    Esej;
-    Gawęda;
-    Publicystyka wizualna;
-    Reportaż – geneza, typologia, cechy, tematy reportażu;
-    Recenzja;
-    Radio: specyfika gatunkowa. Specyfika warsztatowa;
7.    Budowanie tekstów dziennikarskich. 

Metody kształcenia

Ćwiczenia praktyczne, metoda zadaniowa (wykonanie zadania-stworzenie tekstu).

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Efekty kształcenia będą weryfikowane dwoma sposobami: aktywności na zajęciach oraz wykonanie zadania praktycznego (stworzenie tekstu dziennikarskiego).

Laboratoria

Zaliczenie wszystkich podlegających ocenie zadań i prac. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną wszystkich ocen cząstkowych.

Ocena końcowa

Ocena końcowa jest oceną z laboratorium (średnia arytmetyczna wszystkich ocen).

Literatura podstawowa

1. Adams S., Hicks W., Wywiad dziennikarski, Kraków 2007
2. Bauer Z., Chudziński E.,. Dziennikarstwo i świat mediów, Kraków 2004
3. Furman W., Kaliszewski A., Wolny-Zmorzyński K., Gatunki dziennikarskie. Teoria, praktyka, język, Kraków 2007
4. Wojtak M., Gatunki dziennikarskie, Lublin 2005

Literatura uzupełniająca

1. Allan S., Kultura newsów, Warszawa 2007
2. Grzenia J., Komunikacja językowa w Internecie, Warszawa 2006.
3. Jabłoński W., Kreowanie informacji: media relations, Warszawa 2006
4. McQuil D., Teoria komunikowania masowego, Warszawa 2008
5. Mroziewicz K., Dziennikarz w globalnej wiosce, Warszawa 2004
6. Olszański L., Dziennikarstwo internetowe, Warszawa 2006
7. Wolny-Zmorzyński K., Fotograficzne gatunki dziennikarskie, Warszawa 2007

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Jacek Jędryczkowski (ostatnia modyfikacja: 14-07-2016 19:24)