1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2016/2017
4. Socjologia - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Metody badań ilościowych

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metody badań ilościowych - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Intencją prowadzącego jest zapoznanie studentów z wiedzą z zakresu metod ilościowych, wskazanie wad i zalet poszczególnych metod badawczych stosowanych w socjologii, przekazanie wiedzy o warunkach stosowania określonych metod ilościowych. Celem jest przyswojenie przez studentów wiedzy o sposobach przygotowywania danych/baz danych i ich opisu; zdobycie wiedzy o takich metodach jak: badania sondażowe, eksperyment, badania ewaluacyjne, badania panelowe, badania porównawcze; poznanie zasad tworzenia, czytania i wyjaśniania tabel macierzowych, zdobycie umiejętności interpretacji danych ilościowych.

Celem ćwiczeń jest przygotowanie projektu badawczego przez studentów w oparciu o wiedzę źródłową. Zadaniem prowadzącego jest zapoznanie studentów z poszczególnymi etapami procesu badawczego: zasadami formułowania problemów badawczych, stawiania hipotez, doboru odpowiednich wskaźników. Zadaniem studentów jest przygotowanie własnego projektu z uwzględnieniem literatury metodologicznej badań ilościowych oraz przeprowadzenie prostych analiz ilościowych z wykorzystaniem tabel macierzowych.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Zaliczenie kursu: wstęp do socjologii

Zakres tematyczny

Zakres tematyczny wykładu:

1.       Socjologia jako nauka empiryczna. Socjologia „ilościowa” i „jakościowa”- podstawowe różnice. Problem pomiaru
2.       Etapy procesu badawczego w badaniach ilościowych. Źródła problemów naukowych.
3.       Formułowanie problemów badawczych – naukowe i społeczne przesłanki.       
4.       Proces badawczy- cd. Eksplikacja (przykłady).
5.       Proces badawczy cd. Operacjonalizacja. Zasady doboru wskaźników. Budowa indeksów, skal pomiarowych, typologii (przykłady).
6.       Sposoby doboru próby w badaniach ilościowych. Próby reprezentatywne, celowe i kwotowe.
7.       Proces badawczy cd. Przygotowanie i przeprowadzanie badań empirycznych (przykłady).                 Opracowanie materiału empirycznego. Podstawowe zasady przygotowania bazy danych.
8.       Najczęstsze problemy badań ilościowych – na etapie formułowania problemów  badawczych, na etapie realizacji badań, na etapie analiz.
9.       Badania sondażowe. Zasady badań kwestionariuszowych. Podstawowe problemy badań                 kwestionariuszowych (Lubuski Sondaż Społeczny, Polski Generalny Sondaż Społeczny, Europejski Sondaż Społeczny).
10. Badania panelowe, podłużne, dynamiczne (charakterystyka badań panelowych, możliwości i ograniczenia metody panelowej, sposoby prezentacji danych)      (przykłady badań panelowych).
11. Eksperyment w badaniach społecznych (pojęcie eksperymentu, eksperymenty społeczne, granice   eksperymentu, eksperymenty modelowe).  
12. Badania porównawcze. Osiągnięcia, trudności i perspektywy.

 

 

Zakres tematyczny ćwiczeń:

1.         Ankieta pocztowa i wywiad kwestionariuszowy jako sytuacje komunikacyjne.
2.       Zadania badawcze a techniki badań. Sondaż ankietowy. Ankieta, jej zastosowanie, wady i zalety. Nowe spojrzenie na ankietę pocztową. Kontrola w badaniach surveyowych.
3.       Pytania kwestionariuszowe. Podziały i typologie. Jak działa kwestionariusz?
4.       Wady pytań kwestionariuszowych (wady strukturalne, wady niedostosowania, pytania trudne i drażliwe, pytania sugerujące).
5.       Odpowiedzi „trudno powiedzieć”, „nie wiem”.
6.       Struktura kwestionariusza (Narzędzia badawcze i materiały pomocnicze. Część formalno – ewidencyjna. kwestionariusza. Część zasadnicza. Zakończenie kwestionariusza)
7.       Badania pilotażowe.
8.       Społeczne uwarunkowania sytuacji wywiadu kwestionariuszowego.
9. Respondenci
10.    Ankieterzy  i inne czynniki społeczne (osoby trzecie w wywiadzie, miejsce i czas przeprowadzania wywiadu, czynniki makrospołeczne).
11.    Przygotowanie projektu badawczego. 
12.    Omówienie przygotowanych przez studentów projektów badawczych. Zaliczenie przedmiotu.   

Metody kształcenia

wykład konwencjonalny, prezentacja w Power Point, praca z książką, praca z dokumentem źródłowym, praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, dyskusja, ćwiczenia

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie wykładu

Forma zaliczenia wykładu	Uwagi
Zaliczenie na ocenę.	Tak
Egzamin pisemny	W formie pytań otwartych i zamkniętych (test). Minimalny próg wymagań uzyskanie 50% punktów z pracy pisemnej.
Zakres materiału dotyczący egzaminu.	Zgodnie z przedstawionym na pierwszych zajęciach Sylabusem (wykład + ćwiczenia).
Zasady uzyskania oceny końcowej z wykładu.	Ocena z wykładu to ocena z egzaminu pisemnego.

 

Zaliczenie ćwiczeń

Forma zaliczenia ćwiczeń	Uwagi
Zaliczenie na ocenę	Tak
Przygotowanie projektu w formie pisemnej.	Zgodność z tematem, poprawna struktura pracy, język, rzetelność, samodzielność wykonania pracy, odpowiedni dobór literatury przedmiotu. Poprawny sposób prezentacji, umiejętność udzielenia odpowiedzi na pytania dotyczące prezentowanego materiału.
Aktywność podczas zajęć.	Merytoryczne przygotowanie, umiejętność podania przykładów, umiejętność wykorzystania omawianych tekstów.
Kolokwium pisemne	Według zagadnień zgodnie z sylabusem.
Aktywność w ramach wykonywania prac zespołowych.	Współpraca w ramach zadań realizowanych podczas zajęć a także w ramach prac przygotowywanych poza zajęciami.
Zasady uzyskania oceny końcowej  z ćwiczeń.	Ocena z ćwiczeń stanowić będzie średnią ważoną z oceny z  projektu  (50%) kolokwium (40%) i aktywności na zajęciach (10%)*.

*Zasady ustalania oceny w przypadku średniej

 

Ocena końcowa z przedmiotu*

Oceny brane pod uwagę w przypadku oceny końcowej	UWAGI:
Wykład + ćwiczenia kończące się uzyskaniem oceny.	Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny końcowej jest uzyskanie pozytywnej oceny z ćwiczeń i wykładu (3.0-5.0).
Zasady uzyskania oceny końcowej .	Ocena końcowa stanowi średnią arytmetyczną ocen z ćwiczeń i wykładu*.

Literatura podstawowa

1. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
2. Malikowski M., Niezgoda M.(red.), Badania empiryczne w socjologii, tom 1, Wydawnictwo WSSG, Tyczyn 1999.
3. Malikowski M., Niezgoda M.(red.), Badania empiryczne w socjologii, tom 1, Wydawnictwo WSSG, Tyczyn 1999.
4. Churchill G.A., Badania marketingowe. Podstawy metodologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN,  Warszawa 2002.
5. Domański H., Lutyńska K., Rostocki A. (p. zbiorowa) (1999), Spojrzenie na metodę, Warszawa
6. Frankfort - Nachmias Ch. i Nachmias D., Metody badawcze w socjologii, „Wydawnictwo Zysk i S-Ka” Poznań 2001.
7. Mayntz R., Holm K., Hübner P., Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1985.
8. Oppenheim A. N.,Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, Wydawnictwo „Zysk i S-ka”, Poznań 2004.
9. Sułek A., Eksperyment w badaniach społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1979.
10. Sułek A., Sondaż polski, Warszawa 2001.
11. Słomczyński K.M., Europejski Sondaż Społeczny a inne badania surveyowe, „ ASK. Społeczeństwo. Badania. Metody”, Warszawa 2004.
12. Szreder M., Metody i techniki sondażowych badań opinii, Wydawnictwo PWE, Warszawa  2004. 
13. Sztabiński P.B., Sztabiński F., Sawiński Z. (red.), Fieldwork jest sztuką, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2005.
14. Sztabiński P. B., Ankieterzy i ich respondenci. Od kogo zależą wyniki badań ankietowych, IFiS PAN, Warszawa.

Literatura uzupełniająca

1. Czapiński J., Panek T. (red.), Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa 2006.
2. Człowiek i społeczeństwo w perspektywie zmiany społecznej. Polskie i niemieckie badania podłużne, [w:] (red.) E. Narkiewicz-Niedbalec, E. Hajduk, B. Idzikowski, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra 2003.
3. Domański H., Ostrowska A., Sztabiński P., (red.), W środku Europy? Wyniki europejskiego sondażu społecznego. Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2006.
4. Domański H., Społeczeństwa europejskie. Stratyfikacja i systemy wartości, Wydawnictwo. Naukowe „Scholar”, Warszawa 2009.
5. Słomczyński K.M., Kohn M.L., Sytuacja pracy i jej psychologiczne konsekwencje. Polsko-amerykańskie analizy porównawcze, Ossolineum PAN, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź 1998.
6. Janicka K., Leszkowicz-Baczyńska Ż., Leszkowicz-Baczyński J., Lisowski K., Szaban D., Zielińska M., Lubuszanie u progu XXI wieku. Dyfuzja kulturowa i ruchliwość społeczna na zachodnim pograniczu po akcesji Polski do Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra 2010.
7. Zielińska M., Ariergarda realnego socjalizmu. Społeczne biografie pokolenia stanu wojennego, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra 2006.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Krzysztof Lisowski (ostatnia modyfikacja: 20-07-2016 11:19)