1. SylabUZ
2. Wydział Prawa i Administracji
3. semestr zimowy 2017/2018
4. Prawo energetyczne - podyplomowe
5. Bezpieczeństwo energetyczne

Wygeneruj PDF dla tej strony

Bezpieczeństwo energetyczne - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Wiedza:

• Wyposażenie słuchaczy w wiedzę teoretyczną na temat ram prawnych bezpieczeństwa energetycznego we współczesnym świecie ze szczególnym uwzględnieniem globalizacji tego zagadnienia.
• Zaprezentowanie słuchaczom najważniejszych wyzwań i problemów w obszarze energetyki na świecie, włączając w to kwestie pozyskiwania nowych źródeł energii nie tylko na Ziemi, ale także w przestrzeni kosmicznej oraz regulacji prawnych tej działalności
• wyposażenie słuchacza w wiedzę teoretyczną z zakresu prawa Unii Europejskiej dotyczącego bezpieczeństwa energetycznego
• zapoznanie słuchacza z aktami prawa pierwotnego i wtórnego Unii Europejskiej  dotyczącego bezpieczeństwa energetycznego
• uświadomienie słuchaczowi możliwości ograniczania swobód unijnych z uwagi na bezpieczeństwo energetyczne
• wyjaśnienie słuchaczowi mechanizmów prawnych zewnętrznej polityki bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej
• określenie zakresu pojęcia bezpieczeństwa energetycznego w kontekście ustawy zasadniczej
• zapoznanie słuchacza z elementami bezpieczeństwa energetycznego państwa
• zapoznanie słuchacza z polityką energetyczną RP
• omówienie  relacji RP z państwami dysponującymi złożami surowców energetycznych
• przedstawienie sposobów dywersyfikacji wertykalnej źródeł energii i paliw
• demonstracja polityki energetycznej RP wobec światowych kryzysów gospodarczych.

Umiejętności:

• Wykształcenie w słuchaczach umiejętności dokonywania charakterystyki i oceny prawnych instrumentów współpracy i konkurencji w obszarze energetyki rozumianej globalnie.
• wykształcenie w słuchaczach umiejętności charakteryzowania prawa Unii Europejskiej z zakresu bezpieczeństwa energetycznego
• wykształcenie w słuchaczach umiejętności odróżniania aktów prawnych Unii Europejskiej z zakresu bezpieczeństwa energetycznego i ich miejsca w hierarchii źródeł prawa Unii Europejskiej oraz krajowego
• wykształcenie w słuchaczach umiejętności ewaluacji problemów prawnych w Unii Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa energetycznego i ich implikacji dla funkcjonowania podmiotów krajowych,
• wykształcenie w słuchaczach umiejętności charakteryzowania pojęcia bezpieczeństwa energetycznego w kontekście ustawy zasadniczej
• wykształcenie w słuchaczach umiejętności odróżniania elementami bezpieczeństwa energetycznego państwa
• wykształcenie w słuchaczach umiejętności ewaluacji aktualnej polityki energetycznej RP
• wykształcenie w słuchaczach umiejętności rozwiązywania problemów prawnych z zakresu relacji RP z państwami dysponującymi złożami surowców energetycznych,
• określenie najważniejszych zasad i procedur dotyczących dywersyfikacji wertykalnej źródeł energii i paliw
• scharakteryzowanie polityki energetycznej RP wobec światowych kryzysów gospodarczych

Kompetencje społeczne:

• Wykształcenie w słuchaczach dzięki dyskusjom w trakcie zajęć umiejętności dokonywania konstruktywnej oceny reżimu prawnego i stanu bezpieczeństwa energetycznego w wymiarze światowym.
• wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu prawa Unii Europejskiej dotyczącego bezpieczeństwa energetycznego
• wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu konstytucyjnych i administracyjnoprawnych zasad bezpieczeństwa energetycznego RP
• wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania relacji między międzynarodowymi i krajowymi specjalistami z zakresu bezpieczeństwa energetycznego.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

1. Aspekty prawne międzynarodowego bezpieczeństwa energetycznego ziemi i przestrzeni kosmicznej

Przedmiot obejmuje prawne zagadnienia bezpieczeństwa energetycznego w wymiarze globalnym, z uwzględnieniem kompleksowej prezentacji wyzwań i problemów w tym obszarze. Analiza dotyczy relacji prawnych i dwu oraz wielostronnych zobowiązań wybranych państw i regionów o zróżnicowanych potencjałach i interesach w obszarze energetyki oraz aspektów prawnych problematyki pozyskiwania nowych źródeł energii nie tylko na Ziemi, ale także w przestrzeni kosmicznej. Prawne i instytucjonalne aspekty międzynarodowej współpracy w zakresie bezpieczeństwa energetycznego.

2. Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w Unii Europejskiej

Proces kształtowania polityki energetycznej UE. Bezpieczeństwo energetyczne w świetle prawa pierwotnego i pochodnego UE. Bezpieczeństwo energetyczne UE a ograniczenia swobód rynku wewnętrznego. Środki realizacji polityki UE w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Zewnętrzna polityka energetyczna UE.

3. Konstytucyjne i administracyjne uwarunkowania bezpieczeństwa energetycznego RP

Pojęcie bezpieczeństwa w polskim systemie prawnym.

Istota bezpieczeństwa energetycznego.

Elementy bezpieczeństwa energetycznego państwa: wyszkolenie armii, zapewnienie ochrony środowiska naturalnego, prawidłowo funkcjonująca gospodarka państwa, ochrona interesów obywateli.

Polityka energetyczna RP.

Relacje RP z państwami dysponują̨ złożami surowców energetycznych.

Dywersyfikacja wertykalna źródeł energii i paliw.

Wprowadzanie nowych technologii, alternatywnych dla energetyki konwencjonalnej i jądrowej.

Polityka energetyczna a poprawa kondycji środowiska naturalnego.

Energetyka RP wobec światowych kryzysów gospodarczych.

Metody kształcenia

Wykład problemowy z prezentacjami multimedialnymi, praca własna z zalecaną literaturą, projekty polegające na analizie aktów prawnych i stanów faktycznych.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie na ocenę w formie pisemnej treści składających się na moduł (test po 5 pytań z każdego z przedmiotów składowych oraz rozwiązanie jednego problemu prawnego):

1. Aspekty prawne międzynarodowego bezpieczeństwa energetycznego ziemi i przestrzeni kosmicznej      I i II
2. Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w Unii Europejskiej
3. Konstytucyjne i administracyjne uwarunkowania bezpieczeństwa energetycznego RP

Literatura podstawowa

1. D. Azaria, Treaties on Transit of Energy via Pipelines and Countermeasures, Oxford 2015. Tekst częściowo dostępny na Google books.
2. Z. Lach (red.), Bezpieczeństwo energetyczne wyzwaniem współczesnego świata, Warszawa (AON) 2015.
3. T. Młynarski, Bezpieczeństwo energetyczne w pierwszej dekadzie XXI wieku, mozaika interesów i geostrategii, Kraków 2011.
4. Traktat Karty Energetycznej (The Energy Charter Treaty) i Protokół Karty Energetycznej 1994, tekst dostępny pod adresem:  http://www.cire.pl/pliki/6/TRAKTE2.pdf
5. Międzynarodowa Karta Energetyczna 2015, tekst dostępny pod adresem: http://international.energycharter.org/fileadmin/DocumentsMedia/Legal/IEC_EN.pdf
6. Marcin Nowacki, Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w UE, Wolters Kluwer 2010.
7. J. Osiejewicz, Stan nadzwyczajny w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego w Unii Europejskiej, w: J. Markiewicz-Stanny, P. Łukomski (red.), Stan nadzwyczajny. Analizy z perspektywy nauk politycznych i prawnych, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego 2015, s. 215-228.
8. Polska w Unii Europejskiej : gospodarka - energetyka – region (praca zbiorowa pod red. E. Jakubowskiego, W. Sługockiego), Warszawa 2015.
9. Pronińska K. M.: Bezpieczeństwo energetyczne w stosunkach UE-Rosja : geopolityka i ekonomia surowców energetycznych, Warszawa 2012.
10. Rewizorski M., Rosicki R., Ostant W.: Wybrane aspekty bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej, Warszawa 2013.
11. Polityka energetyczna Polski do 2025 roku, uchwała Rady Ministrów nr 4 stycznia 2005 Obwieszczenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 1 lipca 2005 r. w sprawie polityki energetycznej państwa do 2025 r. Monitor Polski z dnia 22 lipca 2005 r., nr 42, poz. 562.
12. Polityka energetyczna do 2030 roku, Ministerstwo Gospodarki, Załącznik do uchwały nr 202/2009 Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2009 r. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 10 listopada 2009 roku, Warszawa, 10 listopada 2009.
13. Krzysztof MUCHA, Konstytucyjne podstawy pojęcia bezpieczeństwa energetycznego, Zeszyty Naukowe Instytutu Administracji AJD w Częstochowie, 1(11)/2015, s. 99-112, http://dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080/Content/3060/2015_1_99.pdf.
14. M. Pawełczyk, Publicznoprawne obowiązki przedsiębiorstw energetycznych jako instrument zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w Polsce, Toruń 2013
15. Jankowska M.[i in.]: Prawo energetyczne : komentarz, Poznań 2012.

Literatura uzupełniająca

1. P. D. Farah, P. Rossi, Energy: Policy, Legal and Social-Economic Issues Under the Dimensions of Sustainability and Security, World Scientific Reference on Globalisation in Eurasia and the Pacific Rim, Imperial College Press (UK)&World Scientific Publishing, 2015, tekst dostępny pod adresem: http://ssrn.com/abstract=2695701
2. C. Kuziemko, M. F. Keating, A. Goldthau, The Global Energy Challenge. Environment, Development and Security, Palgrave 2016.
3. E. Cziomer (red.), Międzynarodowe bezpieczeństwo energetyczne w XXI wieku, Kraków 2008.
4. Pach-Gurgul A., Jednolity rynek energii elektrycznej w Unii Europejskiej w kontekście bezpieczeństwa energetycznego Polski, Warszawa 2012
5. Mickiewicz P., Sokołowska P. ( red. nauk.): Bezpieczeństwo energetyczne Europy Środkowej, Wydaw. Adam Marszałek, Toruń 2011.
6. Bezpieczeństwo energetyczne Polski w Unii Europejskiej - wizja czy rzeczywistość? (red. nauk. T. Z. Leszczyński ), Warszawa 2012.
7. Bogdanowicz P.: Interes publiczny w prawie energetycznym Unii Europejskiej, Warszawa 2012.
8. J. Ciapała, Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej, Szczecin 2009
9. Krzykowski M.: Zasada dostępu stron trzecich w prawie energetycznym Unii Europejskiej i Polski, Warszawa 2013.
10. Leszczyński T. Z.: Teoretyczny wymiar bezpieczeństwa energetycznego, Warszawa 2012.
11. S. Dębski, Ogólne i szczegółowe kryteria bezpieczeństwa państwa, [w:] Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa, red. S. Dębski, B. Górka-Winter, Warszawa 2003
12. Gradziuk, W. Lach, E. Posel-Cześnik, K. Sochacka, Co to jest bezpieczeństwo energetyczne państwa?, „Biuletyn PISM” 2002, nr 103
13. Motowidlak T.: Efekty wdrażania polityki energetycznej Unii Europejskiej w zakresie rynku energii elektrycznej. T. 1-3, Łódź 2010.
14. Rola energii we współczesnej gospodarce, (red. nauk. G. Wojtkowska-Łodej), Warszawa 2012.
15. Szafrański A.: Prawo energetyczne: wartości i instrumenty ich realizacji, Warszawa 2014.
16. Łada A.: Unia energetyczna z perspektywy Francji, Niemiec, Polski i Wielkiej Brytanii, Warszawa 2015.

Akty prawne:

Green Paper – Towards a European strategy for the security of energy supply

COM 2000 0769

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE Nr 994/2010 z 20 października 2010 r. w sprawie środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylenia dyrektywy Rady 2004/67/WE

Dyrektywa 2009/119/WE z dnia 14 września 2009 r. nakładająca na państwa członkowskie obowiązek utrzymywania minimalnych zapasów ropy naftowej lub produktów ropopochodnych (Dz.Urz.UE L265/9 z dnia 9.10.2009

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych (Dz.Urz.UE L 307 z dnia 28.10.2014)

 

Uwagi

Tematyka jest na bieżąco aktualizowana w przypadku wejścia w życie nowych regulacji prawnych.

Zmodyfikowane przez dr Joanna Osiejewicz (ostatnia modyfikacja: 08-09-2017 09:48)