SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Publiczne prawo energetyczne - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Publiczne prawo energetyczne
Kod przedmiotu WX--PPE-POD16
Wydział Wydział Prawa i Administracji
Kierunek Prawo energetyczne
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów podyplomowe
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2017/2018
Informacje o przedmiocie
Semestr 1
Liczba punktów ECTS do zdobycia 7
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr Joanna Osiejewicz
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład - - 35
(w tym jako e-learning)
2,33
(w tym jako e-learning)
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - - 35
(w tym jako e-learning)
2,33
(w tym jako e-learning)
Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Wiedza:

  • wyposażenie słuchacza w wiedzę teoretyczną z zakresu zasad i źródeł międzynarodowego i krajowego prawa gospodarczego
  • zapoznanie słuchacza z regulacjami prawa międzynarodowego dotyczącymi stosunków prawnych między państwami, organizacjami międzynarodowymi a podmiotami prywatnymi
  • przyswojenie przez słuchacza wiedzy z zakresu publicznego prawa gospodarczego sektora energetycznego
  • zapoznanie słuchacza ze źródłami prawa  publicznego prawa gospodarczego sektora energetycznego i celami regulacji
  • zapoznanie z zakresem pojęciowym podstawowej terminologii fachowej skorelowanej z tym prawem
  • wyposażenie słuchacza w wiadomości o organach sprawujących kontrolę i nadzór nad wykonywaniem zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię, z kompetencjami kontrolnymi i nadzorczymi stosowanymi w zakresie zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię, a także ze środkami zaskarżania aktów nadzoru stosowanych w zakresie zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię
  • wyposażenie słuchacza w wiadomości o zakresie zadań samorządów powszechnych, które dotyczą zaopatrzenia w energię, ze strukturami samorządowymi odpowiedzialnymi za realizację zadań dotyczących zaopatrzenia w energię, a także z samorządowymi procedurami stosowanymi w sprawach dotyczących zaopatrzenia w energię
  • przekazanie wiedzy teoretycznej z zakresu prawa podatkowego na rynku energii
  • scharakteryzowanie energii jako wyrobu akcyzowego oraz towaru
  • wyposażenie słuchacza w wiedzę teoretyczną z zakresu prawnych aspektów pomocy publicznej w energetyce 

Umiejętności:

  • wykształcenie w słuchaczach umiejętności odróżniania zasad i źródeł międzynarodowego prawa gospodarczego
  • wykształcenie w słuchaczach umiejętności identyfikowania charakteru relacji między państwami, organizacjami międzynarodowymi a podmiotami prywatnymi i wyciągania wniosków dotyczących ich możliwości działania
  • wykształcenie w słuchaczach umiejętności charakteryzowania publicznego prawa gospodarczego sektora energetycznego oraz jego aktorów
  • wykształcenie w słuchaczach umiejętności odróżniania aktów prawnych z zakresu publicznego prawa gospodarczego sektora energetycznego i ich miejsca w hierarchii źródeł prawa międzynarodowego, Unii Europejskiej oraz krajowego,
  • przygotowanie słuchacza do samodzielnego sporządzania pism procesowych stosowanych w ramach procedur kontrolnych i nadzorczych dotyczących zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię oraz do samodzielnej kwalifikacji czynności organów administracyjnych z punktu widzenia kryterium legalności,
  • przygotowanie słuchacza do samodzielnego sporządzania pism procesowych stosowanych w ramach procedur samorządowych dotyczących spraw związanych z zaopatrzeniem w energię oraz do samodzielnej kwalifikacji czynności organów samorządowych z punktu widzenia kryterium legalności,
  • wykształcenie w słuchaczach umiejętności charakteryzowania prawa podatkowego na rynku energii,
  • wykształcenie w słuchaczach umiejętności ewaluacji i dokonywania wyboru właściwych podstaw prawnych z zakresu prawa podatkowego na rynku energii,
  • wyposażenie słuchacza w wiedzę teoretyczną z zakresu europejskich i polskich organów i instytucji wywierających wpływ na sektor energetyki,
  • wykształcenie w słuchaczach umiejętności charakteryzowania zasad pomocy publicznej w energetyce

Kompetencje społeczne:

  • wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu prawa międzynarodowej współpracy gospodarczej w energetyce.
  • - wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu publicznego prawa gospodarczego sektora energetycznego,
  • - wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania relacji między międzynarodowymi i krajowymi specjalistami z zakresu publicznego prawa gospodarczego sektora energetycznego.
  • wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu kontaktów z organami i strukturami administracyjnymi
  • wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu kontaktów z organami i strukturami samorządów powszechnych
  • - wykształcenie w słuchaczach umiejętności charakteryzowania głównych organów i instytucji mających wpływ na kształtowanie i funkcjonowanie sektora energetyki
  • - wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu przepisów określających pozycję ustrojową i kompetencje kluczowych dla energetyki organów i instytucji w UE i PL
  • - wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu pomocy publicznej w energetyce,

Wymagania wstępne

brak

Zakres tematyczny

1. Prawne aspekty międzynarodowej współpracy  gospodarczej w energetyce

Wprowadzenie do międzynarodowego prawa gospodarczego. Od GATT ’47 do WTO. Prawo WTO a prawo UE. Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD). Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC). Umowy bilateralne na międzynarodowych rynkach surowców. Specyfika stosunków prawnych między państwami, organizacjami międzynarodowymi a podmiotami prywatnymi. Umowy o współpracę gospodarczą w energetyce: umowy o kooperację przemysłową, umowy o współdziałanie, umowy koncernowe.

2. Publiczne prawo gospodarcze sektora energetycznego                          

Zrealizowane zostaną zagadnienia typu ogólnego:

Podejmowanie działalności gospodarczej. Pojęcie przedsiębiorcy oraz przedsiębiorcy energetycznego. Przedmiot działalności gospodarczej. Zasady wykonywania działalności na terenie Polski. Przedsiębiorca zagraniczny, oddział, przedstawicielstwo. Sytuacja prawna podmiotów zagranicznych wykonujących działalność gospodarczą w Polsce. Monopol państwowy. Reglamentacja administracyjna działalności gospodarczej (koncesje i zezwolenia na podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej oraz regulowana działalność gospodarcza) oraz jej praktyczne aspekty. Kontrola działalności gospodarczej.

Zrealizowane zostaną zagadnienia typu szczególnego:

Polityka energetyczna państwa, jej cel oraz tendencje rozwojowe. Siatka pojęciowa (m. in. energia, ciepło, paliwa, paliwa gazowe, przedsiębiorstwa zintegrowane pionowo, przesył, dystrybucja, obrót paliwami i energią, urządzenia, instalacje, sieci, użytkownicy systemu, odbiorcy i odbiorcy końcowi). Równoważenie dostaw energii z zapotrzebowaniem na tę energię. Dostarczanie paliw i energii. Zasady wytwarzania energii elektrycznej, jednostki wytwórcze, elektrownie systemowe. Mikro- i małe instalacje. Generowanie energii z jej odnawialnych źródeł (typologia elektrowni). Dostęp do sieci, przyłączanie do sieci. Świadectwa pochodzenia i ich umarzanie. Zadania gmin skorelowane z energetyką.

Rynek obrotu gazem. Rynek obrotu paliwami. Rynek ciepłowniczy. Odbiorcy wrażliwi.

Organ regulacyjny rynku energetycznego (Prezes Urzędu Regulacji Energetyki) i jego cechy. Zasady postępowania przed Prezesem URE. Reżim regulacyjny rynku energetycznego (nadzór koncesyjny i taryfowy). Narodowy Cel Wskaźnikowy. Prezes Agencji Rynku Rolnego.

3. System kontroli i nadzoru nad realizacją zadań publicznych związanych z  zaopatrzeniem w energię                                                                  

  1. Modele kontroli i nadzoru w administracji a funkcja reglamentacyjna administracji
  2. Środki kontroli i środki korygujące w ujęciu modelowym
  3. Organy rządowej administracji centralnej sprawujące kontrolę i nadzór nad realizacją zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię 
  4. Organy rządowej administracji terenowej sprawujące kontrolę i nadzór nad realizacją zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię 
  5. Pozostałe podmioty sprawujące kontrolę i nadzór nad realizacją zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię (NIK, RIO, SKO i in.)
  6. Kompetencje kontrolne i korygujące organów sprawujących  kontrolę i nadzór nad realizacją zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię 
  7. Procedury kontrolne i nadzorcze w sprawach dotyczących realizacji zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię
  8. Zaskarżanie aktów nadzoru dotyczących realizacji zadań publicznych związanych z zaopatrzeniem w energię

4. Zadania samorządów powszechnych dotyczące zaopatrzenia w energię          

  1. Zakres zadań własnych i zleconych gminy związanych z zaopatrzeniem mieszkańców w energię  
  2. Zakres zadań własnych i zleconych powiatu związanych z zaopatrzeniem mieszkańców w energię  
  3. Zakres zadań własnych i zleconych samorządu województwa związanych z zaopatrzeniem mieszkańców regionu w energię
  4. Zaopatrzenie w energie jako zadanie powierzone jednostce samorządu terytorialnego
  5. Organy i jednostki organizacyjne gminy (miasta na prawach powiatu) uczestniczące w realizacji zadań z zakresu zaopatrzenia w energię
  6. Organy i jednostki organizacyjne powiatu uczestniczące w realizacji zadań z zakresu zaopatrzenia w energię
  7. Organy i jednostki organizacyjne samorządu województwa uczestniczące w realizacji zadań z zakresu zaopatrzenia w energię
  8. Formy demokracji bezpośredniej stosowane do rozstrzygania spraw związanych z zaopatrzeniem mieszkańców w energię
  9. Proces składania oświadczeń woli przez organy gminy (miasta na prawach powiatu) w sprawach związanych z zaopatrzeniem mieszkańców w energię
  10. Proces składania oświadczeń woli przez organy powiatu w sprawach związanych z zaopatrzeniem mieszkańców w energię
  11. Proces składania oświadczeń woli przez organy samorządu województwa w sprawach związanych z zaopatrzeniem mieszkańców regionu w energię
  12. Elementy formalne aktów prawnych wydawanych przez organy samorządów powszechnych w sprawach dotyczących zaopatrzenia mieszkańców w energię

5. Opodatkowanie energii

  1. Podatek od wartości dodanej w sektorze energetycznym
  2. Podatek akcyzowy od wyrobów akcyzowych
  3. Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodów uzyskanych przez wytwórców energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacjach
  4. Moment powstania obowiązku podatkowego odnośnie do VAT i CIT
  5. Obowiązek podatkowy transakcji międzynarodowych.
  6. Podatek od nieruchomości dla służb technicznych branży 

6. Otoczenie instytucjonalne energetyki i uczestnicy rynku energii

Poziom europejski: Instytucje UE i Wspólnoty Euratom zaangażowane w kształtowanie polityki energetyczno-klimatycznej. Prawo pierwotne i wtórne Unii Europejskiej i Wspólnoty Euratom.

Poziom krajowy: Regulacje krajowe w zakresie pozycji ustrojowej i kompetencji głównych organów i instytucji mających wpływ na kształtowanie i funkcjonowanie sektora energetyki. Podstawowe rządowe dokumenty strategiczne w zakresie energetyki (Polityka energetyczna państwa, Program polskiej energetyki jądrowej, Strategia „Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko”).

7. Pomoc publiczna w energetyce

Poziom europejski: Polityka UE w zakresie pomocy publicznej w energetyce. Prawo pierwotne Unii Europejskiej i Wspólnoty Euratom, prawo wtórne Unii Europejskiej, wytyczne komisji Europejskiej.

Poziom krajowy: Regulacje krajowe w dziedzinie pomocy publicznej w energetyce.

Metody kształcenia

Wykład problemowy z prezentacjami multimedialnymi, praca własna z zalecaną literaturą, projekty polegające na analizie aktów prawnych i stanów faktycznych.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie na ocenę w formie pisemnej treści składających się na moduł (test po 5 pytań z każdego z przedmiotów składowych oraz rozwiązanie jednego problemu prawnego):

  1. Prawne aspekty międzynarodowej współpracy  gospodarczej w energetyce
  2. Publiczne prawo gospodarcze sektora energetycznego                                
  3. System kontroli i nadzoru nad realizacją zadań publicznych związanych z  zaopatrzeniem w energię                                                                 
  4. Zadania samorządów powszechnych dotyczące zaopatrzenia w energię      
  5. Opodatkowanie energii
  6. Otoczenie instytucjonalne energetyki w Polsce i Unii Europejskiej
  7. Pomoc publiczna w energetyce

Literatura podstawowa

Blicharz R.: Publiczne prawo gospodarcze. Zarys wykładu, Wolters Kluwer 2015

Domagała M., Bezpieczeństwo energetyczne. Aspekty administracyjno-prawne, Lublin 2008

Gil K., Obońska A., Wacławczyk A., Walter A., Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, C.H. Beck 2016

Gronkiewicz-Waltz H., Wierzbowski M. (red.), Prawo gospodarcze. Zagadnienia administracyjnoprawne. Lexis Nexis 2013

Hancher L., Ottervanger T., Slot P. T., EU State Aids, Londyn 2012

Hardegen K., Principles of International Economic Law, Oxford 2013.

Matarewicz J., Akcyza. Przewodnik po zmianach, Wolters Kluwer 2016

Nowacki M. , Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w UE, Warszawa 2010

Oplustil K., Umowy o współpracę gospodarczą, w: W. Popiołek (red), System Prawa Handlowego tom 9: Międzynarodowe Prawo Handlowe, C. H. Beck 2013, s. 1263-1286.

Parulski S., Akcyza. Komentarz, Wolters Kluwer 2015

Paweł Chmielnicki (red.), Andrzej Adamczyk, Monika Chlipała, Jerzy Jaskiernia, Hubert Kaczmarczyk, Marek Mączyński, Anna Szyszka Konstytucyjny system władz publicznych”, Wyd. 2, Wyd. LexisNexis Warszawa 2010, ss. 391

Snażyk Z., Szafrański A., Publiczne prawo gospdarcze, C.H. Beck 2013

Stoczkiewicz M., Pomoc publiczna dla przedsiębiorstw energetycznych w Unii Europejskiej, Warszawa 2011

Tjetje C., Internationales Wirtschaftsrecht, Berlin 2007.

Zdyb M., Sieradzka M., Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Komentarz. Wolters Kluwer 2013

Literatura uzupełniająca

Azaria D., Treaties on Transit of Energy via Pipelines and Countermeasures, Oxford 2015.

Chmielnicki P. (red.) Kazimierz Bandarzewski, Rafał Budzisz, Dorota Dąbek, Piotr Dobosz, Niżnik – Dobosz I., Barbara Jaworska – Dębska, Wiesław Kisiel, Paweł Kryczko, Marek Mączyński, Stefan Płażek, Katarzyna Wlaźlak „Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz”, Wyd. 1, Wyd. LexisNexis Warszawa 2013, ss. 1090

Chmielnicki P.,„Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w Polsce” Wyd. LexisNexis Warszawa 2006

Chmielnicki P.„Zakłady administracyjne w Polsce. Ustrój wewnętrzny” Wyd. LexisNexis Warszawa 2008

Elżanowski F., Prawnoprocesowa sytuacja przedsiębiorstwa energetycznego w sprawach z zakresu regulacji energetyki, Warszawa 2015

Karczewski P., Kowalik R., Krok W. (red. nauk.),

Marszałek M., Swoboda działalności gospodarczej wytwórcy - sprzedawcy energii elektrycznej, C.H. Beck 2015

Nowak – Far A., Prawo Światowej Organizacji Handlu a Unia Europejska, Warszawa 2008.

 Opodatkowanie podatkiem akcyzowym wyrobów węglowych, Wolters Kluwer 2012

Pawełczyk M., Publicznoprawne obowiązki przedsiębiorców energetycznych jako instrument zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w Polsce, Toruń 2013.

Pokrzywiak J., Umowa o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej, gazowej lub ciepłowniczej oraz obowiązek jej zawarcia, Wolters Kluwer 2013

Szafrański A., Prawo energetyczne. Wartości i instrumenty ich realizacji, C.H. Beck 2014.

Walaszek-Pyzioł A. (red.), Wybrane węzłowe zagadnienia współczesnego prawa energetycznego, Kraków 2012

Wiesław Kisiel, (red.) Kazimierz Bandarzewski, Paweł Chmielnicki „Prawo samorządu terytorialnego w Polsce”, Wyd. LexisNexis Warszawa 2006, ss. 414;

 

 

 

Akty prawne:

 

  1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.
  2. Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej sporządzony w Rzymie 25 marca 1957 r. (Wersja skonsolidowana Dz. Urz. UE C 83 z 30.03.2010, s. 47.)
  3. Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej sporządzony w Rzymie 25 marca 1957 r. (Traktat Euratom) (Skonsolidowana wersja polskojęzyczna Dz. Urz. UE C 84 z 30.3.2010, skonsolidowana wersja angielskojęzyczna Dz. Urz. UE C 327 z 26.10.2012)
  4. AGREEMENT ESTABLISHING THE WORLD TRADE ORGANIZATION, https://www.wto.org/english/docs_e/legal_e/04-wto.pdf
  5. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym Dz.U.2013.594 j.t.
  6. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, Dz.U.2013, poz. 595 j.t. 
  7. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, Dz.U.2013 poz. 596 j.t. 
  8. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, Dz.U.2012 r. poz. 1059
  9. Ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli, Dz.U. 2012 poz. 82 j.t.
  10. Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, Dz.U.2009 Nr 31, poz. 206 
  11. Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Dz.U. 2013, poz. 173 j.t. 
  12. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju, Dz.U.2004 Nr 116 poz. 1206  
  13. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej, Dz.U.2014 poz. 333 j.t.
  14. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, Dz.U.2013 poz. 1166 j.t.

 

  1. Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2012 r., poz. 392)
  2. Ustawa z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2015 r. poz. 812 ze zm.)
  3. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059 ze zm.)
  4. Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (Dz. U. z 2014 r. poz. 1512)
  5. ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321 ze zm.)
  6. Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 184 ze zm.)
  7. Polityka energetyczna Polski do 2030 r. ogłoszona w drodze Obwieszczenia Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2009 r. w sprawie polityki energetycznej państwa do 2030 r. (M.P. z 2010 r. Nr 2, poz. 11).
  8. Uchwała Rady Ministrów nr 15/2014 z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie programu wieloletniego pod nazwą „Program polskiej energetyki jądrowej” (M.P. poz. 502)
  9. Uchwała Nr 58 Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2014 r. w sprawie przyjęcia Strategii „Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko – perspektywa do 2020 r.” (M.P. poz. 469)
  10. Uchwała nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. poz. 979)
  11. Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1588 z dnia 13 lipca 2015 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa (tekst jednolity) (Dz. Urz. UE L 248 z 24.9.2015)
  12. Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z 26.6.2014)
  13. Wytyczne w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach 2014-2020 (Dz. Urz. UE C 200 z 28.06.2014)
  14. Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz.U. 2004 nr 123 poz. 1291 ze zm.

 

Uwagi

Tematyka jest na bieżąco aktualizowana w przypadku wejścia w życie nowych regulacji prawnych.


Zmodyfikowane przez dr Joanna Osiejewicz (ostatnia modyfikacja: 08-09-2017 10:09)