1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2017/2018
4. Filologiczna obsługa internetu i e-edytorstwo - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Tekstologia

Wygeneruj PDF dla tej strony

Tekstologia - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zasadniczym celem zajęć jest zorientowanie studentów w powinnościach i kompetencjach tekstologa i edytora. Poznają oni dzieje tekstologii i jej aktualne zadania. Studenci opanują podstawowe terminy i zjawiska z tej dziedziny. 

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

 

Zakres tematyczny

 

1. Pojęcia tekstu oraz tekstologii, edytorstwa i edytorstwa naukowego.
2. Dzieje tekstologii i edytorstwa. Nauki pomocnicze tych dziedzin.
3.  Paleografia. Narzędzia i materiały pisarskie. Początki pisma.
4. Pisma – ręczne i drukarskie.
5. Transkrypcja a transliteracja. Polskie Normy (PN).
6. Najważniejsze rodzaje i źródła błędów tekstu. Zadania krytyki tekstu i podział materiału.
7. Czytanie rękopisu.
8. Krytyka tekstu I – jeden druk autentyczny (stopień autentyczności, koniektury i granice ich dopuszczalności, poprawianie błędów rzeczowych autora, pojęcie emendacji).
9. Krytyka tekstu II – Kilka druków autentycznych i autografów (wybór wydania podstawowego, aparat krytyczny i technika kolacjonowania; pojęcie i zakres odmian).
10. Krytyka tekstu III-IV. Autografy lub kopie skontrolowane przez autora (dzieł skończonych i nieskończonych).
11. Układy edycji listów. Wydawanie korespondencji.
12. Kopie nieskontrolowane przez autora (jedna lub kilka kopii).
13. Tekst skażony przez kontaminację.
14. Dochodzenie autorstwa (metody krytyki wewnętrznej i zewnętrznej, demaskowanie mistyfikacji / „apokryfów”).
15. Problemy datowania.
16. Kształtowanie wydań typu A, B, C. Wydania zbiorowe. Układ edycji zbiorowej – różne typy.
17. Praca nad komentarzem do wydań różnego typu. Zawartość komentarza.
18. Komentarz tekstologiczny a inne typy komentarza.
19. Modernizacja tekstu. Przykłady form podlegających i niepodlegających modernizacji.
20. Modernizacja w zakresie fleksji, pisowni majuskuł i minuskuł, samogłosek ścieśnionych, joty. Unowocześnianie w zakresie interpunkcji, w zakresie konwencji graficznych. Pojęcie editio ne varietur.
21. Zasady pisowni we współczesnej polszczyźnie a korekta tekstów.
22. Nomenklatura polska resp. łacińska w przypisach i tekście głównym.
23. Nota biograficzna (biogram), nota bibliograficzna a bibliografia.
24. Tabele, ilustracje, wykresy.
25. Indeksy (osobowe, geograficzne, rzeczowe).
26. Bibliografia. Rodzaje bibliografii.
27. Kursywa – mniejsza czcionka – cudzysłów. Rodzaje cudzysłowów.
28. Znaki korektorskie i ich zastosowanie. 

Metody kształcenia

wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, dyskusja, praca z tekstami źródłowymi, np. kolacjonowanie wydań i tworzenie aparatu krytycznego, praca indywidualna i praca w grupach

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

obecność na ćwiczeniach i wykładach, aktywny udział w zajęciach, pozytywne oceny ze sprawdzianów, pozytywna ocena z egzaminu

Literatura podstawowa

1. „Studia Tekstologiczne i Edytorskie. Sztuka Edycji”, red. naczelny M. Strzyżewski, WN UMK Toruń (poszczególne numery pisma). 
2. Górski Konrad, Sztuka edytorska. Zarys teorii, Warszawa 1956.
3. -, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975 (lub wydanie wznowione: Toruń 2011).
4. Krajewski Mirosław, O metodologii nauk i zasadach pisarstwa naukowego. Uwagi podstawowe, b.m. 2011.
5. Loth Roman, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006.
6. Marszałek Leon, Edytorstwo publikacji naukowych, Warszawa 1986.
7. Mincer Franciszek, Wybrane zagadnienia wydawnicze. Edytorstwo naukowe i ruch wydawniczy, Bydgoszcz 1985.
8. Pelcowa Janina, Polskie normy bibliograficzne. Stowarzyszenie Bibliotek Polskich, Warszawa 1977.
9. PN-ISO 9:2000; PN–74/ N-O1211; PN- ISO 843:1999 [transliteracja znaków cyrylickich, greckich, hebrajskich, arabskich na znaki łacińskie].
10. Podstawowe znaki korektorskie: http://www.kortekst.pl/redakcja-korekta-tekstow/znaki-korektorskie/ lub ewentualnie: http://www.ekorekta24.pl/aktualnosci-jezykowe/16-opracowanie-tekstu/277-znaki-korektorskie-i-korekta-w-pliku-pdf
11. Rozmaitości edytora (seria: Problemy Tekstologii i Edytorstwa Dzieł Literackich), red. naukowa M. Strzyżewski, red. tomu M. Lutomierski, Toruń 2010.
12. Siemieniecki Bronisław, Edukacja humanistyczna w dobie komputerów,  http://www.pedagogika.umk.pl/ztk/a3.htm, [dostęp 2014-06-17].
13. -, Komputery i hipermedia w procesie edukacji dorosłych, Toruń 1994 (wydanie I).
14. Słownik języka polskiego PWN (wydanie książkowe lub np. http://sjp.pwn.pl/). 
15. Słowo do oglądania, red. G. Kubski, Zielona Góra 2004.
16. Stanisławska-Kloc Sybilla, Plagiat i autoplagiat, „Infos” nr 16 (108), 27 lipca 2011 (Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu); źródło: http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/809AA726A2EBA65BC12578DA00426605/$file/Infos_108.pdf, [dostęp: 2014-06-16].
17. Szymański Józef, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2005.
18. Trzynadlowski Jacek, Edytorstwo/ tekst język, opracowanie, Warszawa 1983.
19. Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław 1993 (tu np.: J. Bartmiński, Styl potoczny, s. 115-134).
20. Z warsztatu edytora (seria: Problemy Tekstologii i Edytorstwa Dzieł Literackich), pod red. M. Bizior-Dombrowskiej i M. Lutomierskiego, Toruń 2008.

 

Literatura uzupełniająca

1. Adamiec Marek, Dzieło literackie w Sieci. Pomysły, hipotezy i interpretacje z pogranicza wiedzy o literaturze, kulturze masowej i współczesnej technologii, Gdańsk 2004.
2. Barthes Roland, Od dzieła do tekstu, przeł. M.P.Markowski, „Teksty Drugie” 1998, nr 6.
3. Bartmiński Jerzy, Styl potoczny jako centrum systemu stylowego języka, „Poradnik Językowy” 1991, z. 1, s. 10-23.
4. Bąba Stanisław, Walczak Bogdan, Na końcu języka. Poradnik leksykalno – gramatyczny, Poznań 1992.
5. Boć Jan, Jak pisać pracę magisterską, Wrocław 1994.
6. Budrowska Kamila, „Tekst kanoniczny” „intencje twórcze” i inne kłopoty. Z zagadnień terminologicznych tekstologii i edytorstwa naukowego, „Pamiętnik Literacki” 2006 z. 3.
7. Dąbrówka Andrzej, Geller Ewa, Turczyn Ryszard, Słownik synonimów, słowo wstępne J. Miodek, Warszawa 1993 (strona internetowa: synonimy.ux.pl)
8. Doroszewski Witold, Kryteria poprawności językowej, Warszawa 1950.
9. Dubisz Stanisław, Styl?, „Stylistyka” 1995, IV, s. 277-297.
10. Encyklopedia wiedzy o książce, pod red. A. Birkenmajera, B. Kocowskiego, J. Trzynadlowskiego, Wrocław 1971.
11. Goliński Zbigniew, Edytorstwo – tekstologia. Przekroje, Warszawa 1969.                        
12. Góralska Małgorzata, Książki, nowe media i ich czasoprzestrzenie, Warszawa 2009.
13. Jȩzyk literacki i jego warianty. Ksiȩga referatów VIII Sesji miȩdzynarodowej Komisji słowiańskich jȩzyków literackich w listopadzie 1980 r., praca zbiorowa pod red. S. Urbańczyka, Wrocław 1982.
14. Język a kultura, t. 1, Podstawowe pojęcia i problemy, red. J. Anusiewicz i J. Bartmiński, Wrocław 1991.
15. Kalisz Barbara, Słownik wydawcy, Warszawa 1997.
16. Nowy słownik ortograficzny PWN wraz z zasadami pisowni i interpunkcji, oprac. red. E. Polański, Warszawa 1996.
17. Przewodnik po stylistyce polskiej, red. S. Gajda, Opole 1995.
18. Sławiński Janusz, Dzieło, język, tradycja, Warszawa 1974 (tu: Problemy literaturoznawczej terminologii).
19. Starnawski Jerzy, Praca wydawcy naukowego, Wrocław 1978.
20. Teksty do ćwiczeń edytorskich, zeszyty 1-3 (redaktor serii: S. Vrtel-Wierczyński), Warszawa 1954-1956 (tu m. in.: Wskazówka bibliograficzna, opracował J. Kleiner, zeszyt nr 1, Warszawa 1954).
21. Vandendorpe Christophe, Od papirusu do hipertekstu. Esej o przemianach tekstu i lektury, przekład A. Sawisz, Warszawa 2008.

 

Uwagi

brak

Zmodyfikowane przez dr hab. Tomasz Ratajczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 18-04-2017 22:36)