SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Biologia molekularna drobnoustrojów - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Biologia molekularna drobnoustrojów
Kod przedmiotu 13.9-WB-BMD-BMDr-W-S14_pNadGenRC0F0
Wydział Wydział Nauk Biologicznych
Kierunek Biologia / Biologia molekularna
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów drugiego stopnia z tyt. magistra
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2017/2018
Informacje o przedmiocie
Semestr 3
Liczba punktów ECTS do zdobycia 5
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. Katarzyna Baldy-Chudzik, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 15 1 - - Egzamin
Laboratorium 30 2 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Celem zajęć jest nabycie przez studenta wiedzy teoretycznej w zakresie zasad taksonomii i pozycji filogenetycznej bakterii oraz metod biologii molekularnej wykorzystywanych w taksonomii drobnoustrojów. Poznanie budowy i struktury chromosomu bakteryjnego oraz zasad replikacji. Zapoznanie studenta z zasadami rekombinacji homologicznej, zmienności mutacyjnej, mechanizmów naprawy uszkodzeń DNA u bakterii. Omówienie zasad związanych z regulacją ekspresji genów u bakterii. Omówienie roli ruchomych elementów genetycznych i mechanizmów horyzontalnego transferu genów w generowaniu zróżnicowania genetycznego bakterii. Przekazanie podstaw wiedzy na temat bakteriofagów. Przedstawienie aktualnego stanu wiedzy odnośnie molekularnych podstaw bakteryjnej patogenezy. W ramach zajęć laboratoryjnych student powinien nabyć umiejętność samodzielnego wykonywania prostych eksperymentów z zakresu biologii molekularnej drobnoustrojów. Poznać podstawowe zasady bezpiecznej pracy w laboratorium biologii molekularnej. W efekcie zajęć student powinien uzyskać wiedzę o ogólnie przyjętych zasadach krytycznej analizy i interpretacji wyników przeprowadzonych eksperymentów.

 

Wymagania wstępne

Znajomość biologii, chemii, biochemii, genetyki i mikrobiologii ogólnej w zakresie studiów I stopnia kierunków biologicznych

Zakres tematyczny

Wykład: Zasady taksonomii i pozycja filogenetyczna bakterii. Metody biologii molekularnej wykorzystywane w taksonomii drobnoustrojów. Budowa i funkcje komórki bakteryjnej. Chromosom bakteryjny- struktura i replikacja chromosomu. Rekombinacja homologiczna, zmienność mutacyjna, naprawa uszkodzeń DNA. Ekspresja genów – transkrypcja, translacja, systemy regulacji ekspresji genów. Ruchome elementy genetyczne bakterii – plazmidy bakteryjne, sekwencje inercyjne, transpozony i inne elementy genetyczne. Mechanizmy horyzontalnego transferu genów. Bakteriofagi - taksonomia i nazewnictwo bakteriofagów, organizacja i struktura genomowych kwasów nukleinowych u bakteriofagów, ekspresja materiału genetycznego bakteriofagów, replikacja genomów bakteriofagów. Molekularne podstawy bakteryjnej patogenezy- choroby infekcyjne, zmienność genomów bakterii patogennych, sekrecja czynników wirulencji, adhezja, patogeny wewnątrzkomórkowe, regulacja ekspresji czynników wirulencji, modulacja procesów apoptozy przez bakterie patogenne, toksyny bakteryjne. Zajęcia laboratoryjne: Ruchome elementy genetyczne, plazmidy, plazmid koniugacyjny. Koniugacja bakterii Escherichia coli. Badanie częstości rekombinacji w układach F+ x F- i Hfr x F-: Bakteriocyny, machanizmy działania kolicyn na bakterie, plazmidy kolicynogenności. Wykorzystanie metod serologicznych do identyfikacji antygenowych, powierzchniowych struktur komórek bakterii. Wykorzystanie metod biologii molekularnej – PCR do identyfikacji wybranych genów.  Wykazanie obecności bakteriofagów w środowisku zewnętrznym, na przykładzie surowych ścieków komunalnych.

 

Metody kształcenia

-podająca - wykład tradycyjny w formie prezentacji multimedialnej;

- praktyczna - ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem zaplecza mikrobiologicznego i biologii molekularnej

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykład - egzamin końcowy, do którego student jest dopuszczany na podstawie uprzedniego zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzony w formie pisemnej. Egzamin trwający 90 minut obejmuje odpowiedź na 4 pytania problemowe wylosowane spośród przygotowanych przez egzaminatora zestawów pytań. Ocena pozytywna z egzaminu to minimum 65% spośród 8 możliwych do uzyskania punktów.Ćwiczenia laboratoryjne - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium. Ocenie podlegają: testy sprawdzające wiedzę (zamknięte i otwarte) – ocena pozytywna powyżej 60% uzyskanych punktów, obecność i aktywny udział w ćwiczeniach. Ocena końcowa z ćwiczeń laboratoryjnych to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych.

 

Literatura podstawowa

  1.     Węgleński P. Genetyka molekularna , Wydawnictwo PWN, Wa-wa, 1995 ;
  2.     Baj J., Markiewicz Z. Biologia molekularna bakterii, Wyd. PWN W-wa , 2006.
  3.     Turner P. C. Krótkie wykłady. Biologia molekularna; PWN Wa-wa, 2004
  4.     Lassota Z. Biologia molekularna Wyd. Nauk. PWN, W-wa , 1987;
  5.     Brown T. A. Genomy. Wyd. Nauk. PWN, W-wa , 2001;

Literatura uzupełniająca

  1. Piekarowicz A. Podstawy wirusologii molekularnej PWN W-wa, 2004;

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr Katarzyna Dancewicz (ostatnia modyfikacja: 23-01-2018 09:47)