Celem nauczania jest zdobycie wiedzy dotyczącej podstawowych pojęć i kategorii socjologii zdrowia i choroby, oraz socjologii medycyny; zapoznanie się z socjologicznymi teoriami zdrowia i choroby, w tym z teorią wieloprzyczynowości choroby oraz akceptacji pojęcia choroby funkcjonalnej, tzn. choroby bez uchwytnego tła organicznego. Celem jest ponadto poznanie zachowań związanych ze zdrowiem i chorobą jako ważnego elementu wiedzy o społeczeństwie; poznanie związków jakości życia ze stanem zdrowia; zapoznanie się z najnowszymi osiągnięciami naukowymi w definiowaniu nowych ról lekarza w zakresie kontaktów z pacjentami i członkami ich rodzin; zdobycie wiedzy na temat środowiska szpitalnego jako instytucji totalnej. Celem jest kształtowanie świadomości studentów w zakresie humanizacji medycyny, konieczności wypracowania nowych modeli współpracy lekarza z pacjentem i jego rodziną, świadomości o wieloprzyczynowości choroby i konieczności holistycznego podejścia do pacjenta i jego problemów zdrowotnych (choćby w zakresie włączania rodziny i otoczenia społecznego w proces terapeutyczny i rehabilitacyjny).
Wymagania wstępne
brak
Zakres tematyczny
WYKŁADY
Podstawowe pojęcia i kategorie socjologii zdrowia i choroby oraz socjologii medycyny.
Teorie przyczyn chorób; polietiologia chorób-epidemiologia analityczna
Uwarunkowania zachowań ludzkich w różnych sytuacjach społecznych w szczególności w sytuacji choroby i kontaktów z lekarzem
Społeczno-środowiskowe i kulturowe uwarunkowania stanu zdrowia, choroby i jakości życia: globalizacja problemów zdrowotnych, nierówności społeczne w dostępie do instytucji służby zdrowia i osiągnięć medycyny.
Socjologiczno-medyczne badania nad stresem jako czynnikiem zagrożenia zdrowia. Istota zjawiska, skala i pomiar zjawiska na skalach socjomedycznych
Calos Cagatos. Kondycja psychofizyczna studentów jako wyznacznik osiągnięć edukacyjnych.
Rola socjologii w procesie humanizacji medycyny.
ĆWICZENIA
Modele i typy relacji lekarz pacjent. Czynniki warunkujące komunikację lekarza z pacjentem.
Przygotowanie koncepcji badawczej i projektu badawczego nt. „Relacje lekarz-pacjent w teorii i w rzeczywistości”.
Instytucje medyczne: ośrodki zdrowia, kliniki, szpitale jako instytucje społeczne. Rzeczywistość i oczekiwania.
Wielodyscyplinarne Zespoły Terapeutyczne. Opieka koordynowana. Procedury i modele kompleksowej opieki nad pacjentem. Koncepcja zintegrowanej opieki zdrowotnej.
Hospitalizacja i choroby przewlekłe. Szpital jako instytucja totalna. Humanizacja procesu leczenia w szpitalu- możliwości i ograniczenia
Polityka zdrowotna i jej korelaty - zaspokajanie potrzeb zdrowotnych w ramach zróżnicowanych systemów organizacyjno-finansowania opieki zdrowotnej.
Jakość życia a stan zdrowia psychicznego fizycznego. Nowe spojrzenie na chorego.
Problemy społeczne jako problemy medyczne (eutanazja, aborcja, transplantologia zapłodnienie in vitro itp.)
Metody kształcenia
Zajęcia prowadzone są w formie seminariów dla grup dziekańskich, podczas których wykorzystując metodę dyskusji podejmowane są problemy związane z socjologicznym wymiarem opieki zdrowotnej, w tym kwestii komunikacji lekarza z pacjentem i jego rodziną, kwestie budowania zaufania między lekarzem i pacjentem, kwestie wiedzy lekarza dotyczącej wielu uwarunkowań kształtujących ocenę zdrowia pacjenta itp. Podczas zajęć seminaryjnych występuje praca zespołowa – praca nad projektem badawczym nt. „Relacje lekarz-pacjent w teorii i w rzeczywistości”. Dyskusja prowadzona w podziale na grupy. Studenci w zespołach przeprowadzą badania empiryczne, które opracują i zinterpretują. W zajęciach wykorzystana zostanie metoda debaty oxfordzkiej, podczas której omawiane będą problemy społeczno-medyczne takie jak eutanazja, aborcja, transplantologia).
Wykłady prowadzone dla całego roku w formie omawiania zagadnień z zakresu socjologii zdrowia i choroby oraz socjologii medycyny. Prezentowane będą najnowsze osiągnięcia w zakresie humanizacji medycyny a także przedstawione i omówione zostaną najnowsze wyniki badań empirycznych w Polsce i na świecie dotyczące opinii społecznych na temat funkcjonowania służby zdrowia, zaufania do lekarza i do innych pracowników służby zdrowia.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Obowiązuje przygotowanie do zajęć, sprawdzane w formie ustnej. Ocena aktywności podczas zajęć, konwersacja – ocena aktywności i przygotowania merytorycznego , sprawdzian pisemny śródsemetralny(10%).
Studenci pracując zespołowo przygotowują podczas zajęć projekt badawczy (w tym ankietę) na temat „Relacje lekarz-pacjent w teorii i w rzeczywistości” przeprowadzają badanie sondażowe, dokonują analizy wyników badań, przedstawiają projekt w formie raportu na ocenę (40%)
Zaliczenie kolokwium pisemnego (z zagadnień przedstawianych na wykładach oraz z zalecanej literatury) (50%)
Ocena końcowa to średnia arytmetyczna wszystkich form przewidzianych do realizacji przedmiotu tzn. projektu badawczego, kolokwium i aktywności podczas zajęć (sprawdzianu z wiedzy). Wyniki średniej arytmetycznej ustala się zgodnie z zasadą: średnia 3,25 stanowi ocenę końcową 3,5; średnia 3,75 stanowi ocenę końcową 4,0; średnia 4,25 stanowi ocenę końcową 4,5; średnia 4,75 stanowi ocenę końcową 5,0.
Literatura podstawowa
Ostrowska A. Socjologia medycyny (2009). Podejmowane problemy, kategorie analizy, Wyd. IFiS PAN, Warszawa
Ostrowska A., Skrzypek M. (red.), (2015), Socjologia medycyny w Polsce z perspektywy półwiecza: nurty badawcze, najważniejsze osiągnięcia, perspektywy rozwoju. Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2015, ss. 422
Piątkowski W., Titkow A. (red.) (2002), W stronę socjologii zdrowia, Wyd. UMCS, Lublin
Piątkowski W. (red.). Zdrowie i choroba w badaniach socjologicznych prowadzonych na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie 1995-2013. Lublin: Uniwersytet Medyczny w Lublinie, 2013; ss. 214
Uramowska-Żyto, H. (1992), Zdrowie i choroba w świetle wybranych teorii socjologicznych, IFIS PAN,
Literatura uzupełniająca
Czapiński J., Panek T. (red.) (2007, 2009, 2011). Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa 2006, 2010, 2011
Raporty CBOS dotyczące opinii na temat zdrowia, choroby, oceny własnego samopoczucia Polaków
Wyniki badań prowadzonych przez zespół pod kierunkiem Marii Zielińskiej na temat „Młodzież akademicka w Polsce i na Ukrainie w czasach nieufności i zagrożeń cywilizacyjnych. Międzykrajowe badania porównawcze”. W: Młodzież w czasach nieufności. Studenci zielonogórscy o sobie i innych / red. nauk. Maria Zielińska, Dorota Szaban .- Zielona Góra : Fundacja Obserwatorium Społeczne Inter Alia
Synowiec-Piłat M., Łaska-Formejster (red.), Społeczne konteksty chorób przewlekłych. Wybrane zagadnienia, Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, 2013; ss. 223.
Skrzypek M. (red.) (2013) Socjologia medycyny w multidyscyplinarnych badaniach humanizujących biomedycynę. Lublin, Wyd. KUL ss.338
Syrek E. (2008), Zdrowie i wychowanie a jakość życia. Perspektywy i humanistyczne orientacje poznawcze. Wyd. UŚL, Katowice
Tobiasz-Adamaczyk B.: (2000), Wybrane elementy socjologii zdrowia. Wyd. UJ, Kraków
Zielińska M. (2015) Calos Cagatos - w zdrowym ciele zdrowy duch. przyczynek do refleksji o kondycji psychofizycznej młodzieży akademickiej // W: Stan zdrowia a procesy demograficzne w Europie Środkowej / red. Dorota Szaban, Hanna Kurowska, Robert Wróbel .- Zielona Góra : Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego
Zielińska M. (2016) Młodzież akademicka jako przedmiot badań socjologicznych
// W: Młodzież w czasach nieufności. Studenci zielonogórscy o sobie i innych / red. nauk. Maria Zielińska, Dorota Szaban .- Zielona Góra : Fundacja Obserwatorium Społeczne Inter Alia
Uwagi
Zmodyfikowane przez mgr Beata Wojciechowska (ostatnia modyfikacja: 02-08-2017 11:20)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.