1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2018/2019
4. Pedagogika / Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i profilaktyka - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Problemy opieki i wychowania w instytucjach

Wygeneruj PDF dla tej strony

Problemy opieki i wychowania w instytucjach - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Nabycie wiedzy o elementach organizacyjnych i funkcjonalnych placówek opieki całkowitej oraz instytucji wspierających dziecko i rodzinę w środowisku lokalnym, poznanie trudności związanych z organizacją procesu opieki i wychowania w instytucjach.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Znajomość podstawowych pojęć pedagogicznych, wiedza z pedagogiki opiekuńczej i metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej.

Zakres tematyczny

Wykłady

Prawne uregulowania opieki kompensacyjnej – regulacje opieki kompensacyjnej w prawie polskim, zmiana struktury i usytuowania placówek opiekuńczo-wychowawczych po 1998 roku, zmiany wprowadzone ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.  Proces usamodzielniania wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej. Utrudnienia w przygotowaniu wychowanków do samodzielnego życia, pełnienia ról rodzinnych i zawodowych. Nieefektywny model placówki opiekuńczo-wychowawczej – wady obiektywne i subiektywne, wady organizacyjne i psychologiczne opieki instytucjonalnej. Problemy związane z organizacją nauki własnej w placówce, problemy związane z organizacją czasu wolnego w placówkach opieki całkowitej. Zaburzenia rozwoju i zachowania wychowanków pieczy zastępczej - zaburzenia w stanie zdrowia i rozwoju, zaburzenia sfery emocjonalnej, trudności i niepowodzenia szkolne, zaburzenie relacji z rówieśnikami, nieakceptowane formy zachowań, przyczyny zaburzeń. Stany psychoemocjonalne utrudniające społeczne przystosowanie wychowankom instytucji opieki całkowitej – poczucie inności, poczucie tymczasowości, poczucie osamotnienia, źródła przeżywanych stanów. Możliwości ograniczania i kompensowania ujemnych stron opieki instytucjonalnej. Walory opieki instytucjonalnej. Praca z rodzinami wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej – podstawy pracy z rodziną wynikające z nauki o więzi, cele i etapy pracy z rodziną wychowanka, formy i metody pracy z rodziną, przykłady programów realizowanych w placówkach.

Ćwiczenia

Rodzinne formy opieki zastępczej – rodzinny dom dziecka i wioska dziecięca, wartości rodzinnych form opieki zastępczej, specyficzne problemy w instytucjach o charakterze rodzinnym. Instytucjonalna piecza zastępcza – placówki interwencyjne, socjalizacyjne i wielofunkcyjne. Specyficzne problemy w pracy placówki interwencyjnej – wizytowanie Pogotowia Opiekuńczego w Zielonej Górze. Specyficzne problemy w pracy placówki socjalizacyjnej – wyjazd do Domu Dziecka w Kożuchowie (lub Świebodzinie). Problemy w organizacji procesu opieki i wychowania w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym. Problemy w organizacji procesu opieki i wychowania w placówkach wsparcia dziennego (świetlica, ognisko wychowawcze, bursa). Trudności w organizacji procesu opieki i wychowania w instytucji opieki częściowej – wizytowanie bursy w Zielonej Górze. Działalność instytucji wsparcia w środowisku lokalnym – wizytowanie Domu Dziennego Pobytu w  Zielonej Górze. Działalność instytucji wsparcia w środowisku lokalnym – wizytowanie Centrum Usług Opiekuńczych w Zielonej Górze. Dom Samotnej Matki przy Komitecie Ochrony Praw Dziecka – wizytowanie placówki. Organizacja procesu opieki i wychowania w szkole.

Metody kształcenia

Wykłady – wykład prowadzony metodą podającą z elementami dyskusji z prezentacją slajdów i prezentacją multimedialną.    

Ćwiczenia – dyskusja, praca w małych grupach, praca z materiałem źródłowym, prezentacja problematyki przez studentów.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady

Zaliczenie wykładów jest aktywne uczestnictwo w zajęciach oraz test obejmujący problematykę wykładów i ćwiczeń.

Ćwiczenia

Kolokwium z treści zrealizowanych na ćwiczeniach z progami punktowymi. Warunkiem oceny pozytywnej jest uzyskanie 60% pozytywnych odpowiedzi.

Ocena końcowa

Średnia ocen uzyskanych z wykładów oraz ćwiczeń.

Literatura podstawowa

1. Aktualne akty prawne dotyczące placówek opiekuńczo-wychowawczych w systemie Edukacji Narodowej oraz Pomocy Społecznej.
2. Badora S., Marzec D., red., System opieki kompensacyjnej w Zjednoczonej Europie, Kraków 2002.
3. Brągiel J., Badora S., red., Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, Opole 2005.
4. Dąbrowski Z., red., Węzłowe problemy opieki i wychowania w domu dziecka, Olsztyn 1997.
5. Gajewska G., Pedagogika opiekuńcza. Elementy metodyki, Zielona Góra 2009.
6. Kamińska U., Wychowawcza i edukacyjna rola domu dziecka w Polsce, Warszawa 2010.
7. Kolankiewicz M., red., Zagrożone dzieciństwo: rodzinne i instytucjonalne formy opieki, Warszawa 1998.
8. Każdorazowo uaktualniana, ustalana i przekazywana przez prowadzącego.

Literatura uzupełniająca

1. Andrzejewski M., Domy na piasku: domy dziecka – od opieki nad dzieckiem do wsparcia rodziny, Poznań 2007.
2. Biedroń M., Prokosz M., red., Teoretyczne i praktyczne aspekty współczesnej pedagogiki opiekuńczej, Toruń 2001.
3. Borowski R. Wysocki D., Placówki opiekuńczo-wychowawcze, Płock 2001.
4. Heine M., Gajewska G., red., Sieroctwo społeczne i jego kompensacja, Zielona Góra 1999.
5. Kamińska U., Zranione dzieciństwo: wychowankowie domu dziecka mówią, Katowice 2000
6. Kelm A., Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, Warszawa 2000
7. Łopatkowa M., Samotność dziecka, Warszawa, 1983.
8. Maciaszkowa J., Z teorii i praktyki pedagogiki opiekuńczej, Warszawa 1991.
9. Węgierski Z., Opieka nad dzieckiem osieroconym: teoria i praktyka, Toruń 2006.
10. Każdorazowo uaktualniana, ustalana i przekazywana przez prowadzącego.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Jarosław Wagner (ostatnia modyfikacja: 09-04-2018 16:48)