SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Animowane formy filmowe - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Animowane formy filmowe
Kod przedmiotu 03.4-WA-SWP-1-Aniforfil-S23
Wydział Wydział Artystyczny
Kierunek Sztuki wizualne
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów pierwszego stopnia z tyt. licencjata
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2023/2024
Informacje o przedmiocie
Semestr 3
Liczba punktów ECTS do zdobycia 3
Typ przedmiotu obieralny
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • mgr Łukasz Urbanowski
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Ćwiczenia 45 3 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Głównym celem jest nabycie niezbędnych umiejętności, pozwalających zrealizować autorską formę animowaną, dowolną techniką. Dzieło minimum minutowe, udźwiękowione, na podstawie własnego scenariusza. Proste, mające klarowną, logiczną narrację, gdzie stosujemy wprowadzenie, rozwinięcie, zakończenie, a wszystko spinamy klamrą napisów początkowych i końcowych. Poznajemy i wykorzystujemy najistotniejsze elementy języka filmowego. Osiągamy cel poprzez pokonanie wszystkich etapów realizacji filmu animowanego, takich jak preprodukcja, produkcja ( okres zdjęciowy ), postprodukcja.

Wymagania wstępne

Determinacja by uczestniczyć w zajęciach.

Zakres tematyczny

Zasady animacji. Badanie natury poprzez obserwację. Ożywienie plamy, kreski, obiektu, materiałów sypkich, cieczy, papieru, fotografii, światła. Eksperyment. Nauka obsługi oprogramowania w zakresie podstawowym. Poznawanie języka filmowego. Podstawy reżyserii, sztuki operatorskiej, montażu. Waga, rola warstwy dźwiękowej - muzyki, efektu dźwiękowego w budowaniu wypowiedzi filmowej. Nowoczesne techniki realizatorskie. Prawo autorskie.

Metody kształcenia

Tworzenie filmu jest trudne, stąd zajęcia prowadzę dwutorowo: Realizujemy film i jednocześnie zdobywamy wiedzę by realizacja postępowała sprawnie. Jako prowadzący przyjmuję postawę właściwą producentowi filmowemu, którego rolą jest doprowadzenie do realizacji dobrego filmu poprzez pomoc twórcy w dojściu do celu. Kluczowe jest tu wskazanie na jakich obszarach się skoncentrować, z czego zrezygnować i argumentować powyższe w sposób przekonuwujący, efektywny. Katalizuję tok produkcji poprzez określanie i kontrolę czasu dla wykonania danych czynności. Wszystkie zajęcia są niepowtarzalne, modyfikowane na bieżąco, elastycznie dostosowywane do poziomu wiedzy studenta, obecności uczestników czy osobowości i stanu psychofizycznego studentów w danych dniach. Elastyczność, improwizacja jest tu kluczową i konieczną metodą, oddaje specyfikę procesów tworzenia dzieł filmowych, które z natury - w granicach scenariusza - są dynamiczne, nieprzewidywalne, są stanem ciągłych poszukiwań, ewolucji. Opieramy się na umiejętnym zarządzaniu własnym czasem, gdzie twórca, student każdego dnia dostosowuje się do własnych postępów lub ich braku, tu pod okiem i ze wsparciem prowadzącego. Od początku mieszamy techniki klasyczne z cyfrowymi. Realizację dzielimy na trzy zasadnicze etapy: 1. Preprodukcja - pomysły, scenariusz, przygotowanie narzędzi, przeprowadzanie testów, selekcje, wybory; 2. Produkcja właściwa - w filmie to okres zdjęciowy, w naszym animowanie; 3. Postprodukcja - składanie warstw, montaż, udźwiekawianie, rendering, przygotowanie materiałów emisyjnych. W ramach przedmiotu, dwa ostatnie etapy przenikają się w szczególności.

----------------------------------------

1. Początek semestru to okres poznania studentów, ich twórczości, potencjału, osobistych doświadczeń i umiejętności, otwarcie ich, zdobywanie zaufania i moje dostosowanie się do poziomu jaki reprezentują jako grupa. To istotne z powodu faktu, że wszyscy cel mają jednakowy - film końcowosemestralny, a dochodzić będą do niego różnymi, indywidualnymi drogami. Zaczynam od przedstawienia celu głównego, omówienia wyzwania, oczekiwań i zarysowania drogi jaką pokonamy w toku semestru oraz jakie potencjalnie ćwiczenia dodatkowe będziemy realizować, ich dobór będzie uzależniony od posiadanych umiejętności grupy. Przykładowo, jeżeli studenci mają problemy z budowaniem obrazu z uwzględnieniem perspektywy to akcentuję ten obszar, analogicznie z innymi. Następnie przedstawiam literaturę oraz wskazuję kluczowe lub kluczową pozycję.

Ćwiczenie1. W tym etapie pojawia się pierwsze ćwiczenie - animacja pięcioma technikami wybranego przedmiotu. Szybko aktywizuje studentów, daje mi szeroką wiedzę o ich potencjałach i szybkości przyswajania wiedzy. Ćwiczenie jest złożone, ponieważ wymaga zastosowania technik klasycznych, stworzenia odrębnych pięciu warstw animowanych (fotografia, rotoskopia, rysunek, malarstwo, materiał sypki ), a następnie połączenie tych warstw w kadr, zapętlenie do kilku sekund w programie do kompozycji oraz eksport materiału emisyjnego. Do przyswojenia jest największa dawka wiedzy, poznawanie narzędzi, możliwości, zetknięcie się z ruchem, skonfrontowanie oczekiwań co do czasu realizacji z rzeczywistością. Czas realizacji wstępnie określam na 2-3 miesiące, może się przedłużyć.

Ćwiczenie2. Często się pojawiające, animujemy warstwy w programie After effect, celem uzyskania naturalistycznego odwzorowania zmian w perspektywie - zjawisko paralaxy. Kilka sekund, pierwsze udźwiękowienie. Na realizację studenci mają około 1-2 tygodnie. Czas na realizowanie ćwiczeń się skraca, zwiększanie tempa realizacji przyspiesza nabierania biegłości w korzystaniu z narzędzi. 

Ćwiczenie3. (cały semestr) . Wprawki, jest ich kilka, czasem kilkanaście. Mogą przybrać formę tzw. tygodniówek, to znaczy, że każdy tydzień semestru zwieńczony powinien być wprawką. Jest to  animacja klasyczna, rysunkowa, przestrzenna rejestrowana za pomocą osobistych kamer w smartfonach. Mają od kilkunastu do kilkudziesięciu klatek każda, bez górnych ograniczeń, na dowolny temat. Korzystamy z oprogramowania Stop Motion Studio lub analogicznego, następnie obraz eksportujemy do programu do kompozycji, stabilizujemy obraz a następnie eksportujemy do pliku wideo. Analogicznym czynnościom podlegają wszystkie wprawki. Ilość wprawek zależy od postępów grupy, jeśli uznaję, że trzeba zwiększyć intensywność pracy zwiększam ilość wprawek. Kieruję się tu obserwacją zainteresowań studentów. Niektórzy wolą klasyczne rysowanie i animowanie, inni cyfrowy motion design, tu względy mają kwestie czysto indywidualne. Jeden z celów wprawek jest podtrzymywanie wiedzy uzyskanej wraz z ćwiczeniem pierwszym a dotyczącej metod komponowania i przetwarzania ruchomego obrazu. Omawiam na co zwracać uwagę, na czym się skoncentrować, czego unikać. Wprawki robimy przez cały semest, ponieważ oprócz funkcji utrwalającej wiedzę, mogą to być elementy finalnego dzieła - filmu. Od scenariuszy będzie zależeć jak ważną rolę będą odgrywać dla poszczególnych studentów.

-------------------------------------

2. Przystępujemy do realizacji  filmu. Okres preprodukcji. Akcentuję rolę pracy z tekstem i przewagi nad słowem mówionym, jego funkcje i znaczenie w produkcji filmu. Następnie student notuje historie, zamienia je w scenariusz". Cudzysłów oznacza, że tekst nie musi spełniać wszystkich formalnych wymagań scenariusza filmowego ale powinien zawierać jego najważniejsze cechy, m.in. pisanie w czasie teraźniejszym, podziała na sceny czy opisywanie tylko tego co widać i słychać na ekranie. Wszystkie scenariusze omawiam na forum grupy, dokonujemy analizy tekstu, dyskutujemy, ewentualnie modyfikujemy stylistykę - o ile jest to konieczne, celem poprawienia czytelności pomysłu, idei, będącej punktem wyjścia. Akcentuję by stosowań jak najprostsze rozwiązania, zrozumiałe metafory, symbolikę, etc. Studenci kształtują swoje teksty i kształtuje się wyobrażenie przyszłego filmu. Po zaakceptowaniu scenariusza, student rozpoczyna projektowanie postaci, bohaterów, tworzy scenografię. wszelkie elementy filmu, równolegle uczony jest podstaw języka filmowego co wpływa decydująco na ten etap prac. Omawiam sposoby, metody, techniki osiągnięcia założeń. Studenci wdrożeni w realizacje ćwiczeń, łatwiej przyswajają nowe pojęcia, definicje, analogie. Plastykę przyszłego filmu jest dowolna, wkraczam gdy widzę, że wybory mogą zagrozić skutecznemu doprowadzeniu realizacji do końca. Forma pełni rolę służebną wobec treści. Studenci nie są zobligowani do realizacji pierwotnie zaakceptowanego scenariusza, mogą zastąpić go nowym lub modyfikować w porozumieniu z prowadzącym. W tym etapie istotne jest nabycie umiejętności analizy własnego tekstu, refleksji, autokorygowania się, doświadczenie przechodzenia z pozycji twórcy, reżysera, scenarzysty na pozycje widza, odbiorcy treści. Czas poświęcony na ten etap nie jest ściśle określony, względy indywidualne odgrywają decydującą rolę.

-------------------------------------

3. Etapy produkcji właściwej tak zwany okres zdjęciowy, w naszym wypadku jest to etap animowania ( tworzenia ujęć na podstawie omówionych tekstów ) i okres postprodukcji ( łączenia składania warstw, montażu, udźwiękowienia, przygotowania filmu do przekazania prowadzącemu ), są ze sobą scalone. Student będąc w toku realizacji ćwiczeń mogą, chociażby wprawki przekształcać w konkretne ujęcia.

Ćwiczenie4. Realizacja animatika. To forma animowanego storyboardu ( przykład sceny: https://www.youtube.com/watch?v=-g3cyErRxbQ  i jej rozwinięcie live-action:  https://www.youtube.com/watch?v=4ENfIYFnni0 ). Za pomocą prosto animowanych rysunków, szkiców, pierwszych projektów zaczynamy budować historię. W wypadku tak filmu animowanego, jak i fabularnego, zwłaszcza w kinie akcji, animatik jest częścią, w zdecydowanej przewadze okresu preprodukcji. Zanim wejdzie się na plan zdjęciowy, na bazie animatików sprawdza się m.in. dynamikę narracji w danych scenach, inscenizację, kwestie montażowe, dialogowe, wysyła się sygnał kompozytorowi muzyki, reżyserom dźwięku czy buduje plan działania jak zapotrzebowanie sprzętowe na dane dni zdjęciowe, kwestie lokalizacji czy analizy pod kątem technik, metod dojścia do danego rezultatu. Chociażby, przykładowo jakie elementy scenograficzne budować, a które kreować cyfrowo, postprocesowo. Na te jak i wiele innych pytań odpowiada animatik, powstaje on pod pełną kontrolą reżysera i producentów. W naszym wypadku animatik jest najważniejszym etapem, ponieważ tu pierwszy raz student montuje ujęcia i wprowadza dźwięk. Styka się z magią manipulowania czasem. Konfrontuje swoje pierwotne wyobrażenie scen filmu, z czasem filmowym, który buduje montując. Doświadcza wszystkiego osobiście, poznaje znaczenie kompozycji otwartych, zamkniętych, obszaru pozakadrowego, znaczenia pozakadrowych efektów dźwiękowych i wielu innych elementów. chociażby, że granica między abstraktem a realizmem w filmie jest płynna, na wszystkie składowe obrazu, wpływ ma warstwa dźwiękowa a cisza też jest jej częścią. Animatik to właściwy film, tylko w uproszczonej wersji, rodzaj brudnopisu animowanego. Animatik pokazuje nam gdzie nie ma potrzeby animować. Tu również łączymy techniki tradycyjne z cyfrowymi ale w przeciwieństwie do ćwiczenia 1 ( 5 technik ) służyć to ma już narracji i mieć uzasadnienie. Skupiamy się na spójności i klarowności opowiadania. Wskazane by plastyka w obrębie dzieła, była maksymalnie zróżnicowana.

------------------------------------------

Ćwiczenie zaliczeniowe, końcowosemestralne - film

Finalne dzieło ewoluuje z animatika, to w animatiku wszystko co najistotniejsze zostało wyjaśnione. Wszystkie lub większość dylematów reżyserskich zostało rozwianych, montażowe pomysły sprawdzone. Często finalna realizacja ma wciąż charakter notatki filmowej - brudnopisową, animatikową. Ważne by doanimować w niezbędnym zakresie, czy uzupełnić dźwięk we wszystkich obszarach potrzebnych dla zrozumienia toku narracji, postawić kropkę i zrealizować tym samym artefakt. Po otrzymaniu zaliczenia, student pozostaje sam na sam z dziełem, dylematami i przed wyborem, czy pracować nad filmem dalej. Często jest to wstęp do dalszych prac.https://www.animation-festivals.com/

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie dwuetapowe. Pierwszy to dostarczenie wszystkich ćwiczeń praktycznych. Po akceptacji ćwiczeń następuje drugi etap przedstawienie filmu końcowosemestralnego na podstawie własnego scenariusza.

Literatura podstawowa

  1. Karel Reich „Technika montażu filmowego” Wydawnictwo Wojciech Marzec 2015
  2. Paul Wells „Animacja” , PWN 2009
  3. Lidia Zonn, „Wokół montażu” , PWSFTviT 2012
  4. Blain Brown, „Światło w filmie” Wydawnictwo Wojciech Marzec 2009
  5. Dawid Lewis Yewdall, „Dźwięk w filmie. Teoria i praktyka”, Wydawnictwo Wojciech Marzec 2011
  6. Witold Szymczyk, „ Inscenizacja filmowa. Podręcznik reżyserii”, PWSFTViT 2012
  7. Joseph Mascelli, „5 tajników warsztatu filmowego” , Wydawnictwo Wojciech Marzec 2007
  8. Zasoby internetu

Literatura uzupełniająca

  1. Gurney James, „Color and Light, 2: A Guide for the Realist Painter”, Andrew & Mcmeet 2010
  2. Redakcja: Jerry Beck „Sztuka animacji. Od ołówka do piksela. Historia filmu animowanego”, Arkady 2006
  3. Mariusz Frukacz, „24 klatki na sekunde. Rozmowy o animacji”, Lokator 2010

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr hab. Helena Kardasz, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 10-05-2023 10:49)