Przekazanie wiedzy z zakresu fizjologii człowieka w sposób zintegrowany. Zaznajomienie studenta z fizjologią układów: nerwowego, mięśniowego, krążenia, oddechowego, hormonalnego, pokarmowego, płciowego, z fizjologią ciąży i porodu. Zaznajomienie z podstawami metabolizmu, narządów zmysłów, fizjologią krwi i homeostazą ustroju. Zapoznanie studenta z różnymi technikami badawczymi od najprostszych, jak np. identyfikacja grup krwi, ilość zużywanego tlenu, częstość skurczów serca, aktywność elektryczna pracy serca (EKG) do bardziej złożonych, jak badanie spiroergometryczne (CPET) ze szczególnym uwzględnieniem ich praktycznego zastosowania.
Wymagania wstępne
Wiedza z zakresu anatomii, biochemii i histologii.
Zakres tematyczny
Wykłady
I. Homeostaza ustroju, regulacja procesów wewnętrznych.
II. Układ nerwowy
Ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy, fizjologiczne znaczenie poszczególnych ośrodków. autonomiczny Układ nerwowy. Czynności czuciowe; dotyk, temperatura, równowaga, czucie głębokie. Czynności ruchowe, odruchy, sterowanie ruchami dowolnymi. Narządy zmysłów.
Mechanizm skurczu mięśniowego – teoria Huxleya, siła mięśniowa i czynniki ją determinujące. Rodzaje skurczów mięśniowych i fizjologiczna reakcja na skurcze mięśniowe o różnej charakterystyce.
IV. Fizjologia krwi
Właściwości fizyczne i chemiczne krwi, krwinki czerwone. Erytropoeza, metabolizm żelaza i hemoliza. Krwinki białe, procesy zapalne, alergia. Płytki krwi, hemostaza ogólna i miejscowa.
V. Fizjologia serca i układu krążenia
Fizjologia kardiomiocytów; potencjał spoczynkowy i potencjał czynnościowy. Cechy mięśnia sercowego. Układ bodźco-przewodzący serca. Elektrokardiografia - aktywność elektryczna pracy serca (EKG). Skurcz mięśnia sercowego i cykl sercowy Regulacja czynności serca. Układ naczyniowy. Przepływ krwi w tętnicach. Krążenie duże i płucne.
VI. Fizjologia układu oddechowego
Mechanika i regulacja oddychania. Model Dondersa, rola jamy opłucnej. Spirometria. Oddychanie a wysiłek fizyczny. Oddychanie w warunkach hipoksji; adaptacja do dużych wysokości.
VII. Przemiana materii. Bilans energetyczny, podstawowa, spoczynkowa i całkowita przemiana energii. Kalorymetria pośrednia i bezpośrednia.
VIII. Wysiłek fizyczny i jego znaczenie dla wydolności organizmu.
IX. Termoregulacja.
X. Fizjologia starzenia się. Teorie starzenia się ustroju. Zmiany fizjologiczne zachodzące na poziomie poszczególnych układów. Działania spowalniające zmniejszającej się wraz z wiekiem rezerwy funkcjonalnej poszczególnych układów.
Ćwiczenia
Fizjologia komórki i homeostaza organizmu: procesy komórkowe i jej budowa, kompartmenty płynowe, transport do komórki i z komórki, oddychanie komórkowe, odbiór i transmisja sygnałów, zjawiska ruchowe, fazy cyklu komórkowego. Śmierć komórek: apoptoza, autofagia, katastrofa mitotyczna, nekroza. Sprzężenie zwrotne dodatnie i ujemne. Filmy z procesów komórkowych.
Fizjologia krwi: Osmoza i toniczność. Skład i funkcje krwi, białka osocza i ich funkcje, elementy morfotyczne krwi, hemoglobina – budowa, rodzaje i właściwości, krzywa dysocjacji hemoglobiny, grupy krwi, hemostaza, kaskada i układ krzepnięcia i fibrynoliza. Zmiany hematologiczne w ciąży fizjologicznej.
Oznaczanie grup krwi oraz czasu krzepnięcia i krwawienia. Oznaczanie szybkości opadania krwinek. Analiza wyników laboratoryjnych pacjentów: morfologia, układ krzepnięcia.
Fizjologia układu sercowo-naczyniowego. Układ bodźcoprzewodzący serca, geneza potencjału czynnościowego w kardiomiocytach, elektrokardiografia (EKG), hemodynamiczny cykl pracy serca, unerwienie serca, mechanizmy regulujące ciśnienie krwi, mikrokrążenie. Zmiany w układzie krążenia w ciąży fizjologicznej.
Badanie wpływu różnych czynników na pracę serca. Rejestracja EKG, pomiar ciśnienia krwi, saturacji, osłuchiwanie tonów serca.
Fizjologia układu oddechowego. Anatomia czynnościowa układu oddechowego, mechanika oddychania, opory w układzie oddechowym, objętości i pojemności płuc, regulacja oddychania. Testy czynnościowe płuc. Zmiany w układzie oddechowym w ciąży fizjologicznej. Badanie regulacji rytmu oddechowego, pomiary czynnościowe układu oddechowego (spirometria). Reakcja układu krążenia i oddechowego na hiperwentylację dowolną i bezdech.
Fizjologia hormonów i rozrodu. Wpływ hormonów na równowagę homeostatyczną ustroju. Rodzaje hormonów, mechanizmy regulacji wydzielania i działania hormonów, oś podwzgórze-przysadka-gruczoł docelowy, działanie hormonów poszczególnych gruczołów dokrewnych człowieka. Hormonalna regulacja funkcji rozrodczych, regulacja wydzielania i mechanizm działania hormonów płciowych, cykl miesiączkowy.
Analiza przypadków klinicznych związanych z funkcją hormonów w organizmie człowieka. Badanie glikemii.
Fizjologia układu nerwowego i mięśniowego. Budowa układu nerwowego, budowa komórki nerwowej, elektrofizjologia neuronu, geneza potencjału spoczynkowego i czynnościowego, definicje pojęć: potencjał progowy, bodziec, pobudliwość, pobudzenie, impuls nerwowy; przewodnictwo nerwowe. Bariera krew-mózg. Odruchy i ich podział, odruchy rdzeniowe, łuk odruchowy. Synapsy i przekazywanie impulsu przez synapsy. Fizjologia zmysłów.
Badanie odruchów u człowieka. Siła mięśniowa człowieka i jej ocena – dynamometria.
Ocena ostrości wzroku, plamka ślepa. Badanie czasu reakcji świadomej metodą Pierrone’a. Ocena zmysłu równowagi i wpływu różnych ośrodków na jej utrzymanie.
Fizjologia układu wydalniczego. Nefron jako podstawowa jednostka funkcjonalna nerek, mechanizm powstawania moczu pierwotnego i ostatecznego, filtracja kłębuszkowa, autoregulacja przepływu krwi w nerce, zagęszczanie i rozcieńczanie moczu. Mikcja. Równowaga wodno-elektrolitowa.
Metody badania diurezy u człowieka, analiza przypadków klinicznych i wyników laboratoryjnych.
Fizjologia układu pokarmowego. Motoryka przewodu pokarmowego. Czynności wydzielnicze gruczołów trawiennych. Trawienie, wchłanianie i defekacja. Czynności wątroby, pęcherzyka żółciowego.
Analiza przypadków klinicznych i wyników laboratoryjnych pacjentów.
Fizjologia rozrodu, porodu, połogu i noworodka. Stany przejściowe noworodka. Wpływ skurczy porodowych na układ krążenia i oddychania, warunki Valsalvy.
Samokształcenie -praca pisemna - Fizjologia noworodka – stany przejściowe. Gdzie się kończy fizjologia, a zaczyna patologia?
Metody kształcenia
Wykład konserwatoryjny, laboratorium, dyskusja, praca pisemna
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Aby uzyskać wymagane efekty kształcenia student musi uzyskać ocenę pozytywną z laboratorium oraz egzaminu.
Ocena końcowa z laboratorium będzie średnią arytmetyczną 5 ocen (w skali 2,0 - 5,0):
Ocena z przygotowania do zajęć (odpowiedź ustna, wejściówka)
Ocena z aktywności na zajęciach
Ocena z referatu
Ocena z kolokwium 1
Ocena z kolokwium 2
Każda ocena z pkt. 1 będzie wystawiona ze średniej arytmetycznej z ocen cząstkowych z danej formy sprawdzania wiedzy lub aktywności.
Skala ocen ze średniej jest następująca:
>= 3,25 - dostateczny plus (3,5)
>= 3,75 - dobry (4,0)
>= 4,25- dobry plus (4,5)
>= 4,75 - bardzo dobry (5,0).
4. Student musi uzyskać minimum 60% maksymalnej liczby punktów podczas kolokwium lub wejściówki, aby uzyskać zaliczenie. Skala ocen jest następująca:
Poniżej 60% - niedostateczny (2,0)
60% - 66% - dostateczny (3,0)
66,5% – 74,5% - dostateczny plus (3,5)
75% – 84% - dobry (4,0)
84,5% – 91,5% - dobry plus (4,5)
92% – 100% - bardzo dobry (5,0)
5. Do zdania egzaminu student musi uzyskać minimum 60% maksymalnej liczby punktów podczas egzaminu. Skala ocen jest identyczna jak podana w p4.
Literatura podstawowa
Literatura podstawowa
Traczyk WZ. Trzebski A. Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej. Wyd. Lekarskie PZWL 2015.
Literatura uzupełniająca
Konturek SJ. Fizjologia człowieka; Podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. Elsevier Urban & Partner Wrocław 2013.
Straburzyńska-Migaj E. Testy spiroergometryczne w praktyce klinicznej. Wyd. lekarskie PZWL Warszawa 2010.
Czasopisma i e-booki dostępne w Bibliotece Uniwersyteckiej UZ (bazy danych w układzie alfabetycznym) http://www.bu.uz.zgora.pl/
Uwagi
Zmodyfikowane przez (ostatnia modyfikacja: 25-09-2023 10:52)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.
