Wyposażenie słuchaczy w wiedzę teoretyczną na temat ram prawnych bezpieczeństwa energetycznego we współczesnym świecie ze szczególnym uwzględnieniem globalizacji tego zagadnienia.
Zaprezentowanie słuchaczom najważniejszych wyzwań i problemów w obszarze energetyki na świecie, włączając w to kwestie pozyskiwania nowych źródeł energii nie tylko na Ziemi, ale także w przestrzeni kosmicznej oraz regulacji prawnych tej działalności
wyposażenie słuchacza w wiedzę teoretyczną z zakresu prawa Unii Europejskiej dotyczącego bezpieczeństwa energetycznego
zapoznanie słuchacza z aktami prawa pierwotnego i wtórnego Unii Europejskiej dotyczącego bezpieczeństwa energetycznego
uświadomienie słuchaczowi możliwości ograniczania swobód unijnych z uwagi na bezpieczeństwo energetyczne
wyjaśnienie słuchaczowi mechanizmów prawnych zewnętrznej polityki bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej
określenie zakresu pojęcia bezpieczeństwa energetycznego w kontekście ustawy zasadniczej
zapoznanie słuchacza z elementami bezpieczeństwa energetycznego państwa
zapoznanie słuchacza z polityką energetyczną RP
omówienie relacji RP z państwami dysponującymi złożami surowców energetycznych
przedstawienie sposobów dywersyfikacji wertykalnej źródeł energii i paliw
demonstracja polityki energetycznej RP wobec światowych kryzysów gospodarczych.
Umiejętności:
Wykształcenie w słuchaczach umiejętności dokonywania charakterystyki i oceny prawnych instrumentów współpracy i konkurencji w obszarze energetyki rozumianej globalnie.
wykształcenie w słuchaczach umiejętności charakteryzowania prawa Unii Europejskiej z zakresu bezpieczeństwa energetycznego
wykształcenie w słuchaczach umiejętności odróżniania aktów prawnych Unii Europejskiej z zakresu bezpieczeństwa energetycznego i ich miejsca w hierarchii źródeł prawa Unii Europejskiej oraz krajowego
wykształcenie w słuchaczach umiejętności ewaluacji problemów prawnych w Unii Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa energetycznego i ich implikacji dla funkcjonowania podmiotów krajowych,
wykształcenie w słuchaczach umiejętności charakteryzowania pojęcia bezpieczeństwa energetycznego w kontekście ustawy zasadniczej
wykształcenie w słuchaczach umiejętności odróżniania elementami bezpieczeństwa energetycznego państwa
wykształcenie w słuchaczach umiejętności ewaluacji aktualnej polityki energetycznej RP
wykształcenie w słuchaczach umiejętności rozwiązywania problemów prawnych z zakresu relacji RP z państwami dysponującymi złożami surowców energetycznych,
określenie najważniejszych zasad i procedur dotyczących dywersyfikacji wertykalnej źródeł energii i paliw
scharakteryzowanie polityki energetycznej RP wobec światowych kryzysów gospodarczych
Kompetencje społeczne:
Wykształcenie w słuchaczach dzięki dyskusjom w trakcie zajęć umiejętności dokonywania konstruktywnej oceny reżimu prawnego i stanu bezpieczeństwa energetycznego w wymiarze światowym.
wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu prawa Unii Europejskiej dotyczącego bezpieczeństwa energetycznego
wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania odpowiednio wysokiego standardu wiedzy specjalistycznej z zakresu konstytucyjnych i administracyjnoprawnych zasad bezpieczeństwa energetycznego RP
wykształcenie w słuchaczach przekonania o konieczności utrzymania relacji między międzynarodowymi i krajowymi specjalistami z zakresu bezpieczeństwa energetycznego.
Wymagania wstępne
brak
Zakres tematyczny
1. Aspekty prawne międzynarodowego bezpieczeństwa energetycznego ziemi i przestrzeni kosmicznej
Przedmiot obejmuje prawne zagadnienia bezpieczeństwa energetycznego w wymiarze globalnym, z uwzględnieniem kompleksowej prezentacji wyzwań i problemów w tym obszarze. Analiza dotyczy relacji prawnych i dwu oraz wielostronnych zobowiązań wybranych państw i regionów o zróżnicowanych potencjałach i interesach w obszarze energetyki oraz aspektów prawnych problematyki pozyskiwania nowych źródeł energii nie tylko na Ziemi, ale także w przestrzeni kosmicznej. Prawne i instytucjonalne aspekty międzynarodowej współpracy w zakresie bezpieczeństwa energetycznego.
2. Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w Unii Europejskiej
Proces kształtowania polityki energetycznej UE. Bezpieczeństwo energetyczne w świetle prawa pierwotnego i pochodnego UE. Bezpieczeństwo energetyczne UE a ograniczenia swobód rynku wewnętrznego. Środki realizacji polityki UE w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Zewnętrzna polityka energetyczna UE.
3. Konstytucyjne i administracyjne uwarunkowania bezpieczeństwa energetycznego RP
Pojęcie bezpieczeństwa w polskim systemie prawnym.
Istota bezpieczeństwa energetycznego.
Elementy bezpieczeństwa energetycznego państwa: wyszkolenie armii, zapewnienie ochrony środowiska naturalnego, prawidłowo funkcjonująca gospodarka państwa, ochrona interesów obywateli.
Polityka energetyczna RP.
Relacje RP z państwami dysponują̨ złożami surowców energetycznych.
Dywersyfikacja wertykalna źródeł energii i paliw.
Wprowadzanie nowych technologii, alternatywnych dla energetyki konwencjonalnej i jądrowej.
Polityka energetyczna a poprawa kondycji środowiska naturalnego.
Energetyka RP wobec światowych kryzysów gospodarczych.
Metody kształcenia
Wykład problemowy z prezentacjami multimedialnymi, praca własna z zalecaną literaturą, projekty polegające na analizie aktów prawnych i stanów faktycznych.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Zaliczenie na ocenę w formie pisemnej treści składających się na moduł (test po 5 pytań z każdego z przedmiotów składowych oraz rozwiązanie jednego problemu prawnego):
Aspekty prawne międzynarodowego bezpieczeństwa energetycznego ziemi i przestrzeni kosmicznej I i II
Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w Unii Europejskiej
Konstytucyjne i administracyjne uwarunkowania bezpieczeństwa energetycznego RP
Literatura podstawowa
D. Azaria, Treaties on Transit of Energy via Pipelines and Countermeasures, Oxford 2015. Tekst częściowo dostępny na Google books.
Z. Lach (red.), Bezpieczeństwo energetyczne wyzwaniem współczesnego świata, Warszawa (AON) 2015.
T. Młynarski, Bezpieczeństwo energetyczne w pierwszej dekadzie XXI wieku, mozaika interesów i geostrategii, Kraków 2011.
Traktat Karty Energetycznej (The Energy Charter Treaty) i Protokół Karty Energetycznej 1994, tekst dostępny pod adresem: http://www.cire.pl/pliki/6/TRAKTE2.pdf
Marcin Nowacki, Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w UE, Wolters Kluwer 2010.
J. Osiejewicz, Stan nadzwyczajny w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego w Unii Europejskiej, w: J. Markiewicz-Stanny, P. Łukomski (red.), Stan nadzwyczajny. Analizy z perspektywy nauk politycznych i prawnych, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego 2015, s. 215-228.
Polska w Unii Europejskiej : gospodarka - energetyka – region (praca zbiorowa pod red. E. Jakubowskiego, W. Sługockiego), Warszawa 2015.
Pronińska K. M.: Bezpieczeństwo energetyczne w stosunkach UE-Rosja : geopolityka i ekonomia surowców energetycznych, Warszawa 2012.
Rewizorski M., Rosicki R., Ostant W.: Wybrane aspekty bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej, Warszawa 2013.
Polityka energetyczna Polski do 2025 roku, uchwała Rady Ministrów nr 4 stycznia 2005 Obwieszczenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 1 lipca 2005 r. w sprawie polityki energetycznej państwa do 2025 r. Monitor Polski z dnia 22 lipca 2005 r., nr 42, poz. 562.
Polityka energetyczna do 2030 roku, Ministerstwo Gospodarki, Załącznik do uchwały nr 202/2009 Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2009 r. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 10 listopada 2009 roku, Warszawa, 10 listopada 2009.
Krzysztof MUCHA, Konstytucyjne podstawy pojęcia bezpieczeństwa energetycznego, Zeszyty Naukowe Instytutu Administracji AJD w Częstochowie, 1(11)/2015, s. 99-112, http://dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080/Content/3060/2015_1_99.pdf.
M. Pawełczyk, Publicznoprawne obowiązki przedsiębiorstw energetycznych jako instrument zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w Polsce, Toruń 2013
Jankowska M.[i in.]: Prawo energetyczne : komentarz, Poznań 2012.
Literatura uzupełniająca
P. D. Farah, P. Rossi, Energy: Policy, Legal and Social-Economic Issues Under the Dimensions of Sustainability and Security, World Scientific Reference on Globalisation in Eurasia and the Pacific Rim, Imperial College Press (UK)&World Scientific Publishing, 2015, tekst dostępny pod adresem: http://ssrn.com/abstract=2695701
C. Kuziemko, M. F. Keating, A. Goldthau, The Global Energy Challenge. Environment, Development and Security, Palgrave 2016.
E. Cziomer (red.), Międzynarodowe bezpieczeństwo energetyczne w XXI wieku, Kraków 2008.
Pach-Gurgul A., Jednolity rynek energii elektrycznej w Unii Europejskiej w kontekście bezpieczeństwa energetycznego Polski, Warszawa 2012
Mickiewicz P., Sokołowska P. ( red. nauk.): Bezpieczeństwo energetyczne Europy Środkowej, Wydaw. Adam Marszałek, Toruń 2011.
Bezpieczeństwo energetyczne Polski w Unii Europejskiej - wizja czy rzeczywistość? (red. nauk. T. Z. Leszczyński ), Warszawa 2012.
Bogdanowicz P.: Interes publiczny w prawie energetycznym Unii Europejskiej, Warszawa 2012.
J. Ciapała, Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej, Szczecin 2009
Krzykowski M.: Zasada dostępu stron trzecich w prawie energetycznym Unii Europejskiej i Polski, Warszawa 2013.
Leszczyński T. Z.: Teoretyczny wymiar bezpieczeństwa energetycznego, Warszawa 2012.
S. Dębski, Ogólne i szczegółowe kryteria bezpieczeństwa państwa, [w:] Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa, red. S. Dębski, B. Górka-Winter, Warszawa 2003
Gradziuk, W. Lach, E. Posel-Cześnik, K. Sochacka, Co to jest bezpieczeństwo energetyczne państwa?, „Biuletyn PISM” 2002, nr 103
Motowidlak T.: Efekty wdrażania polityki energetycznej Unii Europejskiej w zakresie rynku energii elektrycznej. T. 1-3, Łódź 2010.
Rola energii we współczesnej gospodarce, (red. nauk. G. Wojtkowska-Łodej), Warszawa 2012.
Szafrański A.: Prawo energetyczne: wartości i instrumenty ich realizacji, Warszawa 2014.
Łada A.: Unia energetyczna z perspektywy Francji, Niemiec, Polski i Wielkiej Brytanii, Warszawa 2015.
Akty prawne:
Green Paper – Towards a European strategy for the security of energy supply
COM 2000 0769
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE Nr 994/2010 z 20 października 2010 r. w sprawie środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylenia dyrektywy Rady 2004/67/WE
Dyrektywa 2009/119/WE z dnia 14 września 2009 r. nakładająca na państwa członkowskie obowiązek utrzymywania minimalnych zapasów ropy naftowej lub produktów ropopochodnych (Dz.Urz.UE L265/9 z dnia 9.10.2009
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych (Dz.Urz.UE L 307 z dnia 28.10.2014)
Uwagi
Tematyka jest na bieżąco aktualizowana w przypadku wejścia w życie nowych regulacji prawnych.
Zmodyfikowane przez dr Joanna Osiejewicz (ostatnia modyfikacja: 17-04-2018 17:31)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.