Przedmiot ma za zadanie ukazanie w kontekście historycznym specyfiki położenia Polski jako kraju sąsiadującego z krajami członkami UE, krajami aspirującymi do niej i tych aspiracji niewyrażającymi; problemów sąsiedztwa, wzajemnych uprzedzeń i metod ich przełamywania, euroregionów, zwłaszcza na pograniczu polsko-niemieckim i polsko-czeskim.
Prerequisites
Brak.
Scope
1) Granice, pogranicza, transgraniczność, euroregiony – definicje i charakterystyka. 2) Specyfika polsko-niemieckiego pogranicza po II wojnie światowej. 3) Pogranicza etniczne – zderzenie kultur i świadomości narodowych. 4) Rodzaje współpracy przekraczającej granice państwowe. 5) Cele i podstawy prawne współpracy transgranicznej w Unii Europejskiej. 6) Prawo międzynarodowe i wewnętrzne a transgraniczność. 7) Międzynarodowa współpraca transgraniczna i międzyregionalna – przykład Polski i Niemiec. 8) Euroregiony w krajach Unii Europejskiej. 9) Euroregiony na granicach Polski. 10) Programy współpracy transgranicznej – wybrane zagadnienia. 11) Nadzór nad współpracą transgraniczną. 12) Gmina jako podmiot współpracy transgranicznej. 13) Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Patologia pograniczy. 14) Perspektywy współpracy transgranicznej w ramach Unii Europejskiej.
Teaching methods
Dyskusja, rozmowa nauczająca, praca pod kierunkiem
Learning outcomes and methods of theirs verification
Outcome description
Outcome symbols
Methods of verification
The class form
Assignment conditions
Recommended reading
Dołzbłasz S., Raczyk A., Współpraca transgraniczna w Polsce po akcesji do UE, Warszawa 2010.
Euroregiony: pierwszy krok do integracji europejskiej, red. W. Malendowski, M. Ratajczak, Wrocław 1998.
Osękowski C., Szczegóła H., Pogranicze polsko-niemieckie w okresie transformacji (1989-1997), Zielona Góra 1999.
Further reading
Ciok S., Pogranicze polsko-niemieckie – problemy współpracy transgranicznej, Wrocław 2000.
Ciok S., H. Dobrowolska-Kaniewska H., Polityka innowacyjna państwa a regionalny potencjał innowacyjny. Przykład Dolnego Śląska, Wrocław 2009.
Ciok S., Dołzbłasz S., Leśniak M., Raczyk A., Polska – Niemcy. Współpraca i konkurencja na pograniczu, Wrocław 2009.
Dumała H., Transnarodowe sieci terytorialne w Europie, Lublin 2012.
Etniczne odsłony pogranicza. Kwestie etniczne a pogranicze polsko-niemieckie, red. W. S. Burger, Szczecin 2001.
Euroregiony. Mosty do Europy bez granic, red. W. Malendowski, M. Szczepaniak, Warszawa 2000.
Euroregiony w nowym podziale terytorialnym Polski, Wrocław 1999.
Gołdyka L., Pogranicze polsko-niemieckie jako przestrzeń socjalizacji, Warszawa 2013.
Greta M., Euroregiony a integracja europejska. Wnioski dla Polski, Łódź 2003.
Kisilowska H., Malak E., Dwudziestolecie funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2010.
Malarski S., Prawne i administracyjne zagadnienia organizacji regionów oraz współpracy międzyregionalnej i transgranicznej, Opole 2000.
Osękowski C., Szczegóła H., Euroregiony na pograniczu polsko-niemieckim (1991-1997), Zielona Góra 1998.
Pogranicza etniczne w Europie. Harmonia i konflikty, red. K. Krzysztofek, A. Sadowski, Białystok 2001.
Pogranicze polsko-niemieckie po roku 2004: nowa jakość sąsiedztwa?, red. J. Jańczak, M. Musiał-Karg, Toruń 2009.
Polska i jej transgraniczne współdziałanie z sąsiadami, materiały konferencyjne, red. A. Stasiak, K. Miros, Warszawa 1995.
Regiony przygraniczne w warunkach zewnętrznych granic Unii Europejskiej, red. J. Sikorski, Białystok 2005.
Transgraniczność w perspektywie socjologicznej – kontynuacje i wyzwania, t. 1-2, red. J. Leszkowicz-Baczyński, Zielona Góra 2001.
Transgraniczność w perspektywie socjologicznej – nowe pogranicza?, red. Ż. Leszkowicz-Baczyńska, Zielona Góra 2006.
Trosiak C., Procesy kształtujące polsko-niemieckie pogranicze po II wojnie światowej, Poznań 1999.
Współpraca euroregionalna w latach 1994-2004, oprac. E. Czapka, Zielona Góra 2005.