1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2019/2020
4. Praca socjalna - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Pedagogika specjalna

Wygeneruj PDF dla tej strony

Pedagogika specjalna - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Poznanie przez studentów wieloaspektowej problematyki niepełnosprawności: ujęcie biologiczno-pedagogiczno-psychologiczno-socjologiczne. Poznanie wspólnych i swoistych cech osób doświadczających  poszczególnych rodzajów niepełnosprawności oraz zasad edukacji i rehabilitacji oraz wsparcia społecznego osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Poznanie uwarunkowań i form integracji społecznej i edukacyjnej oraz zawodowej osób z niepełnosprawnością.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Od studenta oczekuje się podstawowej wiedzy pedagogicznej, psychologicznej i socjologicznej.

Zakres tematyczny

WYKŁADY:
Pedagogika specjalna jako nauka: miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk, rozwój, przedmiot zainteresowań, cel i zadania, działy, podstawowe pojęci.;
Paradygmaty współczesnej pedagogiki specjalnej.
Psychospołeczna sytuacja dzieci z niepełnosprawnością - stadialność procesu adaptacji dziecka do niepełnosprawności. 
Problemy rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym – fazy procesu przystosowania rodziców do niepełnosprawności dziecka. 
Zasady i kierunki pomocy pedagogiczno-terapeutycznej udzielanej dzieciom  z niepełnosprawnością oraz ich rodzinom.
Metody pracy z osobami z niepełnosprawnością – przegląd 
Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnością.
Wsparcie instytucjonalne i społeczne osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. 

ĆWICZENIA:

Polityka społeczna wobec osób z niepełnosprawnością w Polsce (polityka społeczna jako narzędzie ochrony statusu oraz wspomagania integracji i normalizacji społecznej osób z ograniczeniem sprawności, lokalna polityka społeczna na rzewcz obywateli z niepełnosprawnością).
Specyfika rozwoju, proces rehabilitacji i edukacji dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.
Dzieci z wadą wzroku - specyfika procesów orientacyjno-poznawczych, emocjonalno-motywacyjnych, funkcjonowania społecznego; zasady rehabilitacji, formy edukacji.
Dzieci z wadą słuchu – charakterystyka rozwoju, procesu rehabilitacji oraz form edukacji.
Dzieci przewlekle chore w środowisku rodzinnym, edukacyjnym oraz w placówce leczniczej (w szpitalu, sanatorium): charakterystyka wybranych chorób przewlekłych i ich konsekwencji dla psychospołecznego funkcjonowania dziecka, zasady oddziaływań opiekuńczo-wychowawczych.
Dzieci z niepełnosprawnością ruchową: charakterystyka wybranych dysfunkcji narządu ruchu oraz ich wpływu na rozwój i proces edukacji dziecka, możliwości i zasady rehabilitacji.
Dorosłość osób z niepełnosprawnością (seksualność, aktywność zawodowa, sytuacja społeczna). Sytuacja starszych osób z niepełnosprawnością w Polsce (sytuacja demograficzna, specyfika potrzeb osób starszych z niepełnosprawnością, zagrożenia, troski, wyzwania).

 

Metody kształcenia

Wykład: wykład konwencjonalny, wykład problemowy, pokaz.
Ćwiczenia: dyskusja, praca z tekstem źródłowym, klasyczna metoda problemowa, metody aktywne, pokaz.
 

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie wykładów: egzamin pisemny z problematyki wykładów i ćwiczeń (90% poprawnych odpowiedzi –  ocena bdb, 75% - db, 60% - dst).
Zaliczenie z ćwiczeń: średnia arytmetyczna oceny przygotowania, aktywnego udziału w zajęciach, prezentacji oraz oceny z kolokwium (90% poprawnych odpowiedzi – ocena bdb, 75% - db, 60% - dst).
Ocena ostateczna:  średnia arytmetyczna oceny z egzaminu i z ćwiczeń.
 

Literatura podstawowa

1. Dykcik W. [red.], Pedagogika specjalna, UAM, Poznań, 2007
2.  Dykcik W., Tendencje rozwoju pedagogiki specjalnej. Osiągnięcia naukowe i praktyka (z perspektywy 50-lecia pracy pedagogicznej z osobami z niepełnosprawnością, Poznańskie Towarzystwo Pedagogiczne, Poznań, 2010
3. Obuchowska I. [red.], Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, WSiP, Warszawa, 1990
4. Ochonczenko H., Czerwińska M., Garbat M., Osoby z niepełnosprawnością w szkole wyższej. wybrane zagadnienia, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra 2011.
5. Chrzanowska I., Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Impuls, Kraków, 2015
6. Maciarz A., Uczniowie niepełnosprawni w szkole powszechnej, WSiP, Warszawa 1992
7. Wyczesany J., Pedagogika upośledzonych umysłowo - wybrane zagadnienia. Oficyna wydawnicza Impuls, Kraków, 2009
    

Literatura uzupełniająca

1.    Borkowska M., Derulska I., Eysymont-Barańska H. [red.], Dziecko z niepełnosprawnością ruchową. Jak wspomagać rozwój psychoruchowy, PZWL, Warszawa, 2012

2.    Bąbka J., Edukacja integracyjna dzieci pełnosprawnych i niepełnosprawnych, założenia i rzeczywistość. Wyd. Fundacji Humaniora, Poznań, 2001
3.    Dykcik W., Pedagogika specjalna wobec aktualnych sytuacji i problemów osób niepełnosprawnych, UAM, Poznań, 2005
4.    Gorajewska D. [red.], Rodzina - normalność w niepełnosprawności, Wydawnictwo: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa, 2007
5.    Korzon A., Kształcenie zintegrowane uczniów niesłyszących w teorii i praktyce edukacyjnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, 2010
6.    Kowalik S., Psychologia rehabilitacji, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007
7.    Kuczyńska-Kwapisz J., Kwapisz J., Rehabilitacja osób niewidomych i słabo widzących, WSiP, Warszawa, 1996
8.    Lipińska-Lokś J., Zmiany stosunków między dziećmi pełnosprawnymi i dziećmi i dziećmi z niepełnosprawnością 
w klasach integracyjnych, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu zielonogórskiego, Zielona Góra, 2011
9.    Maciarz A., Pedagogika lecznicza i jej przemiany. Wybrane problemy, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, 2001
10.    Maciarz A., Janiszewska-Nieścioruk Z., Współczesne problemy pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, 2006
11.    Majewski T., Tyflopsychologia rozwojowa, Wydawnictwo PZN, Warszawa, 2002
12.    Nowicka A., Psychospołeczna integracja dzieci przewlekle chorych w szkole podstawowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, 2001
13.    Pedagogika specjalna. Różne poszukiwania – wspólna misja. Pamięci Profesora Jana Pańczyka [praca zbiorowa], APS im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa, 2009
14.    Piekut-Brodzka D.M., Kuczyńska-Kwapisz J. [red.], Pedagogika specjalna dla pracowników socjalnych, APS im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa, 2009
15.    Pilecka W. [red.], Psychologia zdrowia dzieci i młodzieży : perspektywa kliniczna, UJ, Kraków, 2011
16.    Sękowska Z., Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, APS im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa, 2001


 

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Helena Ochonczenko (ostatnia modyfikacja: 23-04-2019 12:44)