SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Specjalne potrzeby edukacyjne II - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Specjalne potrzeby edukacyjne II
Kod przedmiotu 05.6-WP-PSSM-SPE2
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Pedagogika specjalna
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów jednolite magisterskie
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2019/2020
Informacje o przedmiocie
Semestr 5
Liczba punktów ECTS do zdobycia 4
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr Tomasz Fetzki
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 15 1 9 0,6 Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium 15 1 9 0,6 Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

1. Zapoznanie studentów z podstawowymi problemami współczesnej pedagogiki specjalnej (zwłaszcza pedagogiki leczniczo-terapeutycznej), systemami kształcenia dzieci/uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynikającymi z:

-niepełnosprawności intelektualnej,

-spektrum zaburzeń autystycznych,

-inteligencji niższej niż przeciętna,

-specyficznych trudności w uczeniu się i niepowodzeń edukacyjnych uwarunkowanych innymi czynnikami,

-sytuacji kryzysowych w życiu dziecka i jego rodziny

jak też zasadami wyrównywania szans edukacyjnych i specyfiką pracy opiekuńczo-wychowawczej oraz terapeutycznej w odniesieniu do tych dzieci/uczniów.

2. Ukształtowanie umiejętności identyfikowania i interpretowania (także krytyki) zjawisk i systemów wsparcia dzieci/uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynikającymi z wymienionych przyczyn w kontekście powiązań z subdyscyplinami pedagogiki specjalnej, dziedzinami nauk społecznych, humanistycznych, medycznych i nauk o zdrowiu. Ukształtowanie umiejętności projektowania procesu wsparcia rodziny z dzieckiem/uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (zwłaszcza wyżej wymienionymi dziećmi/uczniami).

3. Uwrażliwienie studentów na potrzebę organizowania kształcenia dzieci/uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynikającymi z wymienionych przyczyn oraz na przestrzeganie zasad etyki w pracy z dziećmi/uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza pedagogiczno-psychologiczna z zakresu niepełnosprawności człowieka, na temat systemów i zasad wychowania i kształcenia dzieci i młodzieży, na temat idei edukacji włączającej i specjalnych potrzeb edukacyjnych.

Zakres tematyczny

Wykłady:

1. Prawo oświatowe i kierunki badań nad inkluzją i specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - aktualne dokumenty prawne i osiągnięcia naukowe w Polsce i na świecie.

2. Osoba z niepełnosprawnością intelektualną - definicje, charakterystyka, klasyfikacje.

3. Osoba ze spektrum autyzmu - definicje, charakterystyka, klasyfikacje.

4. Osoba z inteligencją niższą niż przeciętna - definicje, charakterystyka.

4. Specyficzne trudności w uczeniu się oraz niepowodzenia edukacyjne uwarunkowane innymi czynnikami - definicje, charakterystyka, klasyfikacje.

5. Sytuacje kryzysowe w życiu dziecka i jego rodziny, zaburzające jego rozwój - definicje, charakterystyka, klasyfikacje.

Konwersatorium:

1. Psychospołeczne funkcjonowanie dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną – sfera orientacyjno-poznawcza, emocjonalno-motywacyjna i funkcjonowanie społeczne. Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w systemie opieki, rehabilitacji (medycznej, psychologicznej, społecznej, zawodowej) oraz edukacji (uwarunkowania wyrównywania szans edukacyjnych). Zasady, metody, formy opieki, wychowania, rehabilitacji, terapii i edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną. Projektowanie procesu wspierania dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną oraz ich rodzin.

2. Psychospołeczne funkcjonowanie dzieci i młodzieży ze spektrum autyzmu (autyzm wczesnodziecięcy, zespół Aspergera, różne postacie autyzmu atypowego) - sfera orientacyjno-poznawcza, emocjonalno-motywacyjna, kompetencje komunikacyjne i funkcjonowanie społeczne. Dzieci i młodzież ze spektrum autyzmu w systemie opieki, rehabilitacji (medycznej, psychologicznej, społecznej, zawodowej) oraz edukacji (uwarunkowania wyrównywania szans edukacyjnych). Zasady, metody, formy opieki, wychowania, rehabilitacji, terapii i edukacji dzieci i młodzieży ze spektrum autyzmu. Projektowanie procesu wspierania dzieci i młodzieży ze spektrum autyzmu oraz ich rodzin.

3. Psychospołeczne funkcjonowanie dzieci i młodzieży z inteligencją niższą niż przeciętna - sfera orientacyjno-poznawcza, emocjonalno-motywacyjna i funkcjonowanie społeczne. Dzieci i młodzież z inteligencją niższą niż przeciętna w systemie opieki, rehabilitacji (medycznej, psychologicznej, społecznej, zawodowej) oraz edukacji (uwarunkowania wyrównywania szans edukacyjnych). Zasady, metody, formy opieki, wychowania, rehabilitacji, terapii i edukacji dzieci i młodzieży z inteligencją niższą niż przeciętna. Projektowanie procesu wspierania dzieci i młodzieży z inteligencją niższą niż przeciętna oraz ich rodzin. 

4. Psychospołeczne funkcjonowanie dzieci i młodzieży z trudnościami w uczniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia, zespół Tourette'a, trudności niespecyficzne) - omówienie specyfiki zaburzeń poszczególnych sfer funkcjonowania. Dzieci i młodzież z trudnościami w uczeniu się w systemie rehabilitacji (medycznej, psychologicznej, społecznej, zawodowej) oraz edukacji (uwarunkowania wyrównywania szans edukacyjnych). Zasady, metody, formy opieki, wychowania, rehabilitacji, terapii i edukacji dzieci      i młodzieży z trudnościami w uczeniu się. Projektowanie procesu wspierania dzieci i młodzieży z trudnościami w uczeniu się oraz ich rodzin.

5. Psychospołeczne funkcjonowanie dzieci w sytuacjach kryzysowych - omówienie specyfiki zakłóceń poszczególnych obszarów funkcjonowania indywidualnego i rodzinnego. Dzieci i młodzież w sytuacjach kryzysowych w systemie wsparcia (społecznego i psychologicznego) oraz edukacji (uwarunkowania wyrównywania szans edukacyjnych). Zasady, metody, formy opieki, wychowania, terapii i edukacji dzieci i młodzieży z trudnościami w uczeniu się. Projektowanie procesu wspierania dzieci i młodzieży w sytuacjach kryzysowych oraz ich rodzin.

Metody kształcenia

Wykłady:

wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny.

Konwersatorium:

praca z książką, praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, pokaz, dyskusja, metody aktywizujące, projekt.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady:

Ocena z egzaminu z treści wykładów. Kryteria ocen: niedostateczny (0-50%); dostateczny (61-70%), dostateczny plus (61-70%); dobry (71-80%); dobry plus (81-90%); bardzo dobry (91-100%).

Konwersatorium:

Średnia ocen z: 1) Opracowania projektu. Kryteria oceny projektu od 2 do 5 za: a) poprawność merytoryczną, b) poprawność metodyczną, c) staranność techniczną (redakcyjną), c) atrakcyjność prezentacji projektu; 2) Kolokwium z treści konwersatorium. Kryteria ocen: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%); dostateczny plus (61-70%); dobry (71-80%); dobry plus (81-90%); bardzo dobry (91-100%).

Ocena z przedmiotu:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zaliczenie wykładów i konwersatorium. Oceną końcową jest średnia arytmetyczna ocen z treści wykładów i konwersatorium.

Literatura podstawowa

1. Czarnocka A., Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w przedszkolu, Warszawa 2018.

2. Gindrich P., Nasilenie się zjawiska specyficznych i niespecyficznych trudności w uczeniu wśród uczniów szkół masowych w świetle wyników ankiety, w: Wspomaganie rozwoju uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, red. D. Osik, A. Wojnarska, Lublin 2001.

3. Inkluzja edukacyjna. Idee, teorie, koncepcje, modele edukacji włączającej a wybrane aspekty praktyki edukacyjnej, red. Z. Gajdzica, M. Bełza, Katowice 2016.

4. Kostańska L., Procesy intelektualne i poznawcze dzieci o niższym od przeciętnego poziomie inteligencji – próba charakterystyki, w: Psychologia wychowawcza stosowana. Wybrane zagadnienia, red. Z. B. Gaś, Lublin 1995.

5. Olechowska A., Specjalne potrzeby edukacyjne, Warszawa 2016.

6. Pisula E., Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia, Gdańsk 2010.

7. Plichta P., Jagoszewska I., Gładyszewska-Cylulko J., Szczupał B., Drzazga A., Cytowska B., Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami. Charakterystyka, specyfika edukacji i wsparcie, Kraków 2017.

8. Psychologia rehabilitacyjna. Wybrane zagadnienia, red. T. Gałkowski, E. Pisula, Warszawa 2006.

 

Literatura uzupełniająca

1. Chrzanowska I., Pedagogika specjalna – od tradycji do współczesności, Kraków 2015

2. Możliwości i ograniczenia edukacji inkluzyjnej. Egzemplifikacje, red. T. Zacharuk, L. Pytka, Siedlce 2018.

3. Naprawa R., Tanajewska A., Mach C., Szczepańska K., Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych uczniów. Realizowanych w ramach prowadzonych zajęć edukacyjnych z podziałem na poszczególne edukacje oraz na zajęciach specjalistycznych. I etap edukacyjny, Gdańsk 2017.

4. Razem czy osobno? współczesne mity, klisze i szablony edukacyjne, red. B. Muchacka, M. Głażewski, B. Pawlak, A. Litawa, Kraków 2017.

5. Sipowicz K., Pietras T., Wprowadzenie do pedagogiki inkluzyjnej (włączającej), Wrocław 2017.

6. Szumski G., Integracyjne kształcenie niepełnosprawnych. Sens i granice zmiany edukacyjnej, Warszawa 2006.

7. Tanajewska A., Naprawa R., Stawska J., Praca z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Poradnik dla nauczyciela, Warszawa 2014.

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr Tomasz Fetzki (ostatnia modyfikacja: 04-12-2019 21:50)