1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2020/2021
4. Pedagogika - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Terapia uzależnień

Wygeneruj PDF dla tej strony

Terapia uzależnień - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Przekazanie wiedzy na temat cywilizacyjnych kontekstów uzależnień. Przekazanie studentom wiedzy na temat uzależnień, ich uwarunkowań, rodzajów, faz rozwoju i funkcjonowania osób uzależnionych. Zapoznanie studentów z różnymi metodami i formami terapii i resocjalizacji osób uzależnionych. Zapoznanie z metodyką oddziaływań terapeutycznych w różnych placówkach oraz z różnymi wzorcowymi systemami terapii uzależnień w Polsce i na świecie. Zapoznanie studentów z możliwością wykorzystania różnych form pracy terapeutycznej, socjoterapeutycznej i poradniczej w postępowaniu z osobami uzależnionymi.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Podstawowa wiedza z zakresu psychologii i pedagogiki.

Zakres tematyczny

Zakres tematyczny wykładów:

Przyczyny uzależnień – teorie biologiczne, psychologiczne i socjologiczne wyjaśniające proces powstawania uzależnień.

Prohibicja jako sposób społecznego oddziaływania w obszarze uzależnień.

Przemiany obyczajowe w Polsce jako tło rozwoju uzależnień.

Uzależnienie jako choroba – uzależnienie fizyczne, psychiczne i społeczne. Kryteria uzależnienia według ICD-10.

Psychologiczne uwarunkowania powstawania uzależnień. Fazy rozwoju uzależnienia – różne podejścia teoretyczne.

Programy Redukcji Szkód. Systemy terapii uzależnień w Polsce i na świecie.

Zagadnienia teoretyczne dotyczące metodyki terapii uzależnień w różnych środowiskach.

 

Zakres tematyczny ćwiczeń:

Rodzaje środków psychoaktywnych – ich działanie i skutki nadużywania. Uzależnienia od substancji.

Różnorodne uzależnienia od czynności.

Diagnoza pacjentów uzależnionych i jej znaczenie w terapii.

Wywiad diagnostyczny w terapii uzależnień – praktyczne aspekty przeprowadzania wywiadu motywującego.

Uzależnienia od substancji a uzależnienia od czynności – podobieństwa i różnice.

Alkoholizm jako najpowszechniejsze uzależnienie we współczesnym społeczeństwie.

Leczenie alkoholizmu.

Środowiskowe i kulturowe uwarunkowania powstawania uzależnień.

Dostęp do środków uzależniających a profilaktyka uzależnień.

Metody i formy leczenia uzależnień.

Motywacja do leczenia.

Społeczności terapeutyczne.

Programy substytucyjne.

Typologia pacjentów uzależnionych.

Różnorodność metod pracy z osobami uzależnionymi.

Rodzina a uzależnienie – wpływ środowiska rodzinnego na proces terapii osób uzależnionych.

Profilaktyka uzależnień.

Metody kształcenia

Wykład – wykład konwersatoryjny.

Ćwiczenia – dyskusja, pogadanka heurystyczna, metoda projektów.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady z przedmiotu kończą się egzaminem. Metodą weryfikacji efektów kształcenia jest egzamin pisemny w formie testu z określonymi progami punktowymi. Maksymalna ilość punktów możliwych do uzyskania w teście to 100 pkt. Kryteria oceny: 0-60 pkt. – ocena niedostateczna, 61-70 pkt. ocena dostateczna, 71-85 pkt. ocena dobra, 86-100 pkt. ocena bardzo dobra (oceny połówkowe, np. db plus uzyskuje się po przekroczeniu połowy przedziału punktowego pomiędzy ocenami cząstkowymi).

Ćwiczenia z przedmiotu kończą się zaliczeniem na ocenę. Metodami weryfikacji efektów kształcenia są: ocena prezentacji wybranego zagadnienia programowego w toku zajęć – praca indywidualna; ocena projektu dotyczącego diagnozy osoby uzależnionej i prezentacji proponowanych działań terapeutycznych – praca grupowa (grupy 2-3 osobowe); ocena sposobu prezentacji i argumentacji własnych poglądów w toku zajęć – ocena indywidualnej aktywności w toku zajęć.

Ocenę końcową z przedmiotu stanowić będzie średnia arytmetyczna ocen uzyskanych z wykładu i ćwiczeń.

Literatura podstawowa

1. Cekiera Cz., Psychoprofilaktyka uzależnień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych, Lublin 1999.
2. Cierpiałkowska, L., Ziarko, M.: Psychologia uzależnień – alkoholizm, Warszawa, 2010
3. ICD-10 Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania:  badawcze kryteria diagnostyczne, Warszawa 1998 (część dotycząca zaburzeń psychicznych spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych).
4. Maisto S, Galizio M., Connors G. Uzależnienia: zażywanie i nadużywanie, Warszawa 2000.
5. Mellibruda  J., Sobolewska-Mellibruda Z., Integracyjna psychoterapia uzależnień: teoria i praktyka, Warszawa 2006.
6. Obłękowska-Rogala J., Narkoman w rodzinie: wskazania do terapii, Warszawa 2002 (rozdz. Skuteczność programów terapii uzależnień).
7. Wojewódzka B., Hazard: zabawa czy zagrożenie, Warszawa 2012.
8. Woydyłło E., Wyzdrowieć z uzależnienia, Warszawa 2004.
9. Beck A.T., Wright F.D., Newman C., F., Liese B., S., Terapia poznawcza uzależnień, Kraków 2007.

Literatura uzupełniająca

1. Chodkiewicz J.: Odbić się od dna? Rola jakości życia w przebiegu i efektach terapii osób uzależnionych od alkoholu, Łódź 2012.
2. Chrostek Maj J., Wodowski G., Szczypta naszej nadziei: leczenie substytucyjne uzależnionych od opiatów w Krakowie, 2000-2007, Kraków 2008.
3. Gaś Z., B., Redukcja szkód a profilaktyka uzależnień, „Remedium” 2002.
4. Modrzyński R.: Abstynencja czy ograniczanie picia?, Warszawa 2017.
5. Osiatyński W., Grzech czy choroba, Warszawa 1994
6. Woronowicz B.T., Alkoholowe vademecum dla każdego, Zakroczym 1993.
7. Woronowicz B. Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Warszawa 2009.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Andrzej Zygadło (ostatnia modyfikacja: 28-04-2020 22:07)