1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2020/2021
4. Historia - pierwszego stopnia
5. Historia Polski XX-XXI wieku

Wygeneruj PDF dla tej strony

Historia Polski XX-XXI wieku - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Przedmiot ma za zadanie ukazanie charakteru odrodzonej Polski i jej usytuowania w świecie międzywojennym; sprawy polskiej w okresie II wojny światowej; roli PRL w systemie państw socjalistycznych po 1945 r.; specyfiki  rozwoju gospodarczego, społecznego oraz życia politycznego Polski w XX i początku XXI wieku; charakterystykę procesu transformacji ustrojowo-gospodarczej III Rzeczpospolitej oraz jej euroatlantyckiego kursu; przedstawienie różnych stanowisk historiograficznych wobec II Rzeczpospolitej, PRL i III Rzeczpospolitej.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak

Zakres tematyczny

Wykład

Odzyskanie przez Polskę niepodległości i odbudowa państwa. Stosunki społeczne, polityczne i gospodarcze w II Rzeczypospolitej do 1926 r. Rządy obozu sanacyjnego od przewrotu majowego do wyborów „brzeskich”. Ostatnie lata rządów Piłsudskiego (1931-1935). Problemy wewnętrzne i sytuacja międzynarodowa Polski w latach 1935-1939. Sprawa polska w polityce wielkich mocarstw okresu II wojny światowej. Lewica komunistyczna w drodze do władzy. Przeobrażenia polityczne lat 1944 – 1947 – umacnianie się systemu nowych rządów. Sytuacja gospodarcza i społeczna Polski w latach 1944 – 1949. Kurs na radziecką drogę do socjalizmu – stalinizm w polskim wydaniu. Kryzys społeczno – polityczny 1956 r. Okres względnej stabilizacji z lat 1957 – 1970. Dekada la 70., „Solidarność”, stan wojenny, schyłek PRL. Przełom 1989 roku, ukształtowanie się nowego systemu ustrojowego i europejski kurs III RP.

 

Ćwiczenia

1) Odzyskanie przez Polskę niepodległości i odbudowa państwa, 2) Stosunki społeczne, polityczne i gospodarcze w II Rzeczypospolitej do 1926 roku, 3) Rządy obozu sanacyjnego od przewrotu majowego do wyborów „brzeskich”, 4) Ostatnie lata rządów Piłsudskiego (1931-1935) oraz problemy wewnętrzne i sytuacja międzynarodowa Polski w latach 1935-1939, 5) Sprawa polska w polityce wielkich mocarstw okresu II wojny światowej, 6) Lewica komunistyczna w drodze do władzy, 7) Przeobrażenia polityczne lat 1944-1947 – umacnianie się systemu nowych rządów. 8) Sytuacja gospodarcza i społeczna Polski w latach 1944-1949. 9) Kurs na radziecką drogę do socjalizmu – stalinizm w polskim wydaniu. 10) Kryzys społeczno-polityczny 1956 r.  11) Okres względnej stabilizacji z lat 1957-1970. 12) Dekada lat 70. 14) „Solidarność”, stan wojenny, schyłek PRL. 13) Przełom 1989 roku, załamanie się systemu „realnego socjalizmu” w Polsce. 14) transformacja ustrojowa i gospodarcza. 15) Droga Polski do Paktu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej.

Metody kształcenia

Wykład konwersatoryjny.

Ćwiczenia polegające na pracy zespołowej, analizie tekstów źródłowych i wygłaszaniu referatów.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Weryfikacja bieżąca efektów kształcenia na zajęciach oraz egzaminie. Warunkiem uzyskania zaliczeń jest:

Wykład: obecność studenta na wykładach

Ćwiczenia: uzyskanie minimum 7 pkt. za aktywność na zajęciach polegającą na udziale w pracy zespołowej i przygotowaniu referatu; zaliczenie w ramach konsultacji 3 lektur z wykazu literatury uzupełniającej. Uzyskane punkty są potwierdzeniem aktywności studenta. Powinna im towarzyszyć ocena w skali od 2 do 5 za merytoryczne przygotowanie się do zajęć. W przypadku negatywnej oceny pracy studenta, nie przyznaje się punktów. Punkty, które można otrzymać: 1 - aktywność na zajęciach, 2 - przygotowanie wystąpienia. W przypadku braku aktywności, student zobowiązany jest uzyskać te punkty w ramach konsultacji.

Egzamin: egzamin ustny składający się z odpowiedzi na 3 pytania obejmuje problematykę z zakresu tematycznego przedmiotu.

Literatura podstawowa

1. Brzoza Cz., Sowa  A. L., Historia Polski 1918-1945, Kraków 2006.
2. Dudek A., Historia polityczna Polski 1989-2012, Kraków 2013.
3. Duraczyński E., Polska 1939-1945. Dzieje polityczne, Warszawa 1999.
4. Eckert M., Historia Polski 1914-1939, Warszawa 1990.
5. Eisler J., Czterdzieści pięć lat, które wstrząsnęły Polską. Historia polityczna PRL, Warszawa 2018.
6. Friszke A.,  Polska. Losy państwa i narodu 1939-1989, Warszawa 2003.
7. Kaczmarek R., Historia Polski 1914-1989, Warszawa 2010.
8. Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski 1939-1989, Warszawa 1996 (i późniejsze wydania).
9. Sowa A. L., Historia polityczna Polski 1944-1991, Kraków 2001.
10. Wieczorkiewicz P., Historia polityczna Polski 1935-1945, Warszawa 2005.

Literatura uzupełniająca

1. Borodziej W., Od Poczdamu do Szklarskiej Poręby. Polska w stosunkach międzynarodowych 1945-1947, Londyn 1990.
2. Chałupczak J., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918-1995, Lublin 2000.
3. Czubiński A., Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989.
4. Drozdowski M. M., Eugeniusz Kwiatkowski, Wrocław 2001.
5. Dudek A., Pytel G., Bolesław Piasecki. Próba biografii politycznej, Londyn 1990.
6. Dudek A., Marszałkowski T., Walki uliczne w PRL, Kraków 1999.
7. Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2003.
8. Eisler J., Grudzień 1970. Geneza, przebieg, konsekwencje, Warszawa 2000.
9. Eisler J., Polski rok 1968, Warszawa 2006.
10. Eisler J., „Polskie miesiące” czyli kryzys(y) w PRL, Warszawa 2008.
11. Eisler J., Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR, Warszawa 2014.
12. Fabisz D., Generał Lucjan Żeligowski 1865-1947. Działalność wojskowa i polityczna, Warszawa 2007.
13. Friszke A., Opozycja polityczna w PRL 1945-1980, Londyn 1994.
14. Jaczyński S., Zygmunt Berling. Między sławą a potępieniem, Warszawa 1993.
15. Jarosz D., Polacy a stalinizm 1948-1956, Warszawa 2000.
16. Kaliński J., Landau Z., Gospodarka Polski w XX wieku, Warszawa 1998.
17. Kamiński M. K., Zacharias M. J., Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej 1918-1939 (kilka wydań).
18. Karski  J., Wielkie mocarstwa wobec Polski 1919-1939. Od Wersalu do Jałty, Lublin 1998.
19. Kersten K., Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948, Poznań 1990.
20. Kowalski L., Jaruzelski – generał ze skazą. Biografia wojskowa generała armii Wojciecha Jaruzelskiego, Poznań 2012.
21. Kowalski L., Cze. Kiszczak. Biografia gen. broni Czesława Kiszczaka, Poznań 2015.
22. Kozłowski Cz., Namiestnik Stalina. Rzecz o Bolesławie Bierucie, Warszawa 1993.
23. Krasucki E., Międzynarodowy komunista. Jerzy Borejsza – biografia polityczna, Warszawa 2009.
24. Krasuski J., Tragiczna niepodległość. Polityka zagraniczna Polski w latach 1919-1945, Poznań 2000.
25. Kupiecki R., Natchnienie milionów. Kult Józefa Stalina w Polsce 1944-1956, Warszawa 1993.
26. Lesiakowski K., Mieczysław Moczar „Mietek”. Biografia polityczna, Warszawa 1998.
27. Łozińscy M., J., W przedwojennej Polsce. Życie codzienne i niecodzienne, Warszawa 2011.
28. Machcewicz P., Polski rok 1956, Warszawa 1993.
29. Materski W., Na widecie. II Rzeczypospolita wobec Sowietów 1918-1943, Warszawa 2005.
30. Miłosz Cz., Wyprawa w dwudziestolecie, Kraków 1999.
31. Od Moraczewskiego do Składkowskiego. Gabinety Polski odrodzonej 1918-1939, red. J. Faryś, A. Wątor, H. Walczak, Szczecin 2011.
32. Osękowski Cz., Referendum 30 czerwca 1946 roku w Polsce, Warszawa 2000.
33. Osękowski Cz., Wybory do Sejmu z 19 stycznia 1947 roku w Polsce, Poznań 2000.
34. Paczkowski A., Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981 – 22 VII 1983, Warszawa 2006.
35. Pajewski J., Budowa II Rzeczypospolitej 1918-1926, Kraków 1995.
36. Pałka J., Poksiński J., Michał Żymierski 1890-1989, Warszawa 2015.
37. Rolicki J., Gierek. Życie i narodziny legendy, Warszawa 2002.
38. Ruszczyc M., Gabriel Narutowicz. Strzały w „Zachęcie”, Katowice 1987.
39. Sasanka P., Czerwiec 1976. Geneza – przebieg – konsekwencje, Warszawa 2006.
40. Skobelski R., Polityka PRL wobec państw socjalistycznych w latach 1956-1970. Współpraca – napięcia – konflikty, Poznań 2010.
41. Solidarność podziemna 1981-1989, red. Andrzej Friszke, Warszawa 2006.
42. Suleja W., Józef Piłsudski, Wrocław 2004.
43. Syzdkowie B. E., Cyrankiewicz. Zanim zostanie zapomniany, Warszawa 2006.
44. Śleszyński W., Obóz odosobnienia w Berezie Kartuskiej 1934-1939, Białystok 2003.
45. Wapiński R., Roman Dmowski, Lublin 1988.
46. Wapiński R., Ignacy Paderewski, Wrocław 2009.
47. Wojewódzki I., Kazimierz Sosnkowski podczas II wojny światowej. Książę niezłomny czy Hamlet w mundurze?, Warszawa 2009.
48. Wrzosek M., Wojna o granice Polski Odrodzonej 1918-1921, Warszawa 1992.
49. Zaremba A., Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacja władzy komunistycznej w Polsce, Warszawa 2001.
50. Zawistowski A., Bilety do sklepu. Handel reglamentowany w PRL, Warszawa 2017.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Marceli Tureczek, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 22-06-2020 13:49)