1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2020/2021
4. Historia - pierwszego stopnia
5. Przedmiot do wyboru - Przedchrześcijańskie wierzenia Skandynawów

Wygeneruj PDF dla tej strony

Przedmiot do wyboru - Przedchrześcijańskie wierzenia Skandynawów - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze współczesną wiedzą na temat wczesnośredniowiecznych wierzeń nordyckich, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki mitologicznej, a w dalszej kolejności z ustaleniami dotyczącymi magicznych i funeralnych aspektów przedchrześcijańskiej kultury duchowej Skandynawów oraz jej odzwierciedlenia w ideologii władzy.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

1. Mitologia nordycka – zagadnienia wstępne (terminologia i źródła).
2. Narodziny i zagłada świata w mitologii nordyckiej.
3. Panteon bóstw nordyckich – wprowadzenie.
4. Trypartycja w komparatystyce religioznawczej i związane z nią kontrowersje.
5. Tyr i Odyn – bogowie władzy.
6. Thor – bóg walki.
7. Wanowie – bóstwa dobrobytu.
8. Pozostali bogowie panteonu nordyckiego.
9. Postaci kobiece w mitologii nordyckiej.
10. Inne istoty nadnaturalne w mitologii nordyckiej
11. Seiðr i wróżbiarstwo – magiczne aspekty kultury duchowej wczesnośredniowiecznych Skandynawów.
12. Praktyki funeralne wczesnośredniowiecznych Skandynawów.
13. Sakralny charakter władzy królewskiej w przedchrześcijańskiej Skandynawii.
14. Mitologia nordycka w kulturze popularnej.

Metody kształcenia

dyskusja, praca z tekstem naukowym, prezentacja/referat, praca z materiałem audiowizualnym

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie minimum 3 punktów za aktywny udział w zajęciach. Skala ocen:

0-2 pkt. – niedostateczny

3 pkt. – dostateczny

4 pkt. – dostateczny plus

5 pkt. – dobry

6 pkt. – dobry plus

>6 pkt.  –  bardzo dobry

Studenci, którzy nie uzyskali minimalnej wymaganej liczby punktów zobowiązani są do zaliczenia kolokwium.

Literatura podstawowa

Dumézil G., Bogowie Germanów. Szkice o kształtowaniu się religii skandynawskiej, Warszawa 2006

Piekarczyk S., Mitologia germańska, Warszawa 1979

Słupecki L.P., Mitologia skandynawska w epoce Wikingów, Kraków 2003

Literatura uzupełniająca

Adamus M., Tajemnice sag i run, Wrocław ­– Warszawa – Kraków 1970

Banaszkiewicz J., Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi, wyd. 2, Warszawa 2019

Duczko W., Moce Wikingów, t. I, Światy i zaświaty wczesnośredniowiecznych Skandynawów, Warszawa 2016

Edda poetycka, red. A. Załuska-Strömberg, Wrocław 1986

Gardeła L., Magia, kobiety i śmierć w świecie wikingów, Szczecin 2019

Gieysztor A., Mitologia Słowian, wyd. 3, Warszawa 2006

Łowmiański H., Rodzime i obce elementy w religii Germanów według danych Tacyta, [w:] Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, Warszawa 1976, s. 353-363

Malinowski Ł., Heros i Łotr. Pogański wojownik w średniowiecznej literaturze Islandii, Warszawa 2017

Morawiec J., Między poezją a polityką. Rozgrywki polityczne w Skandynawii XI wieku w świetle poezji ówczesnych skaldów, Katowice 2016

Piekarczyk  S.,  Królowie – herosi – bogowie. Prolegomena do badań nad kształtowaniem się ideologii władcy we wczesnym średniowieczu w świetle źródeł skandynawskich, „Kwartalnik Historyczny”, 69/3, 1962, s. 567-589

Piekarczyk S., O społeczeństwie i religii w Skandynawii VIII-XI w., Warszawa 1963

Plotkowski E., Dziedzictwo wierzeń pogańskich w średniowiecznych Niemczech. Defuncti vivi, Warszawa 1973

Ros J., Heroje Północy, Warszawa 1969

Sikorski D., O długim trwaniu pewnej teorii  –  idea trypartycji u ludów indoeuropejskich Georgesa Dumézila w świetle krytyki, „Slavia Antiqua”, 53, 2012, s. 105-130

Słupecki L.P., Germanowie i ich pogańska religia wobec wpływów obcych, [w:] J. Dobosz, J. Sperka (red.), Chrystianizacja Europy. Kościół na przełomie I i II tysiąclecia, Poznań 215, s. 129-145

Słupecki L.P. Wilkołactwo, Warszawa 1987

Słupecki L.P., Wojownicy i wilkołaki, Warszawa 2011

Słupecki L.P., Wyrocznie i wróżby pogańskich Skandynawów. Studium do dziejów idei przeznaczenia u ludów indoeuropejskich, Warszawa 1998

Uwagi

brak

Zmodyfikowane przez dr Maciej Lubik (ostatnia modyfikacja: 24-06-2020 14:24)