SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Biochemia z elementami chemii - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Biochemia z elementami chemii
Kod przedmiotu 13.6--LekAM-BECH
Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu
Kierunek Lekarski
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów jednolite magisterskie sześcioletnie
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2020/2021
Informacje o przedmiocie
Semestr 1
Liczba punktów ECTS do zdobycia 9
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • prof. dr hab. Agnieszka Zembroń-Łacny
  • dr n. med. Anna Tylutka
  • dr Marzena Gutowicz
  • mgr Natalia Hertmanowska
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Seminarium 30 2 30 2 Zaliczenie na ocenę
Laboratorium 60 4 60 4 Zaliczenie na ocenę
Wykład 30 2 30 2 Egzamin

Cel przedmiotu

Przekazanie wiedzy z zakresu biochemii statycznej i dynamicznej, ze szczególnym uwzględnieniem zmian przebiegu procesów metabolicznych prowadzących do rozwoju choroby oraz identyfikacja swoistych markerów biochemicznych pozwalających określić potencjał zdrowotny lub stan zaawansowania choroby.

Zapoznanie studenta z najnowszymi osiągnięciami naukowymi w biochemii – genomika i epigenetyka, transkryptomika i proteomika oraz wypracowanie umiejętności niezbędnych w prowadzeniu badań naukowych zgodnie z zasadą good clinical practice oraz korzystania z cyfrowych naukowych baz danych.

Wymagania wstępne

Wiedza z zakresu chemii ogólnej i organicznej oraz biologii komórki i tkanek.

Zakres tematyczny

Seminarium

  1. Projektowanie i prowadzenie badań w naukach podstawowych w dziedzinie nauki medyczne i nauki o zdrowiu; badania prospektywne i retrospektywne,
    randomizowane z podwójną ślepą, opisy przypadków i badania eksperymentalne. Korzystanie z naukowych baz danych (PubMed/Medline, Cochrane i in.), rekomendacje towarzystw naukowych. Międzynarodowe standardy etyczne i naukowe dotyczące planowania, prowadzenia, dokumentowania i ogłaszania wyników prowadzonych z udziałem ludzi; Good Clinical Practice.
  2. Białka strukturalne i białka opiekuńcze a choroby neurodegeneracyjne.
  3. Biochemia śródbłonka naczyniowego; czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
  4. Biochemia stresu oksydacyjnego; reaktywne formy tlenu jako mediatory zapalenia, antyoksydanty w utrzymywaniu homeostazy komórki (potencjał antyoksydacyjny trzustki i wątroby).
  5. Inhibitory enzymów o potencjalnym zastosowaniu medycznym.
  6. Sirtuiny i ich rola w regulacji metabolizmu i starzeniu się organizmu.
  7. Kinaza zależna od AMP, jako cel terapeutyczny w nadwadze i otyłości.
  8. Zaburzenia metabolizmu lipoprotein; zespół metaboliczny, niedobór lipazy lipoproteinowej, rodzinna hipercholesterolemia, hiperlipidemia.
  9. Patogeneza lipidowych chorób spichrzeniowych.
  10. Szlak ubikwityna-proteasom, jako cel strategii terapeutycznych.
  11. Metylacja cytozyny w DNA i jej znaczenie w terapii przeciwnowotworowej.
  12. Choroby mitochondrialne; postęp w badaniu i leczeniu.
  13. Choroby rzadkie o podłożu epigenetycznym.
  14. - 15. Prezentacja projektu badawczego.

Laboratorium

  1. Biochemia – regulamin pracy w laboratorium i zasady pracy ze sprzętem diagnostycznym, forma zaliczenia laboratorium (kolokwia wprowadzające, zaliczenie modułów tematycznych, test praktycznych umiejętności), analiza jakościowa i ilościowa w biochemii (miareczkowanie, kolorymetria, fluorescencja, pehametria, analiza immunoenzymatyczna), ocena dokładności wykonywanych pomiarów (czynniki przed i postanalityczne wpływające na wynik badania), obliczenia biochemiczne.
  2. Analiza jakościowa i ilościowa białek; rozdział elektroforetyczny białek osocza krwi, zmiany stężenia białek w płynach ustrojowych (hiper- i hipoproteinemia). Oznaczanie całkowitego stężenia białka i stężenia albumin w surowicy.
  3. Białka transportujące żelazo; oznaczanie stężenia ferrytyny w surowicy krwi  i ocena zasobów żelaza w organizmie.
  4. Białka katalityczne; znaczenie pomiaru całkowitej aktywności i izoenzymów kinazy kreatynowej CK w diagnostyce medycznej.
  5. Białka katalityczne; podstawowe markery wątrobowe- ALT, ASP, ALP, GGTP i ich znaczenie w diagnostyce medycznej.
  6. Katabolizm aminokwasów, cykl mocznikowy i zaburzenia katabolizmu aminokwasów; oznaczanie stężenia mocznika w surowicy krwi.
  7. Gospodarka wodno-eletrolitowa, przewodnienie, odwodnienie; oznaczanie jonogramu w surowicy krwi.
  8. Równowaga kwasowo-zasadowa ustroju, znaczenie buforów krwi. Zasadowica oddechowa, zasadowica metaboliczna kwasica oddechowa, kwasica metaboliczna, kwasica mleczanowa; oznaczanie stężenia mleczanu w pełnej krwi.
  9. Metabolizm nukleotydów purynowych i pirymidynowych, konsekwencje zdrowotne kumulacji kwasu moczowego w tkankach; oznaczanie stężenia kwasu moczowego.
  10. Lipoproteiny osocza; oznaczanie lipidogramu, obliczanie wskaźnika aterogenności na wybranych  wynikach badań diagnostycznych.
  11. Równowaga anaboliczno-kataboliczna; oznaczanie stężenia kortyzolu i jego znaczenie w diagnostyce medycznej.
  12. Funkcje metaboliczne witaminy D3; oznaczanie stężenia witaminy D3 we krwi oraz konsekwencje zdrowotne jej niedoborów.
  13. Znaczenie witamin i minerałów w metabolizmie oraz wpływ czynników żywieniowych na wynik badania laboratoryjnego; analiza zawartości podstawowych składników diety na podstawie 24 godzinnego wywiadu żywieniowego (praca z programem Alient).
  14. Biologiczna rola miRNA i znaczenie w diagnostyce medycznej; oznaczanie całkowitego stężenia miRNA.
  15. Egzamin praktyczny - oznaczenie i interpretacja wybranego przypadku klinicznego.

Metody kształcenia

Seminaria są realizowane w formie prezentacji multimedialnych i dyskusji dot. sekwencji zdarzeń metabolicznych prowadzących do rozwoju choroby, prezentacja najnowszych osiągnięć naukowych z zakresu nauk podstawowych publikowanych w czasopismach  z dziedziny nauki medyczne i nauki o zdrowiu; materiały są udostępniane na platformie e-learning Collegium Medicum http://elearning.cm.uz.zgora.pl/

Laboratoria są realizowane wg koncepcji problem base learning z wykorzystaniem dostępnej aparatury badawczej i zestawów diagnostycznych. Samodzielne przeprowadzanie doświadczeń i przygotowanie sprawozdań, udział w projektach badawczych; materiały są udostępniane na platformie e-learning Collegium Medicum http://elearning.cm.uz.zgora.pl/

Wykłady są realizowane z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych oraz animacji według koncepcji problem base learning; materiały są udostępniane na platformie e-learning Collegium Medicum http://elearning.cm.uz.zgora.pl/

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Seminarium - opis i prezentacja eksperymentu (w  formie referatu i prezentacji multimedialnej) na podstawie wybranego artykułu z dziedziny nauki medyczne i nauki o zdrowiu; struktura prezentacji obejmuje wprowadzenie, cel badań, materiał  i metody, i opis rezultatów badań (podsumowanie, wnioski i/lub rekomendacje); kryteria oceny analogiczne, jak prezentacji przedstawianych podczas konferencji SKN.

Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie minimum 50% punktów możliwych do zdobycia w trakcie realizacji programu zajęć. Ocenie podlegają: kolokwia sprawdzające wiedzę przed lub po każdym bloku tematycznym oraz test praktycznych umiejętności i przedstawienie wyników doświadczenia w formie protokołu. W przypadku uzyskania poniżej 50% punktów, Student przystępuje do kolokwium całościowego (II termin zaliczenia – sesja poprawkowa). Nieobecności, Student powinien skonsultować z prowadzącym zajęcia i uzupełnić w ciągu 7 dni.

Wykład - egzamin przeprowadzony w formie pisemnej, zawiera pytania zamknięte (test jedno- i wielokrotnej odpowiedzi) i opis przypadku z zestawem pytań. Uzyskanie 60% punktów możliwych do zdobycia jest warunkiem zdania egzaminu. Uzyskane punkty są przeliczane na stopnie wg skali: 94-100% bardzo dobry, 85-93% dobry plus, 76-84% dobry, 68-75% dostateczny plus, 60-67% dostateczny, 0-59% niedostateczny

Do egzaminu student jest dopuszczany na podstawie zaliczenia seminarium i laboratorium!

Ocena końcowa to średnia arytmetyczna wszystkich form przewidzianych do realizacji przedmiotu. Wyniki średniej arytmetycznej ustala się zgodnie z zasadą: średnia 3,25 stanowi ocenę końcową 3,5; średnia 3,75 stanowi ocenę końcową 4,0; średnia 4,25 stanowi ocenę końcową 4,5; średnia 4,75 stanowi ocenę końcową 5,0.

Pozostałe warunki określa Regulamin studiów na Uniwersytecie Zielonogórskim https://www.uz.zgora.pl/index.php?regulamin-studiow

 

Literatura podstawowa

  1. Murray RK, Granner DK, Rodwell VW. (red. naukowe tłumaczenia Kokot F i wsp.) Biochemia Harpera ilustrowana. Wyd. Lekarskie PZWL Warszawa 2018 (także wcześniejsze wydania).
  2. Dembińska-Kieć A, Naskalski JW. (red.). Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej; podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. Elsevier Urban & Partner Wrocław 2017 (także wcześniejsze wydania).
  3. Postępy Biochemii http://www.postepybiochemii.pl/
  4. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej https://phmd.pl/resources/html/cms/MAINPAGE

Literatura uzupełniająca

  1. Berg JM, Tymoczko JL, Stryer L. Biochemia. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2019 (także wcześniejsze wydania).
  2. Czasopisma i e-booki dostępne w Bibliotece Uniwersyteckiej UZ, cyfrowe bazy danych nauki medyczne i nauki o zdrowiu; http://www.bu.uz.zgora.pl/
  3. Artykuły i dane naukowe dostępne w PubMed/Medline https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/ i Cochrane Library https://www.cochranelibrary.com/

Uwagi


Zmodyfikowane przez mgr Beata Wojciechowska (ostatnia modyfikacja: 21-09-2020 12:22)