Student posiada podstawową wiedzę na temat pedagogiki jako nauki społecznej, teoretycznej oraz praktycznej; ze zrozumieniem posługuje się terminologią z zakresu pedagogiki; kształci umiejętności wiązania i wykorzystywania zdobytej wiedzę do analizy procesów edukacyjnych; kształtuje postawę odpowiedzialności za swoje działania.
Wymagania wstępne
Brak.
Zakres tematyczny
Pedagogika, jako nauka. Rozwój historyczny. Przedmiot badań, funkcje. Podstawowe pojęcia. Miejsce pedagogiki wśród innych nauk. Proces wychowania, jego struktura, właściwości, dynamika.
Kulturowe, aksjologiczne i antropologiczne podstawy wychowania. Wartości i cele edukacji. Wybrane kierunki pedagogiki. Dziedziny wychowania.
Naturalne środowiska wychowawcze. Wychowanie dziecka w rodzinie (cechy, modele, typy, funkcje, struktura rodziny, style wychowania, postawy rodzicielskie). Przymus i swoboda w wychowaniu. Patologie życia rodzinnego. Charakterystyka grup rówieśniczych. Subkultury młodzieżowe.
Szkoła jako środowisko wspierające rodzinę w wychowaniu dziecka (przemiany, oceny). Kryzys szkoły i próby jego przezwyciężenia. Kultura szkoły. Procesy i wzorce komunikowania się na terenie szkoły. Ukryty program szkoły. Tworzenie klimatu wychowawczego w klasie i w szkole.
Prawa (podstawowe dokumenty) i potrzeby dzieci w edukacji. Podmiotowość i przedmiotowość ucznia w procesie edukacji. Komunikacja w klasie. Edukacja włączająca. Edukacja wielokulturowa.
Metody wychowawcze i ich skuteczność. Umiejętności wychowawcze. Trudności wychowawcze. Konflikty w klasie i rodzinie. Błędy wychowawcze.
Pozaszkolne instytucje wychowawcze i resocjalizacyjne. Współpraca rodziny i szkoły. Współpraca szkoły ze środowiskiem.
Oczekiwania społeczne, kompetencje i pełnione role współczesnego nauczyciela-wychowawcy. Start w zawodzie. Etyka i deontologia nauczycielska.
Dokształcanie i doskonalenie zawodowe jako warunki awansu zawodowego. Uczenie się w miejscu pracy. Uczenie się przez całe życie nauczycieli. Warunki efektywności pracy wychowawczej.
Wypalenie zawodowe nauczycieli – przyczyny, symptomy, strategie zaradcze. Choroby związane z wykonywaniem zawodu nauczyciela – profilaktyka.
Komunikacja i kultura języka. Bariery komunikacji. Nauczyciel w procesie komunikacji – autoprezentacja, aktywne słuchanie, efektywne nadawanie. Komunikacja niewerbalna. Porozumiewanie się emocjonalne w klasie. Style komunikowania się uczniów i nauczyciela. Media i ich wpływ wychowawczy.
Metody i techniki poznawania uczniów i ich ograniczenia, kwestie etyczne. Sposoby funkcjonowania uczniów w klasie. Struktura klasy. Pozycja społeczna ucznia w klasie.
Przemoc i agresja w środowiskach wychowawczych. Profilaktyka w szkole. Konstruowanie klasowych i szkolnych programów profilaktycznych. Promocja i ochrona zdrowia uczniów. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna – regulacje prawne, formy i zasady udzielania wsparcia.
Postępowanie pedagogiczne z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Pomoc uczniowi z problemami zdrowotnymi – choremu przewlekle i niepełnosprawnemu. Praca z uczniem zdolnym. Współpraca z rodzicami ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i specjalistami pracującymi z uczniem.
Metody kształcenia
Wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, pokaz, metody problemowe, metoda projektów, dyskusja, metody ćwiczebne.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest czynny udział w zajęciach, wykonanie indywidualnie lub w grupach prezentacji multimedialnej/projektu, przygotowanie referatu.
Warunkiem zaliczenia wykładów jest egzamin.
Ocena końcowa to ocena jeś średnią ocen z egzaminu i ćwiczeń.
Literatura podstawowa
Janowski A., Pedagogika praktyczna, „Fraszka Edukacyjna”, Warszawa 2007.
Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, "Impuls", Kraków 2004.
Nauczyciel. Czas – Przestrzeń. Szkoła. Podnoszenie efektywności procesu edukacji, red. E. Pasterniak-Kobyłecka, A. Famuła-Jurczak, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2020.
O humanizacji pracy zawodowej współczesnego nauczyciela, red. E. Kobyłecka, Wydawnictwo PTP Oddział w Poznaniu, Poznań 2007.
Pedagogika. Podręcznik akademicki,t. 1-2, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), PWN, Warszawa 2010.
Pedagogika, t. 1-2, Podstawy nauk o wychowaniu, B. Śliwerski (red.), GWP, Gdańsk 2006.
Śliwerski B., Współczesne kierunki i nurty wychowania, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2001.
Speck O., Być nauczycielem, tłum. E. Cieślik, GWP, Gdańsk 2005.
Literatura uzupełniająca
Gnitecki J., Wprowadzenie do pedagogiki ogólnej, PTP Oddział w Poznaniu, Poznań 2007.
Kobyłecka E., Nauczyciel wobec współczesnych zadań edukacyjnych, „Impuls” Kraków 2005.
Kobyłecka E., Edukacja aksjologiczna dziecka w środowiskach wychowawczych. Współczesne problemy, „Impuls” Kraków 2020.
Krüger H. H., Wprowadzenie w teorie i metody badawcze nauk o wychowaniu, tłum. A. Kacmajor, A. Sulak, GWP, Gdańsk 2003.
Lewowicki T., O tożsamości, kondycji i powinnościach pedagogiki, ITE – PIB, Warszawa – Radom 2007.
Okoń W., Wszystko o wychowaniu, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2009.
Palka S., Pedagogika w stanie tworzenia. Kontynuacje, Wydawnictwo UJ, Kraków 2003.
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr hab. Bartłomiej Stankowiak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 03-05-2021 22:24)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.