SylabUZ
Nazwa przedmiotu | Gatunki dziennikarskie/redakcja tekstów dziennikarskich |
Kod przedmiotu | 15.1-WH-DiksP-GDZ-S19 |
Wydział | Wydział Humanistyczny |
Kierunek | Dziennikarstwo i komunikacja społeczna |
Profil | ogólnoakademicki |
Rodzaj studiów | pierwszego stopnia z tyt. licencjata |
Semestr rozpoczęcia | semestr zimowy 2021/2022 |
Semestr | 3 |
Liczba punktów ECTS do zdobycia | 7 |
Typ przedmiotu | obowiązkowy |
Język nauczania | polski |
Sylabus opracował |
|
Forma zajęć | Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) | Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) | Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) | Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) | Forma zaliczenia |
Wykład | 30 | 2 | - | - | Egzamin |
Laboratorium | 30 | 2 | - | - | Zaliczenie |
Wiedza: zapoznanie studentów z systematyką gatunków dziennikarskich, z zagadnieniami teoretycznymi i problemami praktycznymi w zakresie wykorzystywania gatunków dziennikarskich do relacjonowania faktów i opinii, zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami redakcji, adiustacji i korekty tekstów dziennikarskich oraz przygotowanie ich do samodzielnego redagowania prostych tekstów dziennikarskich, doskonalenie znajomości w teorii i praktyce zasad poprawności językowo-stylistycznej oraz uświadomienie aktualnych przemian i tendencji w tym zakresie we współczesnych środkach masowego przekazu.
Umiejętności: rozwijanie świadomości językowej i zdolności posługiwania się językiem jako narzędziem komunikowania masowego, podnoszenie kwalifikacji w zakresie stylistyki i pragmatyki wypowiedzi dziennikarskiej określonego typu, kształtowanie umiejętności rozpoznawania i adekwatnego wybierania schematów tekstowych w relacjonowaniu faktów i opinii, doskonalenie umiejętności poprawnego pisania i redagowania prostych tekstów dziennikarskich, rzetelnego i atrakcyjnego przedstawiania faktów i opinii.
Kompetencje: uwrażliwienie studenta na sposoby oddziaływania poszczególnych schematów gatunkowych na adresata wypowiedzi, uświadomienie zasad pozyskiwania i utrzymywania jego uwagi oraz wiążące się z tym problemy tabloidyzacji wypowiedzi dziennikarskiej, a także uwrażliwienie studenta na poprawność redakcyjną tekstów dziennikarskich i rzetelność redaktora w przygotowaniu tekstu do publikacji jako podstawowe obowiązki względem adresata wypowiedzi oraz warunki ich komunikatywności, wzrost kompetencji w pracy nad tekstem dziennikarskim przy użyciu rozpowszechnionych edytorów.
brak
Wykład i ćwiczenia (tematyka podzielona zgodnie z ustaleniami bieżącymi prowadzącego).
GATUNKI DZIENNIKARSKIE: 1. Systematyka gatunków dziennikarskich – różnice w ujęciach teoretycznych. 2. Podział gatunków dziennikarskich na informacyjne (wzmianka, notatka, zapowiedź, wiadomość), publicystyczne (komentarz, artykuł, felieton, reportaż) i dialogowe (wywiad). 3. Odmiany i pododmiany podstawowych gatunków dziennikarskich i ich charakterystyka. 4. Kompozycja i styl tekstów informacyjnych – aktualne tendencje. 5. Formy wypowiedzi w publicystyce: od komentowania jako sposobu wyrażania opinii autora przez udowadnianie tezy na podstawie systematycznych dociekań w artykule po mozaikowe obrazowanie losów ludzkich w reportażu. 6. Specyfika wywiadu – pragmatyka i retoryka rozmowy dziennikarskiej. 7. Praktyczne realizacje poszczególnych gatunków – krytyczna analiza przykładów z różnych mediów masowych.
REDAKCJA TEKSTÓW DZIENNIKARSKICH: 1. Zasady poprawnościowe niezbędne w pracy redaktora. 2. Adiustacja merytoryczna, stylistyczna i techniczna. 3. Znaki adiustacyjno-korektorskie. 4. Segmentacja tekstu, podział na akapity, podział na segmenty ze śródtytułami. 5. Nagłówek jako wizytówka tekstu. 6. Stylistyka nagłówków w prasie i tzw. headline’ów w mediach elektronicznych. 7. Charakterystyka językowo-stylistyczna informacyjnych tekstów prasowych, radiowych, telewizyjnych i internetowych na wybranych przykładach. 8. Analizy porównawcze w ujęciu poprawnościowym. 9. Publicystyka internetowa (blogi) jako przykład kreatywności językowej. 10. Publicystyka prasowa jako przykład eklektyzmu stylistycznego. 11. Metaforyka w tekstach medialnych. 12. Wykorzystywanie zdjęć, infografiki itp. w pracy redakcyjnej.
GATUNKI DZIENNIKARSKIE – wykład informujący w powiązaniu z krytyczną analizą tekstów źródłowych
REDAKCJA TEKSTÓW DZIENNIKARSKICH – analiza tekstów źródłowych
Opis efektu | Symbole efektów | Metody weryfikacji | Forma zajęć |
Ocena aktywności studentów, ocena analizy tekstów źródłowych, ocena ćwiczeń praktycznych, zdanie egzaminu.
Antologia polskiego reportażu, red. M. Szczygieł, t. 1-2, Wołowiec 2014; t. 3, Wołowiec 2015.
Bauer Z., Wywiad prasowy. Typologia i struktura, Kraków 1988.
Billingham J., Redagowanie tekstu, Warszawa 2006.
Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Kraków 2008 [tu: rozdz. 2. Genologia i retoryka dziennikarska, s. 255–404].
Fras J., Dziennikarski warsztat językowy, Wrocław 2005.
Furman W., Kaliszewski A., Wolny-Zmorzyński K., Gatunki dziennikarskie – specyfika ich tworzenia i redagowania, Rzeszów 2001.
Maćkiewicz J., Jak dobrze pisać. Od myśli do tekstu, Warszawa 2016.
Między odpowiedzialnością a sensacją: dziennikarstwo i edukacja na przełomie wieków, red. K. Wolny-Zmorzyński, M. Wrońska, W. Furman, Rzeszów 2006.
Pisarek W., Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2002.
Pleszkun-Olejniczakowa E., Reportaż. Wokół pochodzenia, definicji i podziałów, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, 2005, nr 7, s. 3–27.
Steciąg M., Informacja, wywiad, felieton. Sposób istnienia tradycyjnych gatunków w radiu komercyjnym, Zielona Góra 2006.
Szylko-Kwas J., Fotografia jako wypowiedź dziennikarska – odmiany gatunkowe, „Studia Medioznawcze”, t. 20, 2019, nr 1 (76), s. 83–98, dostępne online: https://studiamedioznawcze.eu/index.php/studiamedioznawcze/article/view/99/69.
Ślawska M., Typologie gatunków medialnych – przegląd stanowisk, „Forum Lingwistyczne”, 2017, nr 4, s. 15–29.
Ślawska M., Tytuł – najmniejszy tekst prasowy, „Rocznik Prasoznawczy”, 2008, t. 2, s. 117–126, dostępne online: https://sbc.org.pl/Content/10018/slawska.pdf.
Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2018.
Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji, red. E. Polański, Warszawa 2016.
Wojtak M., Gatunki prasowe, Lublin 2004.
Wolański A., Edycja tekstów. Praktyczny poradnik, Warszawa 2021.
Wolny K., Reportaż. Jak go napisać?, Warszawa 2004.
Wolny-Zmorzyński K., Fotograficzne gatunki dziennikarskie, Warszawa 2007.
Wolny-Zmorzyński K., Na tropach reportażu i fotografii dziennikarskiej, Kraków 2018.
Wolny-Zmorzyński K., Reportaż i artykuł wiralowy – dziś!, [w:] Od modernizacji do mediosfery. Meandry transformacji w komunikowaniu, red. A. Cieślikowa, P. Płaneta, Kraków 2020, s. 365 –380, dostępne online: https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/17015/1/Wolny-Zmorzynski_Reportaz_i_artykul_wiralowy_dzis.pdf.
Wolny-Zmorzyński K., Kaliszewski A., Furman W., Gatunki dziennikarskie. Teoria – praktyka – język, Warszawa 2006.
Wolny-Zmorzyński K., Kozieł A., Genologia dziennikarska, „Studia Medioznawcze”, 2013, nr 3 (54), s. 23–34, dostępne online: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-8c3b8c16-7d10-4451-91b7-251fa5ff6d25/c/wolny-zmorzynski-koziel.pdf.
Żydek-Bednarczuk U., Od rozmowy do talk show. Uwagi o telewizyjnych gatunkach mowy, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2, Tekst a gatunek, red. D. Ostaszewska, Katowice 2004, s. 424–438.
20 lat nowej Polski w reportażach według Mariusza Szczygła, wybór i oprac. M. Szczygieł, Warszawa 2009.
Bugajski M., Język w komunikowaniu, Warszawa 2007.
Garlicki B., Metodyka redagowania gazety, Kraków 1978.
Mistrzowie reportażu. Antologia tekstów, wstęp i oprac. K. Wolny-Zmorzyński, Rzeszów 2001.
Oblicza Komunikacji 3. Tabloidyzacja języka i kultury, red. I. Kamińska-Szmaj, T. Piekot, M. Poprawa, Wrocław 2010.
Pisarek W., O mediach i języku, Kraków 2007.
Słownik terminologii medialnej, red. W. Pisarek, Kraków 2006.
Słownik wiedzy o mediach, red. E. Chudziński, Warszawa 2007.
Tekst w mediach, red. K. Michalewski, Łódź 2002.
brak
Zmodyfikowane przez dr Krystian Saja (ostatnia modyfikacja: 10-05-2021 12:39)