1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Historia - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Historia regionalna - XIX wiek

Wygeneruj PDF dla tej strony

Historia regionalna - XIX wiek - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Znajomość dziejów regionu lubuskiego (we współczesnym, XXI-wiecznym rozumieniu) na tle historii powszechnej – szczególnie historii Niemiec i Polski. Umiejętność ilustrowania ogólniejszych zjawisk historycznych przykładami z historii regionalnej i lokalnej. Umiejętność zainteresowania potencjalnego odbiorcy i efektywnego przekazania mu wiedzy o regionie.

 

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak

Zakres tematyczny

1. Kwestia nazwy i zasięgu terytorialnego regionu w XIX i I połowie XX wieku. Propozycje cezur chronologicznych w dziejach regionu.
2. Region w epoce napoleońskiej (1806-1814): działania militarne, zmiany ustrojowe i społeczne.
3. Region w granicach Prus w okresie Restauracji w latach 1815-1848. Zmiany polityczne i administracyjne.
4. Wiosna Ludów w regionie: rola reform politycznych w Prusach, znaczenie kwestii polskiej.
5. Region w okresie jednoczenia Niemiec (do 1871 r.)
6. Region w okresie Cesarstwa Niemieckiego do 1914 roku
7. Rola I wojny światowej w życiu regionu. Ludność niemiecka i polska wobec klęski Niemiec i wybuchu powstania wielkopolskiego.
8. Kształtowanie się granicy polsko-niemieckiej na odcinku brandenbursko-śląsko-wielkopolskim do 1920 r.
9. Region w okresie Republiki Weimarskiej i III Rzeszy do 1939 r. Położenie ludności polskiej w tym okresie.
10. Region w okresie II wojny światowej 1939-1945. Rozmiary i miejsca zbrodni hitlerowskich.
11. Gospodarka regionu do 1945 r.: reformy i przekształcenia agrarne, narodziny i rozwój fabrycznego przemysłu i masowej komunikacji.
12. Edukacja, kultura i nauka regionu .do 1945 r.:
13. Krajobraz kulturowy wytworzony w regionie do 1945 r.:

Metody kształcenia

Metody podające, dyskusja, krytyka tekstu źródłowego.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Warunkiem uzyskania zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w zajęciach, przygotowanie referatu-prezentacji na wybrany temat.

Literatura podstawowa

J. Wąsicki, Ziemia Lubuska w latach 1793-1945, „Rocznik Lubuski” 1981, t. 11.

Źródła i materiały do dziejów Środkowego Nadodrza: wybór, red. K. Bartkiewicz,  Zielona Góra, LTN, 1996.

Literatura uzupełniająca

T. Nodzyński, Problem cezur i ciągłości narracji w opracowaniach historii Ziemi Lubuskiej  [W:] Ziemia Lubuska. Rozważania o historii i tożsamości regionu, red. Tomasz Nodzyński, Marceli Tureczek, Joanna Zięba, Zielona Góra: Polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział Zielona Góra 2014.

A. Kirmiel, Skwierzyna - miasto pogranicza : historia miasta do 1945 roku, Bydgoszcz 2004;

J. Benyskiewicz, M. Kuc, Dzieje Babimostu,  Babimost 1997.

Międzyrzecz: dzieje miasta , red. nauk. Wojciech Strzyżewski, Marceli Tureczek, Międzyrzecz 2009.

Historia Kargowej i zarys dziejów miasta partnerskiego Weissenberg = Die Geschichte der Stadt Kargowa mit historischer Beschreibung der Partnerstadt Weissenberg, red. nauk. W. Strzyżewski, Zielona Góra 2013.

J. Benyskiewicz, Z. Boras, A. Wędzki, Dzieje Gorzowa, T. 1, Gorzów Wlkp. 1990.

Nowa Sól. Dzieje miasta, w opracowaniu zespołu: G. Wyder, T. Nodzyński, pod red. J. Benyskiewicza, Zielona Góra 1993. 

Bytom Odrzański: zarys dziejów. Opracował zespół pod redakcją W. Strzyżewskiego, Bytom Odrzański – Zielona Góra 2000.

Historia Zielonej Góry, T. 2, Dzieje miasta w XIX i XX wieku,  pod red. W. Strzyżewskiego, Zielona Góra  2012.

Znani zielonogórzanie XIX i XX wieku, red. H. Szczegóła, Zielona Góra 1996

Ludzie Środkowego Nadodrza : wybrane szkice biograficzne (XII - XX wiek) pod red. Kazimierza Bartkiewicza, Zielona Góra 1998

Dzieje Świebodzina, red. W. Strzyżewski, Świebodzin-Zielona Góra 2007

M. Magda-Nawrocka, T. Struk, Krosno Odrzańskie przez wieki, Krosno Odrzańskie 2005

Krajobraz kulturowy: arystokratyczny, przemysłowy oraz krajobraz przyszłości. Polsko-niemieckie podróże po historii i teraźniejszości Dolnych Łużyc oraz południowej części województwa lubuskiego, red. G. Bayerl, L. C. Belzyt, Cottbus - Zielona Góra 2014.

Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego red. B. Bielinis - Kopeć, Zielona Góra 2008

Zapisali się w dziejach Środkowego Nadodrza, szkice biograficzne, red. nauk. Przemysław Bartkowiak, Jarosław Kuczer, Dawid Kotlarek, Zielona Góra - "Pro Libris” 2009 (pozycja dostępna w ZBC).

Z. Bujkiewicz, Szkoły w regionie lubuskim w XIX i pierwszej połowie XX wieku – dziedzictwo archiwalne i kulturowe, Zielona Góra 2015.

T. Jaworski, Żary w dziejach pogranicza śląsko-łużyckiego,  Żary 1993.

Prawda i pamięć:  o pracach badawczo-śledczych Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Instytutu Pamięci Narodowej w Zielonej Górze w latach 1965-1995; praca pod red. Joachima Benyskiewicza, Zielona Góra, Wydawnictwo "Rodło" 1995. W. Lemiesz, Niespokojne pogranicze, Warszawa, 1989. W. Lemiesz, O PRACY niewolniczej na Ziemi Lubuskiej w latach II wojny światowej, Poznań : Wydawnictwo Poznańskie, 1962. W. Lemiesz, Z DZIEJÓW antyfaszystowskiego ruchu oporu na Środkowym Nadodrzu 1933-1945, Warszawa : "Książka i Wiedza", 1973. M. Tureczek, Ziemia Lubuska. Społeczny wymiar dialogu o przeszłości i tożsamości, 2014, , Miedzyrzecz - Wschowa - Zielona Góra 2014. M. Tureczek, Pogranicze. Przeszłość bez historii, Gorzów Wlkp. 2021. Wybrane artykuły z: Studia Zachodnie, Rocznik Lubuski, Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny, Ziemia Międzyrzecka, Studia Zielonogórskie.

 

 

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Tomasz Nodzyński, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 12-05-2022 10:59)