1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Politologia - pierwszego stopnia
5. Partie polityczne i systemy partyjne

Wygeneruj PDF dla tej strony

Partie polityczne i systemy partyjne - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest wprowadzenie do zagadnień dotyczących teorii i praktyki funkcjonowania partii politycznych. Przedstawiona zostanie uporządkowana terminologia, koncepcje dotyczące aspektów funkcjonowania partii  politycznych, ich determinant i wzajemnych związków z otoczeniem zewnętrznym. Celem przedmiotu jest nie tylko omówienie funkcjonowania partii politycznych, ale również relacje pomiędzy nimi i innymi elementami systemów politycznych.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak

Zakres tematyczny

1. Pojęcie i geneza partii politycznych

2. Klasyfikacja partii (podział partii według różnych kryteriów, rodziny ideologiczne, prawicowość-lewicowość)

3. Funkcje partii politycznych

4. Budowanie strategii partii politycznych

5. Systemy partyjne (pojęcie, typologie i klasyfikacje)

6. Partie w systemach politycznych (w demokracji, autorytaryzmie i totalitaryzmie)

7. System wyborczy a system partyjny

8. Teorie i praktyki koalicji

9. Charakterystyka współczesnych  systemów partyjnych wybranych państw

10. Partie polityczne i system partyjny w Polsce ( typologia, nurty partyjne, status prawny, finansowanie)

11. Europejskie partie polityczne

Metody kształcenia

Ćwiczenia: praca z tekstem w grupie; samodzielna praca z tekstem; metoda przypadków, praca w grupach, dyskusja

Wykład: wykład konwencjonalny, wykład problemowy.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z ćwiczeń: test kompetencji, przygotowanie do zajęć i aktywność na zajęciach oraz kolokwium (50%) oraz  zdanie egzaminu ustnego (50%), tj. prawidłowa odpowiedź na 2 zadane pytania.

Literatura podstawowa

Gulczyński Mariusz, Małkiewicz Andrzej, Wiedza o partiach i systemach partyjnych, Warszawa 2008

Kosowska-Gąstoł Beata (red.), Systemy partyjne państw Unii Europejskiej, Kraków 2011

Michalak Bartłomiej, Partie polityczne i systemy partyjne : zarys wykładu, Warszawa 2010

Pacześniak Anna, Rydliński Bartosz, Europejskie partie polityczne. Dyskurs programowy w Unii Europejskiej, Warszawa 2021

Plecka Danuta i inni, System polityczny Rzeczypospolitej Polski. Wybrane aspekty, Toruń 2020

Sokół Wojciech (red.), Współczesne partie i systemy partyjne : zagadnienia teorii i praktyki politycznej, UMCS, Lublin 2008

 

Źródła:

Ustawa o partiach politycznych z 27 czerwca 1997

Programy i statuty polskich partii parlamentarnych

Materiały do analiz na ćwiczeniach:

1. Idealny wzór partii politycznej: J. Sielski, Idealny wzór partii politycznej a dzisiejsza rzeczywistość w Polsce, Przegląd Politologiczny, nr 3/2010
2. Trzecia Droga: A. Giddens,  Trzecia droga. Odnowa socjaldemokracji, Warszawa 1999.
3. Wizerunek polskich partii: M. Żerkowska-Balas, Marka polskich partii politycznych-analiza empiryczna,    Athenaeum, nr 61
4. Partii politycznych przedsiębiorców: K. Sobolewska-Myślik, B. Kosowska-Gąstoł,  Partie politycznych przedsiębiorców – nowy model partii? Athenaeum, nr 55/2017
5. Upadek partii: M. Płoski, Socjologiczny portret upadku aktora politycznego na przykładzie Ligi Polskich Rodzin, Przegląd Politologiczny, nr 1/2016
6. Partie religijne: K.  Domeracki, Hezbollah oraz jego Aparat Militarny i Bezpieczeństwa, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego”, nr 16/2017
7. Partie skrajnie prawicowe, A. Moroska-Bonkiewicz, Niemiecka skrajna prawica na tle europejskim, w:A. Kruk, M. Sus, Niemiecka scena polityczna 2009–2013. Aktorzy, zagadnienia i wyzwania, Wrocław 2013
8. Rodziny partii protestu A. Nitschke, Partie protestu w Niemczech. W poszukiwaniu kryterium wyróżniającego, w: A. Pacześniak, M. Wincławska, Partie polityczne w Polsce i w Europie, Struktury, funkcje, strategie w zmieniającym się otoczeniu. Wrocław-Toruń 2013
9. Członkostwo w partiach politycznych: M. Wincławska, Obszary aktywności członków polskich partii politycznych z perspektywy zadań partii i aspiracji jej działaczy (grassroots), Przegląd Politologiczny, nr 1/2020
10. Problematyka kampanii wyborczej: K. Podgórska, Imigracja we francuskiej kampanii prezydenckiej, [w:] „Imigranci: między integracją a izolacją”, red. M. Buchowski, J. Schmidt, Poznań 2012, s. 61-74.
11. Język wyborów i kampanii politycznych, M. Pienias, Analiza sloganów wyborczych  wybranych ugrupowań i kandydatów w kampaniach wyborczych w latach 1989-2015, „Władza sądzenia”, nr 15 / 2018
12. Model antypartii: M. Józefowicz, Program i działalność Casa Pound Italia a model antypartii Ryszarda Herbuta, Przegląd Politologiczny, nr 1/2015
13. Role partii: D. Kasprowicz, Dlaczego partia? Polskie partie pozaparlamentarne w procesie konceptualizacji partii politycznej, w: : A. Pacześniak, M. Wincławska, Partie polityczne w Polsce i w Europie, Struktury, funkcje, strategie w zmieniającym się otoczeniu. Wrocław-Toruń 2013
14. Frakcje parlamentarne: A. Kruk, Liberałowie w Parlamencie Europejskim, Rocznik Integracji Europejskiej, 2012
15. Partie ekologiczne: J. Miecznikowska, Austriaccy Zieloni – na drodze do władzy, „Przegląd Zachodni” 2020, nr 4
16. Partie władzy: M.Słowikowski, Jedna Rosja w systemie politycznym Federacji Rosyjskiej, Łódź 2019

Literatura uzupełniająca

 

Antoszewski Andrzej (red.), Demokratyzacja w III Rzeczypospolitej,  Wrocław 2002.

Antoszewski Andrzej, Partie i systemy partyjne państw Unii Europejskiej na przełomie wieków, Toruń 2009

Antoszewski Andrzej (red.), Partie i systemy partyjne Europy Środkowej, Wrocław 2003.

Antoszewski Andrzej (red.), Partie i systemy partyjne, Kraków 1999.

Bäcker Roman, Totalitaryzm. Geneza, istota, upadek, Toruń 1992.

Baluk Walenty, Kształtowanie systemu partyjnego Ukrainy w okresie transformacji ustrojowej (1987-2004), Wrocław 2006.

Chmaj Marek, Sokół Wojciech , Żmigrodzki Marek, Teoria partii politycznych. Lublin 1995.

Chmaj Marek, Wolność zrzeszania się w partiach politycznych w Polsce, Olsztyn 2006.

Grabowska Mirosława, Podział postkomunistyczny: społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku, Warszawa 2004.

Grabowska Mirosława, Szawiel Tadeusz (red.), Korzenie demokracji. Partie polityczne w środowisku lokalnym, Warszawa 2000.

Grzybowski Marian (red.), Współczesne systemy partyjne wybranych państw europejskich, Kraków 1996.

Herbut Ryszard, Teoria i praktyka funkcjonowania partii politycznych, Wrocław 2002.

Herbut Ryszard, Systemy partyjne w Europie Zachodniej: ciągłość i zmiana: studium porównawcze,Wrocław 1996.

Iwanek Jan (red.), Partie i systemy partyjne państw wysoko rozwiniętych. Cz. 1, Uniw. Śląski, Katowice 1999.

Kalita Cezary, Wielomski Adam (red.), Krytycy demokracji, Warszawa 2009.

Karwat Mirosław, Teoria prowokacji, Warszawa 2007.

Kosowska-Gąstoł Beata, Europejskie partie polityczne jako organizacje wielopoziomowe. Rozwój, struktury, funkcje, Kraków 2014

Sobolewska-Myślik Katarzyna, Partie i systemy partyjne na świecie, Warszawa, 2010.      

Tomczak Łukasz (red.), Lokalne i krajowe struktury polskich partii politycznych, Szczecin 2004.

 

Uwagi

Brak

Zmodyfikowane przez dr hab. Aleksandra Kruk, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 22-04-2022 12:21)