1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Pedagogika - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Pedagogika rodziny

Wygeneruj PDF dla tej strony

Pedagogika rodziny - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest nabycie pedagogicznej wiedzy na temat rodziny, (jej struktury, specyfiki oraz współczesnych dla niej zagrożeń) oraz zrozumienie znaczenia i istoty wychowawczego i opiekuńczego funkcjonowania rodziny; ukazanie związku pedagogiki rodziny z psychologią i socjologią; rozwijanie umiejętności kształtowania kultury pedagogicznej rodziców oraz popularyzacji wiedzy z obszaru pedagogiki rodziny.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Wstęp do pedagogiki, teoretyczne podstawy wychowania, wprowadzenie do psychologii.

Zakres tematyczny

Wykałady:1) Wprowadzenie w problematykę rodziny. Różne ujęcia rodziny i różne sposoby jej definiowania. Funkcje rodziny.2) Pedagogiczna typologizacja rodzin. 3) Rodzina a rozwój dziecka. Znaczenie rodziny w życiu dziecka. Rola więzi emocjonalnych w rodzinie i ich wpływ na rozwój i funkcjonowanie dziecka. Przeobrażenia więzi emocjonalnych w rodzinie. Zaburzenia więzi emocjonalnych w rodzinie – przyczyny i skutki. 4) Postawy rodzicielskie i style wychowawcze rodziców. Pozytywne i negatywne postawy rodzicielskie oraz ich wpływ na rozwój i funkcjonowanie dziecka.  5) Rodzina w ujęciu systemowym (podstawowe pojęcia, fazy rozwoju rodziny). Charakterystyka systemów rodzinnych 6) Modele funkcjonowania rodziny (modele strukturalne i operacyjne) Pozycja dziecka w rodzinie i jej wyznaczniki.

Ćwiczenia: 1) Rodzina dysfunkcyjna i rodzina funkcjonująca w sposób prawidłowy 2) Relacje małżeńskie i partnerskie jako fundament rodziny 3) Współczesne macierzyństwo i ojcostwo. Rodzina współczesna i jej przemiany. Zagrożenia współczesnej rodziny 4) Błędy wychowawcze.  Źródła błędnych zachowań rodziców. Skutki błędów wychowawczych. 5)Rodzina z dzieckiem specjalnej troski. Nowa sytuacja rodziny i zachodzące w niej zmiany. Fazy przystosowania się rodziców (rodziny), do nowej sytuacji. Sytuacja i reakcje rodzeństwa. 6) Rodzina niepełna i jej specyfika. Przyczyny niepełnej struktury rodzin. Problemy samotnego rodzicielstwa. Psychoemocjonalna sytuacja dziecka wychowującego się w rodzinie niepełnej. 7) Rodzina zrekonstruowana. Znaczenie rodziców naturalnych. Specyfika roli ojczyma i macochy. Najczęstsze problemy rodzin zrekonstruowanych. Sytuacja dzieci w rodzinie. 8) Dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej. Dziecko żyjące w biedzie. Dziecko osamotnione. Dziecko bite i wykorzystywane. Dziecko w rodzinie alkoholowej. Dziecko telewizyjne i komputerowe. 9) Relacje rodzina – szkoła. Współuczestnictwo rodziców w procesie edukacji dzieci.  Syntonia oddziaływań wychowawczych rodziny i szkoły. Przyczyny niedomogów współdziałania rodziny i szkoły. Formy kształtowania kultury pedagogicznej rodziców. Popularyzacja wiedzy z obszaru pedagogiki rodziny. 10) Obszary i możliwości pedagogicznego i socjalnego wspomagania współczesnej rodziny polskiej.

Metody kształcenia

Wykłady - wykład z prezentacją multimedialną.

Ćwiczenia – dyskusja, prezentacja multimedialna, metoda sytuacyjna, metoda przypadków, praca w grupach.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady

Egzamin pisemny z wykładów 

Zaliczenie egzaminu to uzyskanie najmniej 60% punktów. Ocenę z egzaminu wylicza się na podstawie punktów uzyskanych z kolokwium, które są przeliczane na stopnie (94-100% = 5,0; 85-93%=4,5; 76-84%=4,0; 68-75%=3,5; 60-67%=3,0; 0-59%=2)

Ćwiczenia
Ocena zostanie wystawiona na podstawie pracy studenta na zajęciach (aktywność) oraz kolokwium, pracy pisemnej i prezentacji.

Zaliczenie kolokwium to uzyskanie najmniej 60% punktów. Ocenę z kolokwium wylicza się na podstawie punktów uzyskanych z kolokwium, które są przeliczane na stopnie (94-100% = 5,0; 85-93%=4,5; 76-84%=4,0; 68-75%=3,5; 60-67%=3,0; 0-59%=2)

Ocena końcowa z ćwiczeń to średnia arytmetyczna ocen z kolokwium, pracy pisemnej, prezentacji i aktywności na zajęciach.  

Ocena końcowa

Średnia arytmetyczna pozytywnych ocen z ćwiczeń i wykładów.

Literatura podstawowa

1. Brągiel, J. (2018). Postmodernistyczne przemiany w rodzinie. Roczniki Pedagogiczne, vol. 10, nr 4, s.10-21
2. Janicka I., Liberska H. (2021), Psychologia rodziny, Wyd. PWN
3. Gajewska, G. G. (2018). Pedagogika opiekuńcza a pedagogika rodziny w teorii, metodyce i praktyce. Razem czy osobno? Stan i perspektywy rozwoju. Roczniki Pedagogiczne, vol. 10, nr 4, s.37-53,
4. Izdebska J., Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku, Białystok 2000.
5. Kawula, S., Brągiel, J., Janke, A. (2014). Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
6. Ładyżyński, A. (red., 2012). Pedagogika rodziny – in statu nascendi czy uznana subdyscyplina? Wrocław: OW ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 63-85.
7. Turska E. (2016) Family Dysfunctionality as a Risk Factor for Mood Disorders in Adolescents, W: Aggression as a Challenge. Theory and research. Current Problems, 2016 / eds. Hanna Liberska, Marzanna Farnicka, Frankfurt am Main: Peter Lang Edition, s. 157--169

Literatura uzupełniająca

1. Badora, S., Zięba – Kołodziej, B. (2017, red.). Pedagogika opiekuńcza. Perspektywy myślenia o rodzinie. Warszawa: Difin, ISBN: 978-83-793-0978-8.
2. Biernat T., Przeperski J., Zintegrowane wsparcie rodziny w środowisku lokalnym: centrum dla rodzin. Toruń 2015.
3. Cudak, H. (2012). Rola kultury pedagogicznej rodziców w eliminowaniu dysfunkcji rodziny. Pedagogika Rodziny, 2(3), 15-22.
4. Dyczewski L., Więź między pokoleniami w rodzinie, Lublin 2002.
5. Gajewska G. (2016). Transmisja międzypokoleniowa domu w pieczy zastępczej. Problemy Opiekuńczo - Wychowawcze, 10, 3-11.
6. Janke A.W. (red.), Pedagogika rodziny na progu XXI wieku, Toruń 2004.
7. Krzesińska - Żach B., Pedagogika rodziny. Przewodnik do ćwiczeń, Białystok 2007 .

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Elżbieta Turska (ostatnia modyfikacja: 15-04-2022 23:54)