SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metabolizm ksenobiotyków - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Metabolizm ksenobiotyków
Kod przedmiotu 13.4-WB-BTD-MetKs-S20
Wydział Wydział Nauk Biologicznych
Kierunek Biotechnologia / Biotechnologia farmaceutyczna
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów drugiego stopnia z tyt. magistra
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2022/2023
Informacje o przedmiocie
Semestr 2
Liczba punktów ECTS do zdobycia 1
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. inż. Dżamila Bogusławska, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 15 1 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Celem kształcenia jest przekazanie studentowi wiedzy dotyczącej molekularnych mechanizmów metabolizmu ksenobiotyków oraz wykształcenia umiejętności rozumienia i uzasadniania wpływu tych przemian oraz osobniczej zmienności genetycznej na skuteczność i bezpieczeństwo farmakoterapii.

Wymagania wstępne

Znajomość podstaw z zakresu chemii, biochemii, biologii komórki, genetyki i podstaw fizjologii człowieka.

Zakres tematyczny

Biochemiczne mechanizmy metabolizmu ksenobiotyków. Losy ksenobiotyków w organizmie. Układy enzymatyczne uczestniczące w biotransformacji ksenobiotyków. Fazy biotransformacji ksenobiotyków. Enzymy procesów I fazy (CYP, hydrolazy epoksydów). Nomenklatura i klasyfikacja superrodziny cytochromów P-450 (CYP).  Rola CYP w biotransformacji ksenobiotyków. Reakcje enzymatyczne katalizowane przez CYP. Budowa i mechanizm działania reduktaz współpracujących z cytochromami P-450. Izoenzymy CYP. Cytochromy P450 i ich powiązania z nowotworami. Enzymy procesów II fazy.  Sprzęganie z glukuronianem, kwasem siarkowym, glutationem. Acetylacja. Metylacja. Rodzaje transporterów III fazy (glikoproteina P, białka ABCC (MRP/CFTR), białko ABCG2 (MXR/BCRP)). Mechanizmy oporności wielolekowej. Regulacja procesów biotransformacji ksenobiotyków. Wpływ interakcji z innymi substancjami takimi jak leki, metabolity, składniki żywności, preparaty ziołowe czy toksyny środowiskowe na metabolizm ksenobiotyków. Framakogenetyka. Znaczenie badań nad metabolizmem ksenobiotyków dla strategii opracowywania nowych leków.

Metody kształcenia

Wykład metoda podająca: wykład informacyjny połączony z dyskusją z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych.

 

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykład  warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z końcowej pisemnej pracy zaliczeniowej.Zaliczenie pisemne trwające 60 minut. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie minimum 50% punktów.

 

Literatura podstawowa

  1. M. Cichocki: Biochemiczne i molekularne podstawy biotransformacji ksenobiotyków. Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2015 
  2. J. Bal Genetyka medyczna i molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2017.

  3. Kostka-Trąbka E., Woroń J.: Interakcje leków w praktyce klinicznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.

Literatura uzupełniająca

  1. Wybrane artykuły z bieżącego piśmiennictwa naukowego (publikacji oryginalnych i przeglądowych).
  2. M. Szumska, K. Tyrpień Biomonitoring ksenobiotyków - wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Medpharm, 2016.

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr Andrzej Jurkowski (ostatnia modyfikacja: 20-04-2022 14:26)