Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami opisującymi życie społeczne oraz procesami leżącymi u jego podstaw. Intencją prowadzącego jest przekazanie zasobu wiadomości na temat różnorodności form życia społecznego, elementów składowych struktury społecznej, działania różnych instytucji społecznych oraz ruchliwości przestrzennej i społecznej.
Wymagania wstępne
Zakres tematyczny
Wykład:
Przedmiot i metody socjologii a inne nauki społeczne. Funkcje socjologii.
Socjalizacja jako kategoria pojęciowa. Osobowość i tożsamość jako podstawowe elementy socjalizacji.
Więź społeczna i kontrola społeczna.
Konformizm społeczny.
Struktura społeczna i jej podstawowe elementy.
Procesy wytwarzania więzi społecznej - mechanizmy i ich patologie.
Ruchy społeczne i ich rola we współczesnym świecie.
Koncepcje państwa i narodu i praktyczne konsekwencje ich stosowania.
Instytucje społeczne i proces instytucjonalizacji.
Ćwiczenia:
Typologia małych grup społecznych. Ćwiczenia polegające na tworzeniu własnych typologii w oparciu o różne kryteria.
Grupa społeczna jako przykład zorganizowanej i ustrukturalizowanej zbiorowości społecznej. Analiza wybranych przykładów grup społecznych.
Interakcja społeczna. Interakcja jako kategoria pojęciowa.
Kontrola społeczna i jej mechanizmy. Pomiędzy poszukiwaniem akceptacji a odrzuceniem społecznym.
Różnice międzykulturowe i ich negatywne konsekwencje.
Kompetencje międzykulturowe – koncepcje i wyzwania.
Dlaczego i kiedy bywamy uprzedzeni? Czy da się coś z tym zrobić?
Swoi i obcy. Negatywne konsekwencje tego podziału i jak im zapobiegać.
Różne formy dyskryminacji. Przejawy i podłoże (seksizm, ageizm, "twarzyzm", rasizm, antysemityzm i in.)
Jak działa kultura? Kultury narzekania i afirmacji jako przykłady działania określonych perspektyw kulturowych.
Macdonaldyzacja społeczeństwa.
Partycypacja społeczna a bierność. Przykłady i konsekwencje zachowań aktywnych i pasywnych.
Jak powstają tyranie w życiu społecznym?
Różne koncepcje ujmowania narodu i ich praktyczne konsekwencje.
Metody kształcenia
Wykład:
Wykład z wykorzystaniem prezentacji i fragmentów filmów. Przy części tematów wykorzystane zostaną różne formy aktywizowania studentów (quiz, głosowanie, dyskusja).
Ćwiczenia:
Dyskusja na temat przeczytanych lub obejrzanych materiałów. Zajęcia z wykorzystaniem metod mobilnych: wizyta studyjna/spacer badawczy/gra terenowa.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Wykład
Egzamin: pisemny w formie testu; zakres materiału: zgodnie z sylabusem przedstawionym w trakcie zajęć na początku semestru.
Zasady uzyskania pozytywnej oceny z egzaminu: co najmniej 50% punktów.
Ocena z wykładu jest oceną z egzaminu.
Ćwiczenia - Zasady uzyskania pozytywnej oceny z pracy pisemnej
Zadania: realizowane w trakcie zajęć; zadania polegają na sformułowaniu krótkich wypowiedzi pisemnych (np. abstrakt, streszczenie, wstęp, porównanie) na zadany temat.
Zasady uzyskania pozytywnej oceny za zadania: zgodność z tematem, odpowiednia struktura, poprawność językowa.
Zasady uzyskania pozytywnej oceny z ćwiczeń: wykonanie wszystkich zadań realizowanych w trakcie zajęć. Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny z ćwiczeń jest zaliczenie wszystkich zadań. Ocena z ćwiczeń jest średnią arytmetyczną pozytywnych ocen z zadań.
Ocena z ćwiczeń jest oceną z zadań.
Zasady uzyskania oceny końcowej: ocena końcowa jest średnią ocen z wykładów i ćwiczeń.
Literatura podstawowa
Giddens A., Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003.
Szczepański J., Elementarne pojęcia socjologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1971.
Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Naukowe Znak, Kraków 2003.
Giddens A., Introduction to sociology, Tylor&Francis, 2020.
Literatura uzupełniająca
Berger P., Zaproszenie do socjologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Marody M., Giza-Poleszczuk A. Przemiany więzi społecznych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.
Norbert Elias, Czym jest socjologia? Warszawa 2010
Ossowski S., O osobliwościach nauk społecznych, W: Dzieła. O nauce, tom IV, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1967.
Ritzer G., The McDonaldization of Society, Sage Publications, 2018.
Turner J., Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Warszawa 1998.
Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1994.
Turowski J., Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1994.
Wybrane artykuły z serii wydawniczej Transgraniczność w perspektywie socjologicznej
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr Tomasz Kołodziej (ostatnia modyfikacja: 30-04-2023 22:56)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.