1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2023/2024
4. Socjologia - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Socjologia szczegółowa 1: socjologia młodzieży

Wygeneruj PDF dla tej strony

Socjologia szczegółowa 1: socjologia młodzieży - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z socjologią młodzieży jako jedną z dyscyplin szczegółowych w obrębie socjologii. Studenci zapoznani zostaną z różnymi koncepcjami i teoriami młodzieży w tym min. antropologiczno-kulturową koncepcją M. Mead, neopsychoanalityczną koncepcją E. Eriksona, koncepcją pokoleniową K. Mannheima a także ze współczesnymi koncepcjami młodzieży min. J. Wertensteina-Żuławskiego, K. Szafraniec, M. Zielińskiej, K. Koseły. Przedstawione zostaną przemiany pokoleniowe młodzieży w kontekście ciągłości i zmiany kulturowej. Omawiane będą uwarunkowania zmian systemów aksjo-normatywnych kolejnych kohort młodzieży w Polsce w kontekście pragmatyzacji świadomości. Podczas wykładu przedstawiane wyniki badań socjologicznych nad młodzieżą, w tym wyniki badań własnych. Studenci zapoznani zostaną z różnymi obszarami funkcjonowania współczesnej młodzieży w społeczeństwie wielości ryzyk. Ponadto celem wykładu będzie przekazanie wiedzy na temat problemów społecznych współczesnej młodzieży: dostępu do edukacji, udziału w kulturze, podziałów społecznych, bezrobocia wśród młodzieży, agresji i przemocy, uzależnień i problemów zdrowotnych, roli mediów społecznościowych w życiu młodzieży, kwestii zagrożeń cywilizacyjnych itp.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

1. Socjologia młodzieży jako dyscyplina szczegółowa w obrębie socjologii; przedmiot badań, metody badawcze, zakres badań, problematyka badawcza
2. Młodość jako faza życia, wchodzenie w dorosłość i markery dorosłości. Problemy psycho-rozwojowe w okresie tranzycji do dorosłości. Zagrożenia wieku dorastania
3. Antropologiczno-kulturowa koncepcja Margaret Mead i jej możliwości eksplanacyjne w badaniach współczesnej młodzieży
4. Neopsychoanalityczna koncepcja Erika Eriksona i jej wkład do badań współczesnej młodzieży
5. Pokoleniowa koncepcja Karla Mannheima i jej wpływ na współczesną socjologię młodzieży
6. Zmiany systemów aksjo-normatywnych w kolejnych pokoleniach młodzieży
7. Kwestie tożsamości współczesnej młodzieży – kim są , kim chcą być, kim będą? Orientacje życiowe i konteksty socjalizacyjne
8. Młodzież wobec zmian edukacyjnych. Szkoła jako środowisko socjalizacyjne.    Aspiracje i plany życiowe współczesnej młodzieży
9. Młodzież i rodzina – ciągłość i zmiana
10. Młodzież i państwo – oczekiwania i rozczarowania
11. Młodzież i religia – Kościół jako agenda socjalizacyjna
12. Grupy rówieśnicze, paczki, grupy społecznościowe w Internecie (e-młodzież), gangi ich rola w życiu młodych ludzi
13. Młodzież wobec problemów i zagrożeń współczesnego świata: zagrożenia ekologiczne, wojny, kryzysy i konflikty polityczne itp. Podziały i nierówności społeczne w przestrzeni życia młodzieży
14. Uzależnienia wśród młodzieży – uwarunkowania i konsekwencje. E-uzależnienia jako szczególny rodzaj uzależnień
15. Agresja i przemoc wśród młodzieży – stare i nowe oblicza

Metody kształcenia

wykład tradycyjny, prezentacja multimedialna, dyskusja

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykład

Kolokwium: w formie pytań otwartych; zakres materiału: zgodnie z sylabusem przedstawionym podczas zajęć na początku semestru.

Zasady uzyskania pozytywnej oceny z kolokwium: co najmniej 50% punktów.

Zasady uzyskania oceny z wykładu: ocena z wykładu jest oceną z kolokwium.

Zasady uzyskania oceny końcowej: ocena końcowa jest oceną z wykładu.

 

 

Literatura podstawowa

 

1. Erikson E.H. (2004), Tożsamość a cykl życia. poznań, Wydawnictwo zysk i s-ka.
2. Griese H.M. (1996), Socjologiczne teorie młodzieży, Kraków
3. Kłoskowska A. (1987), Socjologia młodzieży: przegląd koncepcji, w: Kultura i Społeczeństwo, nr.2
4. Koseła K. (1999), Młodzież, [w:] Encyklopedia Socjologii, wyd. Oficyna Wydawnicza, t.2. 252-259
5. Mead M. (1978), Kultura i tożsamość. Studium dyskursu międzypokoleniowego. Warszawa, PWN
6. Szafraniec K. (2011), Młodzi 2011, wyd. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa
7. Szafraniec K. (red.), (2019), Młodzi 2018. Cywilizacyjne wyzwania. Edukacyjne konieczności, A PROPOS, Warszawa
8. Szafraniec K., Domalewski J., Wasielewski K., Szymborski P., Wernerowicz M. (2017), Zmiana warty. Młode pokolenia a transformacje we wschodniej Europie i Azji, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa
9. Zielińska M. (2010), Przynależność pokoleniowa jako explanandum zmian mentalności społecznej w okresie przeobrażeń systemowych
10. Zielińska M. (2020), Gotowi na dorosłość? Projekty życiowe i zasoby społeczne pokolenia 2.0, Wyd. IFiS PAN, Warszawa

Literatura uzupełniająca

1. Ignatczyk W . (2002), System wartości rodzinnych młodzieży polskiej końca XX wieku. Akademia Ekonomiczna. Centrum Badań nad Rodziną. Poznań 2002
2. Szafraniec K. (2010), Młode pokolenie a nowy ustrój, IRWiR PAN, Warszawa
3. Wertenstein –Żuławski (1993), Młodzież polska - fenomen nieobecności, [w:] J. Kośmider, A . Tyszkiewicz (red.), Dzieci swojego czasu. Młodzież polska i francuska. Wydawnictwo : Agencja Wulkan, Warszawa 1993, s. 7-8
4. Wrzesień W . (2005), Europejscy poszukiwacze i specyfika ich relacji międzypokoleniowych, [w:] W.Wrzesień , A.Żurek, I.Przybył, (red .), Rodzice i ich dzieci w tańcu pokoleń. Wydawnictwo Naukowe U A M , Poznań 2005, s. 122 -172
5. Szlendak T. (1998), Technomania. Cyberplemię w zwierciadle socjologii, GRAFFITI BC, Toruń

Uwagi

Podczas wykładu wykorzystywane będą aktualne raporty CBOS dotyczące różnych obszarów życia i aktywności młodzieży  

Zmodyfikowane przez dr Justyna Nyćkowiak (ostatnia modyfikacja: 26-04-2023 13:49)